Theo đơn phản ánh, tất cả số lao động này phần lớn là lao động địa phương nơi nhà máy đứng chân và một số ở xã lân cận, đã có thời gian làm việc tại Công ty Cổ phần VIGLACERA Bá Hiến đã nhiều năm (người ít thì cũng vài ba năm và người nhiều nhất cũng trên 15 năm gắn bó cùng doanh nghiệp). Thời gian qua, do Công ty không có việc làm nên số lao động này đành phải viết đơn xin nghỉ việc để tìm việc làm khác, ổn định cuộc sống và được doanh nghiệp chấp thuận cho nghỉ việc từ đầu năm 2012 trở lại đây. Sau khi nghỉ việc ở công ty, số lao động này gặp rất nhiều khó khăn. Một số người đã tìm được việc làm mới ở doanh nghiệp khác, một số lao động hiện đang ở nhà chờ việc. Số lao động được các doanh nghiệp khác tiếp nhận đang chưa biết “xoay sở” như thế nào vì việc nơi làm việc mới đòi sổ BHXH để tiếp tục tham gia cho người lao động, trong khi nơi làm việc cũ không chốt được được sổ BHXH. Nguyên nhân là do Công ty nợ tiền đóng BHXH nên cơ quan BHXH không chốt được sổ BHXH cho người lao động. Không đóng tiền BHXH cho người lao động, nhưng hàng tháng, Công ty vẫn trừ tiền BHXH (phần người lao động phải đóng) trên bảng lương. Chỉ khi người lao động nghỉ việc cần giải quyết chế độ mới biết sự việc này. Người lao động đã nhiều lần báo cáo Giám đốc công ty, đề nghị được làm rõ số tiền đó được công ty thu để làm gì và sử dụng vào mục đích gì nhưng chỉ nhận được câu trả lời chung chung: doanh nghiệp khó khăn chưa có tiền đóng BHXH cho người lao động, số tiền ấy dùng để mua nguyên vật liệu, phục vụ sản xuất… Theo quy định của Luật BHXH và Luật BHYT thì người sử dụng lao động có trách nhiệm đóng BHXH, BHYT theo quy định và hàng tháng trích từ tiền lương, tiền công của người lao động, trích nộp tiền BHXH, BHYT thuộc trách nhiệm đóng góp của người lao động để đóng cùng một lúc vào quỹ BHXH, BHYT; lập hồ sơ để người lao động được cấp sổ BHXH, thẻ BHYT và hưởng các chế độ BHXH, BHYT. Khi doanh nghiệp nợ kéo dài, mọi quyền lợi liên quan của người lao động như chế độ nghỉ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, hưu trí, bảo hiểm thất nghiệp, khám chữa bệnh BHYT... đều bị “treo”. Doanh nghiệp nợ BHXH, cơ quan BHXH không thể chốt sổ BHXH để người lao động hưởng chế độ. Rơi vào tình cảnh này, nhiều lao động như “chết đứng”, khiến họ đóng BHXH nhưng không được hưởng bất cứ quyền lợi nào. Trong buổi làm việc lãnh đạo Công ty Cổ phần VIGLACERA Bá Hiến, Ông Đỗ Văn Quang, Giám đốc Công ty đã thừa nhận nội dung đơn khiếu nại của người lao động hoàn toàn đúng. Nguyên nhân là do gặp khó khăn trong trong tiêu thụ sản phẩm (hiện lượng hàng tồn kho của doanh nghiệp trên 11 triệu viên gạch quy tiêu chuẩn, tương đương với gần 11 tỷ đồng), doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất từ 3 lò xuống còn 1 lò. Mặc dù đã có nhiều giải pháp để đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm, nhưng do khó khăn chung của nền kinh tế đã ảnh hưởng mạnh đến ngành sản xuất vật liệu xây dựng. Để duy trì sản xuất cầm chừng, doanh nghiệp đã cố gắng hết sức, huy động mọi nguồn lực, nhưng cũng chỉ lo đủ tiền lương cho người lao động. Bà Lê Thị Liên, Trưởng phòng Tổ chức của Công ty cho biết thêm, không chỉ có 17 lao động này bị nợ tiền BHXH và xin nghỉ việc, mà từ đầu năm 2012 đến nay, đã có 54 lao động nghỉ việc. Trong đó có một đồng chí nguyên là Trưởng phòng Tổ chức của Công ty đã đến tuổi nghỉ hưu, nhưng cũng không làm được chế độ do công ty nợ tiền BHXH. Công ty hiện đang nợ số tiền BHXH, BHYT, BHTN, trên 4,2 tỷ đồng, thời gian nợ trên 15 tháng. Trong buổi làm việc với chúng tôi, ông Quang cũng thẳng thắn cho biết: Biết nợ tiền BHXH của người lao động là vi phạm Luật BHXH, người lao động sẽ không được hưởng bất kỳ chế độ nào theo quy định của Luật, nhưng doanh nghiệp “lực bất tòng tâm”. Vì biết mình làm sai luật đã không đóng được phần tiền BHXH do doanh nghiệp phải đóng theo quy định, lại giữ lại phần đóng của người lao động, để tái đầu tư sản xuất, nên ngay sau khi một số lao động xin nghỉ việc, mặc dù rất khó khăn, nhưng doanh nghiệp đã hỗ trợ tiền thôi việc, tiền thất nghiệp cho 54 lao động, với tổng số tiền gần 500 triệu đồng. (Riêng số tiền BHTN nếu doanh nghiệp không nợ tiền BHXH thì sẽ được Nhà nước chi trả theo Luật). Để giải quyết khó khăn cho người lao động, Ban lãnh đạo công ty đã họp bàn giải pháp tháo gỡ khó khăn: một mặt tiếp tục đẩy mạnh tìm đầu ra cho sản phẩm, mặt khác chúng tôi sẽ đề nghị với Tổng Công ty hỗ trợ kinh phí đóng tiền BHXH để cơ quan BHXH chốt sổ cho số lao động đang bức thiết cần sổ BHXH tại nơi làm việc mới. Công ty cũng đã cam kết với đại diện tập thể 17 lao động có đơn sẽ giải quyết vụ việc trong vòng 2 tháng kể từ ngày cam kết (17/7/2013). Ông Quang đề nghị với ngành chức năng, hiện nay doanh nghiệp thực sự gặp khó khăn nợ tiền đóng BHXH của người lao động, trước mắt, cho phép doanh nghiệp đóng BHXH cho những người lao động đủ điều kiện hưởng chế độ BHXH, người lao động thôi việc để giải quyết chế độ BHXH và chốt sổ BHXH nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động. Thuý Hường |