Chính sách thuế mới do Mỹ công bố đang đặt các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam trước thách thức lớn. Với mức thuế nhập khẩu cơ bản 10% và thuế đối ứng lên tới 46%, hàng loạt ngành hàng sản xuất trong nước sẽ chịu tác động nặng nề. Ngày 9/7 là thời điểm hết 90 ngày hoãn áp dụng mức thuế mới từ Mỹ, nhiều doanh nghiệp đã chủ động, linh hoạt tìm các giải pháp đối phó nhằm giảm thiểu tác động, thiệt hại kinh tế nếu bị áp mức thuế cao.
Tích cực tìm kiếm thị trường mới
Công ty cổ phần công nghiệp Á Mỹ (Amy Grupo), huyện Lập Thạch là 1 trong những doanh nghiệp sản xuất gạch, đá ốp lát lớn trên địa bàn tỉnh.
Hiện nay, sản phẩm của công ty có mặt ở hơn 30 quốc gia, vùng lãnh thổ như Mỹ, Châu Âu, Đông Bắc Á, Đông Nam Á. Công ty có doanh thu trung bình đạt hơn 3.000 tỷ đồng/năm, đang tạo việc làm cho 1.200 lao động.
Thời điểm này, sản lượng gạch, đá ốp lát tại Amy Grupo đạt khoảng 1 triệu m2/tháng, giảm từ 200 - 400m2/tháng do tình hình kinh tế, xây dựng khó khăn. Theo đại diện doanh nghiệp, thị phần xuất khẩu nhóm sản phẩm gạch, đá ốp lát của công ty chiếm đến 50-60%, trong đó có Mỹ và Châu Âu nên việc công bố mức áp thuế mới lên đến 46% sẽ có những ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất - kinh doanh của công ty trong thời gian tới.
Các sản phẩm của Amy Grupo được xuất khẩu nhiều sang Mỹ và chịu sự ảnh hưởng trực tiếp từ việc áp thuế.
Theo đó, nếu các sản phẩm của Amy Grupo bị áp thuế cao, trong khi giá bán không được điều chỉnh tăng thì lợi nhuận các đơn hàng sẽ sụt giảm. Trước tình hình đó, trong thời gian 90 ngày hoãn áp dụng mức thuế mới từ Mỹ, Ban lãnh đạo của Amy Grupo cũng như đội ngũ nhân viên thị trường đã nỗ lực tìm kiếm các thị trường mới lân cận Mỹ.
Cũng theo nhận định của đại diện doanh nghiệp, trong bối cảnh mức thuế quan Mỹ có sự biến động mạnh, việc xuất khẩu hàng hóa tập trung vào 1 thị trường sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro, đòi hỏi Amy Grupo nói riêng cũng như các doanh nghiệp xuất khẩu của tỉnh nói chung phải chủ động tìm kiếm đầu ra sản phẩm tại các thị trường mới.
Trước khi Mỹ thông báo việc áp thuế mới, Amy Grupo đã có động thái tiếp cận một số thị trường lân cận, trong đó có Mexico. Đồng thời, chú trọng mở rộng quy mô tiêu thụ sản phẩm trong nước nhằm tăng sản lượng cung cấp hàng hóa nội địa trong trường hợp phải cắt giảm đơn hàng xuất khẩu sang Mỹ.
Nỗ lực thương lượng chính sách giá với các đối tác
Cùng với tích cực tìm kiếm thị trường mới, không ít doanh nghiệp đã nỗ lực thông tin, trao đổi với các đối tác Mỹ nhằm tìm kiếm sự chia sẻ khó khăn, thương lượng lại chính sách giá các đơn hàng đã ký trước đó.
Chia sẻ vấn đề này, lãnh đạo Công ty cổ phần Giày Vĩnh Yên cho biết: “Chúng tôi là đơn vị gia công giày thể thao cho các đối tác, trong đó có Mỹ. Đối với hoạt động sản xuất theo đơn đặt hàng thì việc mở rộng thị trường khó khăn hơn các lĩnh vực khác do phụ thuộc nhiều vào đối tác.
Khi thuế bị áp giá ở mức cao đồng nghĩa với việc lợi nhuận giảm, ảnh hưởng đến sản xuất của doanh nghiệp. Mặc dù có thương hiệu toàn cầu, nhưng sức tiêu thụ giày thể thao ở thị trường Mỹ vẫn chiếm ưu thế với tỷ lệ xuất khẩu đạt 50%.
Nếu Mỹ áp thuế cao chung đối với các nước lân cận thì vấn đề không quá lo ngại, nhưng nếu chỉ riêng với Việt Nam thì sẽ rất khó khăn bởi doanh nghiệp phải chịu áp lực cạnh tranh lớn về giá thành sản phẩm. Khi đó, các đơn hàng sẽ có sự dịch chuyển sang những nước lân cận như Trung Quốc, Thái Lan, Sinpapo... Do đó, chúng tôi đang nỗ lực thương lượng lại chính sách giá với các đối tác, tích cực tìm kiếm thị trường mới, nhưng việc này cũng không dễ dàng làm được trong ngày một ngày hai”.
Việc tìm kiếm thị trường mới đối với ngành hàng gia công giày da gặp nhiều khó khăn hơn do phụ thuộc hoàn toàn vào đối tác.
Công ty cổ phần Giày Vĩnh Yên là doanh nghiệp chuyên gia công giày thể thao xuất khẩu có uy tín sang thị trường các nước phương Tây, EU và Hoa Kỳ. Năm 2025, công ty đã ký được các đơn hàng đến hết tháng 10, với số lượng gần 2 triệu đôi giày và đang tiếp tục đàm phán với các đối tác để có thêm những đơn hàng sản xuất cho quý IV/2025.
Năm 2025, doanh nghiệp phấn đấu hoàn thành mục tiêu sản xuất, xuất khẩu thành công từ 2 - 2,3 triệu đông giày chất lượng, với doanh thu đạt hơn 350 tỷ đồng, nộp thuế từ 25-30 tỷ đồng, đảm bảo quy trì việc làm cho 2.800 lao động với thu nhập bình quân từ 7-9 triệu đồng/người/tháng.
Việc Mỹ áp thuế sẽ có mức độ ảnh hưởng tới từng ngành sản xuất khác nhau, tùy theo khả năng thích ứng của các doanh nghiệp. Để đối phó với tình hình áp thuế của Mỹ, phần lớn các doanh nghiệp đều chủ động tìm hướng mở rộng thị trường mới, nâng cao chất lượng sản phẩm, tận dụng các ưu đãi từ các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký kết với các nước khác.
Mặt khác, để thích ứng, các doanh nghiệp xuất khẩu buộc phải tiếp tục tối ưu hóa sản xuất để giảm chi phí, đa dạng hóa thị trường, đẩy mạnh phát triển các thị trường mới như Trung Đông, Nam Mỹ, châu Phi và Đông Nam Á để thay thế thị trường Mỹ…
Hiện nay, Việt Nam vẫn trong quá trình đàm phán với Mỹ để tìm giải pháp thích hợp. Rất khó biết kết quả cuộc đàm phán này như thế nào, nhưng các doanh nghiệp kỳ vọng mức thuế quan sẽ được kéo xuống thấp hơn 46%.
Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, nếu áp mức thuế quan từ 10 - 15%, tương tự với các nước Indonesia, Ấn Độ hay Bangladesh thì tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam sẽ không tê liệt nhưng có thể sẽ chậm lại.
Bài, ảnh: Hà Trần