Tính đến hết tháng 9/2023, các dự án sử dụng vốn ODA trên địa bàn tỉnh mới chỉ giải ngân được hơn 27% vốn đầu tư công được giao năm 2023. Để đảm bảo tiến độ thực hiện dự án, cũng như sử dụng vốn vay hiệu quả theo đúng cam kết với đối tác nước ngoài, tỉnh chỉ đạo các cấp, ngành, chính quyền địa phương tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ thi công, phấn đấu hoàn thành cao nhất tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của các dự án ODA theo kế hoạch được giao.
Các công trình thuộc Dự án Quản lý Nguồn nước và ngập lụt Vĩnh Phúc đang được các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công. Ảnh: Nguyễn Lượng
Hiện nay, tỉnh đang triển khai 4 dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi từ nhà tài trợ nước ngoài gồm Dự án Quản lý nguồn nước và ngập lụt Vĩnh Phúc; Dự án Chương trình phát triển các đô thị loại II (các đô thị xanh) - Dự án thành phần tỉnh Vĩnh Phúc; Dự án cầu Đầm Vạc; Dự án sửa chữa và nâng cấp an toàn đập tỉnh Vĩnh Phúc.
Tổng mức đầu tư của 4 dự án là 7.853 tỷ đồng, trong đó, vốn đối ứng từ ngân sách tỉnh là 2.265 tỷ đồng, vốn nước ngoài là 5.588 tỷ đồng.
Năm 2023, tổng số vốn kế hoạch đầu tư công của tỉnh được giao cho 4 dự án là 1.912 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến cuối tháng 9/2023, toàn tỉnh mới thực hiện giải ngân được hơn 519 tỷ đồng, chỉ đạt hơn 27% kế hoạch vốn đã giao. Trong đó, tỷ lệ giải ngân vốn vay đạt 28%; tỷ lệ giải ngân vốn vay nước ngoài cấp từ ngân sách Trung ương đạt hơn 12%; tỷ lệ giải ngân vốn đối ứng đạt hơn 32%.
Đại diện Ban Quản lý dự án sử dụng vốn vay nước ngoài tỉnh cho biết: Cả 4 dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi từ nhà tài trợ nước ngoài trên địa bàn tỉnh đều là dự án lớn, phạm vi giải phóng mặt bằng rộng, trải đều ở các huyện, thành phố trong tỉnh.
Trong khi công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ tái định cư của các dự án này còn nhiều khó khăn, vướng mắc, chưa được giải quyết dứt điểm dẫn đến một số gói thầu đã triển khai nhưng không có mặt bằng thi công.
Thời gian chuẩn bị thực hiện các dự án ODA bị kéo dài so với dự kiến do phải rà soát, điều chỉnh lại chủ trương đầu tư, cơ cấu nguồn vốn, thời gian thực hiện dự án, gia hạn hiệp định vay… để đảm bảo đúng với các văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành hoặc các chủ trương chính sách mới.
Hơn nữa, các dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi đều gắn với yếu tố nước ngoài nên tiến độ thực hiện bị ảnh hưởng do quá trình triển khai từ khâu nhập máy móc, thiết bị đến việc huy động chuyên gia, nhân công, nhà thầu, tư vấn, giám sát… phải có sự thống nhất với các nhà tài trợ dẫn đến việc giải ngân nguồn vốn bị ngưng trệ.
Với quyết tâm đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công cho các dự án sử dụng vốn ODA, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành, huyện, thành phố tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo trong công tác triển khai các dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi từ nhà tài trợ nước ngoài. Chủ động nắm bắt và xử lý kịp thời các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện, nhất là công tác giải phóng mặt bằng, công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư.
Ban Quản lý dự án sử dụng vốn vay nước ngoài tăng cường công tác giám sát, quản lý đối với các nhà thầu. Tích cực đôn đốc các nhà thầu tập trung thi công công trình theo đúng tiến độ; hoàn thiện hồ sơ thủ tục thanh toán vốn ngay khi có khối lượng hoàn thành, không để dồn khối lượng thanh toán.
Quan tâm đào tạo đội ngũ nhân sự tham gia quản lý và thực hiện các chương trình, dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi từ nhà tài trợ nước ngoài. Tăng cường giám sát và đánh giá dự án đầu tư theo Nghị định số 29 của Chính phủ về giám sát và đánh giá đầu tư.
Tích cực phối hợp với các cơ quan có liên quan và UBND các huyện, thành phố đẩy nhanh tiến độ thực hiện các thủ tục về đầu tư, giải phóng mặt bằng để triển khai dự án ODA đảm bảo theo tiến độ cam kết với nhà tài trợ.
Sở Tài chính chủ động phối hợp với chủ đầu tư các dự án sử dụng vốn ODA làm việc với Bộ Tài chính để hoàn tất thủ tục giải ngân hết số vốn kiểm soát chi tại Kho bạc Nhà nước nhưng chưa hoàn tất giải ngân. Đôn đốc, hướng dẫn các đơn vị, chủ đầu tư trong công tác thanh, quyết toán vốn đầu tư công các dự án ODA đã hoàn thành.
UBND tỉnh đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư sớm tiến hành thẩm định hồ sơ điều chỉnh chủ trương đầu tư đối với dự án Chương trình phát triển các đô thị loại II (các đô thị xanh) - Dự án thành phần tỉnh Vĩnh Phúc; Dự án Quản lý nguồn nước và ngập lụt Vĩnh Phúc để tổng hợp, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt.
Thanh Huyền