Đến Quảng Nam mà du khách chỉ đi phố cổ Hội An là một thiếu sót lớn, nơi đây còn nhiều điều thú vị để du khách khám phá.
Khu đền tháp Mỹ Sơn thuộc xã Duy Phú, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam. Khu đền tháp tọa lạc trong một thung lũng kín có đường kính khoảng 2 km, các dãy núi vòng cung bao bọc trung tâm khu đền tháp, tách biệt với thế giới bên ngoài.
Phía Nam khu đền tháp Mỹ Sơn là đỉnh núi Mahapavata (còn có tên gọi khác nhau như đỉnh Hòn Đền, núi Chúa, đỉnh Răng Mèo).
Xung quanh đỉnh núi này có nhiều câu chuyện, truyền thuyết gắn liền với cuộc sống tâm linh của cộng đồng dân cư địa phương. Đối với Mỹ Sơn, núi Chúa còn biểu tượng cho đỉnh núi thiêng của vương quốc Chămpa, được ví như ngọn hải đăng đối với các thuyền buôn khi qua vùng đất Amaravati (tiểu quốc Chămpa).
Khu đền tháp Mỹ Sơn cũng là trung tâm tôn giáo tín ngưỡng của các vương quốc Chămpa. Địa điểm thung lũng nằm lệch về phía Tây kinh thành Simhaphura (Trà Kiệu) khoảng 20 km.
Bắt đầu từ thế kỷ thứ 4, Mỹ Sơn được các vương quốc Chămpa xây dựng kéo dài đến thế kỷ thứ 13. Trải dài hàng chục thế kỷ, số lượng đền tháp ngày một xây dựng nhiều hơn, Mỹ Sơn trở thành nơi ghi dấu sự phát triển rực rỡ của văn minh Chămpa. Nơi đây, với hơn 70 công trình kiến trúc chứa đựng những giá trị về lịch sử, văn hóa, kiến trúc, nghệ thuật, được đánh giá tương đồng với các di tích nổi tiếng trong khu vực Đông Nam Á như Ăngko, Pagan, Bôrôbudua.
Với lịch sử phát triển lâu đời, Mỹ Sơn trở thành một kho tàng văn hóa rực rỡ, sinh động, mang giá trị thẩm mỹ của nhân loại. Nhiều phong cách kiến trúc của nghệ thuật Chămpa được khẳng định và phát triển trong quần thể di tích này.
Ngày 4/12/1999, tại thành phố Marrakesh (Morocco), Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp quốc (UNESCO) công nhận khu đền tháp Mỹ Sơn là di sản văn hoá thế giới.
Quần thể Tượng đài Mẹ Việt Nam Anh hùng cách trung tâm thành phố Tam Kỳ 7 km, cách thành phố Hội An 45 km. Công trình tri ân, tưởng nhớ các Mẹ Việt Nam Anh hùng, những người đã cống hiến, hi sinh vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc.
Đây là nơi ghi danh hơn 100 ngàn Mẹ Việt Nam Anh hùng trên cả nước và lưu giữ những hiện vật, hình ảnh, tư liệu gắn liền với cuộc đời tần tảo, hi sinh của các Mẹ.
Bãi đá Lò Thung nằm trên sông đá Giăng, giáp bìa làng cổ Lộc Yên. Lò Thung được ví như một “vương quốc” đá huyền bí với hàng trăm hang hốc hình thù kỳ lạ trải dài gần 1km, một không gian sinh thái nguyên sơ, hiền hòa, trong lành, thích thú cho những ai muốn trải nghiệm sông nước. Bãi đá Lò Thung còn gắn với huyền thoại về người khổng lồ đã từng sinh sống qua những dấu vết còn khắc họa trên đá.
Dọc hai bên đường, bạn sẽ được cảm nhận không khí thoáng đãng, trong lành với núi rừng kỳ vĩ, trải dài đến bãi đá. Với hàng trăm hang đá hình dạng độc đáo và khác biệt nên chỉ cần đứng từ xa, du khách đã nhận ra được “vương quốc đá" rộng lớn này.
Qua năm tháng, người dân địa phương ở đây đã đặt tên cho các hòn đá theo hình dạng của nó như: “cối trời”, “bàn chân khổng lồ”, “giếng trời”,... mỗi tên gọi lại mang những ý nghĩa thể hiện vẻ đẹp riêng của nơi đây.
Khi đến đây, du khách đều cảm thấy thích thú trước trước những cối đá tròn và có đường kính khoảng 20cm vừa mới lạ vừa tự nhiên. Là một trong những khu du lịch sinh thái tiềm năng, bãi đá Lò Thung Quảng Nam luôn tạo sự bất ngờ cho du khách.
Bảo tàng Văn hóa Sa Huỳnh là nơi cung cấp những thông tin phong phú về cư dân cổ thuộc hệ văn hoá Sa Huỳnh - chủ nhân cảng thị Hội An sơ khai từng có quan hệ giao lưu với Trung Hoa, Ấn Độ và các quốc gia Đông Nam Á.
Tại đây trưng bày hơn 220 hiện vật văn hoá Sa Huỳnh có niên đại trên dưới 2.000 năm được phát hiện qua các đợt thám sát, khai quật khảo cổ học tại các địa điểm: Hậu Xá, Thanh Chiêm, An Bàng, Xuân Lâm... từ năm 1989 đến năm 1994. Các hiện vật tại bảo tàng được đánh giá là bộ sưu tập độc đáo bậc nhất của Việt Nam hiện nay về văn hoá Sa Huỳnh.
Làng cổ Lộc Yên cách thành phố Tam Kỳ 35 km, cách thành phố Hội An 80 km. Làng cổ Lộc Yên là một không gian văn hóa, sinh thái đặc trưng của vùng trung du Quảng Nam.
Tại đây còn lưu giữ những ngôi nhà cổ hàng trăm năm tuổi: độc đáo về không gian kiến trúc, tinh xảo trong nghệ thuật chạm trổ được hình thành từ nguyên liệu chính là gỗ mít vườn, một loại cây ăn quả đặc sản Tiên Phước.
Đây là nơi lưu dấu sự tài hoa và khéo léo của các nghệ nhân phường mộc Vân Hà - một phường mộc khá nổi tiếng ở vùng Quảng Nam xưa với sự điển hình của chiếc bàn xoay bí ẩn, kỳ thú. Đặc biệt còn có cả một không gian văn hóa đá của người dân xứ Tiên: những bờ đá, mộ đá, giếng đá hàng trăm năm tuổi.
(Theo 24h, ngày 9/11/2023)