Tình trạng mua bán người, nhất là mua bán phụ nữ, trẻ em luôn tiềm ẩn phức tạp với thủ đoạn ngày càng tinh vi, xảo quyệt. Các đối tượng không ngừng thay đổi phương thức hoạt động, lợi dụng mạng xã hội, sự nhẹ dạ, cả tin của nạn nhân để thực hiện hành vi lừa đảo. Bởi vậy, mỗi người cần đề cao cảnh giác để không sa vào bẫy của tội phạm.
Cán bộ Phòng Quản lý xuất nhập cảnh, Công an tỉnh tuyên truyền người dân nâng cao tinh thần cảnh giác về tội phạm mua bán người. Ảnh: Trường Khanh
Tháng 8/2022, quán Karaoke DJ Club (xã Sơn Lôi, huyện Bình Xuyên) do Trần Văn Cẩn làm chủ sử dụng 9 nhân viên nữ, trong đó, có 3 trường hợp dưới 18 tuổi. Các em bị lừa bán với giá 74 triệu đồng để phục vụ tại quán, bị ép làm việc dưới sự giám sát chặt chẽ và bị bạo hành nếu chống đối.
May mắn thay, sau khi gia đình phát hiện và báo công an, các em đã được cứu thoát. Sự việc đã trôi qua 3 năm, nhưng chắc hẳn với những bé gái khi ấy mới chỉ 13, 14 tuổi thì khoảng thời gian bị bắt làm việc tại quán là ký ức kinh hoàng không thể nào quên.
Đến đầu năm 2023, một vụ mua bán người xảy ra tại thành phố Vĩnh Yên cũng khiến dư luận phẫn nộ. 7 đối tượng, trong đó Nguyễn Hoàng Nam và Nguyễn Văn Cường chủ mưu đã lừa bán bé gái sinh năm 2009 (quê ở Vĩnh Tường) và bé gái sinh năm 2010 (quê ở Bình Xuyên) cho các quán karaoke làm nhân viên phục vụ.
Trong quá trình này, các em không chỉ bị bóc lột lao động mà còn bị xâm hại tình dục. Công an tỉnh Vĩnh Phúc đã khởi tố, bắt tạm giam các đối tượng về các tội hiếp dâm và mua bán người dưới 16 tuổi.
Gần đây nhất, đầu năm 2024, đối tượng Hà Trung Hòa (sinh năm 1985, trú tại huyện Tam Dương) đã câu kết với Trần Thị Hoài (sinh năm 1988, trú tại huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình) đưa 4 nhân viên dưới 16 tuổi đang làm tại quán karaoke của mình tới làm việc cho một ''đối tác'' ở Ninh Bình, hưởng lợi số tiền 11 triệu đồng.
Ngày 31/1/2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Ninh Bình đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh bắt tạm giam Trần Thị Hoài và Hà Trung Hòa để điều tra hành vi mua bán người dưới 16 tuổi…
Tất cả các đối tượng phạm tội đã phải cúi đầu trước pháp luật và phải trả giá về hành vi phạm tội nghiêm trọng mà chúng gây ra. Nhưng tổn thương về tinh thần đối với nạn nhân vẫn còn dai dẳng khôn nguôi.
Những vụ việc trên cho thấy, tình hình tội phạm mua bán người trên cả nước và địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, có sự câu kết chặt chẽ giữa người mua và người bán, môi giới, dẫn dắt, hình thành đường dây tội phạm liên tỉnh, thậm chí xuyên biên giới.
Qua các vụ việc, chúng ta dễ dàng nhận thấy các đối tượng “đánh” vào nhu cầu kinh tế của nạn nhân. Hầu hết nạn nhân bị lừa bán là người trẻ tuổi có nhu cầu tìm việc làm, kiếm tiền nhanh nhưng trình độ văn hóa, kinh nghiệm sống không nhiều hoặc là người khuyết tật, sức khỏe tinh thần yếu.
Nhiều nạn nhân thiếu sự quản lý, chăm sóc từ gia đình, bố mẹ, sống trong gia đình bất hòa hoặc có mối quan hệ phức tạp ảnh hưởng tới tâm lý, tình cảm, hành vi, dễ bị dụ dỗ, lôi kéo, dễ tin theo những lời hứa hẹn “đường mật” của kẻ xấu.
Công an thị trấn Tam Sơn, huyện Sông Lô tuyên truyền, cảnh báo các thủ đoạn của tội phạm mua bán người. Ảnh: Trường Khanh
Qua mạng xã hội như facebook, zalo, telegram… kẻ xấu làm quen, giả vờ yêu đương, kết bạn nhằm tiếp cận những bé gái mới lớn nhẹ dạ, cả tin, ham chơi, đua đòi muốn kiếm tiền nhanh, sau đó chúng rủ nạn nhân đi du lịch hoặc hứa hẹn giới thiệu công việc tốt, thu nhập cao, không yêu cầu bằng cấp.
Bằng thủ đoạn này, chúng đã lừa được nhiều bé gái ở vùng nông thôn, miền núi, đồng bào dân tộc thiểu số đưa về thành phố bán cho các quán karaoke, nhà hàng, quán bar, khách sạn để tổ chức bóc lột sức lao động, xâm hại tình dục.
Chúng còn kết nối, tìm gặp các nạn nhân đang khó khăn về kinh tế để dụ dỗ bán thận, môi giới hôn nhân nước ngoài trái phép. Thậm chí, đối tượng còn là người quen hứa hẹn đưa nạn nhân sang làm việc tại nước ngoài bằng cách vẽ ra viễn cảnh “việc nhẹ, lương cao”, cuộc sống sung sướng, công việc nhàn hạ để nạn nhân tin theo…
Nhưng khi đến nơi đất khách quê người, chúng khống chế, thu giữ giấy tờ tùy thân, bán cho các xưởng sản xuất trái phép để bóc lột sức lao động, ép tham gia vào đường dây lừa đảo trên không gian mạng hoặc bán vào các ổ mại dâm, sòng bạc…
Trước thủ đoạn ngày càng tinh vi của các đối tượng xấu, người dân, nhất là phụ nữ, trẻ em gái, đối tượng vị thành niên cần nêu cao cảnh giác không tin vào lời mời kết bạn từ người lạ qua mạng xã hội; cảnh giác trước những lời hứa hẹn về việc làm hấp dẫn, lương cao, nhàn hạ.
Cần tìm hiểu kỹ về địa chỉ nơi làm việc, lai lịch người giới thiệu, môi giới việc làm. Tuyệt đối không giữ bí mật với bố mẹ, người thân; cần liên lạc, tham khảo ý kiến gia đình để người thân biết trước khi có quyết định đi làm xa nhà.
Khi phát hiện hành vi hoặc nghi ngờ bị mua bán, cần bình tĩnh, khéo léo tìm cách báo cho gia đình hoặc cơ quan chức năng gần nhất để được hướng dẫn, giúp đỡ giải cứu an toàn.
Cùng với đó, mỗi gia đình, nhà trường và đoàn thể xã hội cần có sự phối hợp chặt chẽ nhằm giáo dục kỹ năng sống giúp các em nhận biết nguy cơ tiềm ẩn trong xã hội, trang bị kiến thức tự bảo vệ bản thân trước các đối tượng xấu và tội phạm mua bán người.
Phương Loan