Với những người có sở thích hải sản, đặc biệt là ăn đồ tươi sống có lẽ không lạ lẫm với món mực nhảy Vũng Áng (Hà Tĩnh). Để có điều kiện thưởng thức những con mực sống còn nhảy tanh tách trên tay với món “mực nhảy hút nước sốt”, giờ đây thực khách không phải đi xa mà sẽ được trải nghiệm hương vị biển ngay tại “Chợ hải sản Hường Lê”, phường Khai Quang, thành phố Vĩnh Yên.
Thời gian gần đây, cơ sở kinh doanh “Chợ hải sản Hường Lê” nhộn nhịp thực khách hơn bởi có món đặc sản mực nhảy Vũng Áng.
Tại đây, các thực khách sẽ tận mắt được nhìn những con mực còn tươi sống, được đánh bắt từ vùng biển Vũng Áng bơi trong bể. Sau khi bắt ra rổ, những con mực trong suốt thi nhau nhảy và phát ra tiếng tạch tạch rất vui tai khiến thực khách nào cũng thích thú, háo hức trải nghiệm món ăn đang thương nhớ và cũng đang gây sốt là “Mực nhảy hút nước sốt”.

Mực nhảy Vũng Áng có thân hình trong suốt với đốm lân tinh nhấp nháy.
Theo đó, những con mực nhảy sẽ được nhúng ngập phần đầu vào ly nước sốt chua cay, thường là nước mắm tỏi hay mù tạt. Để một vài giây, đầu mực sẽ hút nước sốt vào trong cơ thể làm tăng hương vị đậm đà của món ăn. Khi mực đã thấm sốt, lúc này, thực khách sẽ cho mực vào miệng và cảm nhận trọn vẹn độ tươi, giòn cùng vị ngọt của mực sống hòa quyện vị cay nồng của gia vị.

Hầu hết, mỗi con chỉ to bằng 2 ngón tay và phù hợp để làm món “Mực nhảy hút nước sốt”.
Để phục vụ nhu cầu thưởng thức món đặc sản này, mỗi lần nhập hàng, cơ sở kinh doanh hải sản Hường Lê chỉ lấy khoảng 10kg do mực nhảy Vũng Áng chỉ sống được trong ngày. Hiện nay, mực nhảy đang được chủ cơ sở bán với giá 1,4 triệu đồng/kg, đắt hơn gấp nhiều lần so với các loại mực cấp đông thông thường.
Tuy nhiên, để đưa được món đặc sản mực nhảy Vũng Áng về phục vụ thực khách địa phương là vô cùng gian nan, tiềm ẩn nguy cơ lỗ vốn rất cao nếu không bán hết hàng trong ngày. Từ mực sống đến lúc mực "ngất" phải cấp đông giá hàng hạ còn 1/3, từ tiền triệu lúc nhập vào chỉ còn vài trăm nghìn đồng.

Bà chủ cơ sở kinh doanh hải sản Hường Lê hướng dẫn thực khách trải nghiệm món "Mực nhảy hút nước sốt".
Để tạo điều kiện cho thực khách có cơ hội trải nghiệm món “Mực nhảy hút nước sốt” ngay tại cửa hàng, ngoài bán theo cân, chủ cơ sở kinh doanh hải sản Hường Lê còn phục vụ thực khách đến ăn lẻ với giá từ 80.000 - 100.000 đồng/con (tùy size).
Sau khi mực được câu từ biển vào, nhà cung cấp phải sử dụng xe đông lạnh chuyên dụng để vận chuyển đến các địa phương theo đơn đặt hàng. Do quãng đường di chuyển xa hàng trăm cây số, mực nhảy Vũng Áng được nuôi nhốt vào những thùng nước biển với mức nhiệt khoảng 20 độ C và có kỹ thuật sục ô xi theo cách riêng.

Nhiều khách hàng háo hức đến trải nghiệm món ăn đặc sắc của Hà Tĩnh.
Để đảm bảo những con mực còn nhảy tanh tách, bơi lội tung tăng trong bể, cơ sở kinh doanh hải sản Hường Lê cũng phải đầu tư bể kính, mua nước biển Vũng Áng với giá 800.000 đồng/khối để tạo môi trường sống tốt nhất cho mực. Dù điều kiện bảo quản tốt, trong môi trường nước tự nhiên, song mực nhảy Vũng Áng cũng chỉ sống được trong bể từ 1-1,5 ngày nên phải bán nhanh.
Cũng theo chủ cơ sở Hường Lê, những hôm thời tiết mát mẻ việc nhập hàng, thả mực vào bể sẽ thuận lợi hơn những ngày nắng nóng. Vào ngày oi bức, mực thường phun nước đen ra bể nên phải thay nước rất tốn kém, trường hợp không có môi trường nước biển mực bị "ngất" phải mang cấp đông và bán với giá thanh lý. Do đó, kinh doanh mặt hàng này rất nhiều rủi ro, song cơ sở vẫn nhập hàng với mong muốn đem đến sự trải nghiệm mới mẻ cho các thực khách địa phương.
Điểm đặc biệt của mực nhảy Vũng Áng chính là phần thân trong suốt, có đốm lân tinh nhấp nháy rất bắt mắt, thậm chí nhìn thấy cả tia phản quang trên thân mực. Mùa mực nhảy Vũng Áng kéo dài từ tháng 3 đến tháng 7 âm lịch. Để câu được mực nhảy Vũng Áng, các ngư dân sẽ ra khơi vào buổi đêm muộn, sau khi câu được mực, họ sẽ thả nuôi trong lồng bè nổi để đảm bảo độ tươi ngon.

Ngoài ăn sống, mực nhảy Vũng Áng còn rất ngon khi được hấp bia.
Tuy là món ngon trứ danh nhưng “Mực nhảy hút nước sốt” cũng khá kén khách hàng, bởi phải là những thực khách biết ăn đồ sống mới dám trải nghiệm, còn hầu hết sẽ làm món hấp bia để giữ trọn hương vị tươi ngon tự nhiên của món ăn này.
Hoặc có thể chế biến mực nhảy Vũng Áng thành món sashimi mực dùng kèm với rong nho, mù tạt và nước tương. Khi thưởng thức, thực khách sẽ cảm nhận được vị dai, giòn của mực tươi, thêm chút cay nồng của mù tạt, tươi mát của rong nho. Tùy vào size, mỗi cân mực nhảy Vũng Áng giao động từ 20 - 30 con. Khách hàng có thể yêu cầu cơ sở nấu ăn tại chỗ hoặc sơ chế mang về nhà.
Được biết, bà chủ cơ sở kinh doanh hải sản Hường Lê là dâu ở đất Hà Tĩnh nên rất am hiểu các món ngon của địa phương, đặc biệt là mực nhảy Vũng Áng nên quyết tâm đưa món ăn đặc sản này về quê hương mình cho người dân địa phương được thưởng thức.
Với sự tâm huyết trong kinh doanh, cơ sở kinh doanh hải sản Hường Lê ngày càng được nhiều thực khách trong khu vực biết đến và quy mô được mở rộng theo năm tháng. Tại đây, hải sản không chỉ phong phú về chủng loại mà còn được nuôi nhốt trong môi trường biển nên đảm bảo độ tươi ngon không khác ở các vùng biển.
Sau khi mua mang về, khách hàng sẽ được cơ sở hỗ trợ sơ chế hải sản miễn phí hoặc có thể yêu cầu phục vụ chế biến các món ăn tại chỗ. Việc đưa mực nhảy Vũng Áng về địa phương không chỉ thu hút nhiều thực khách đến trải nghiệm, nâng cao doanh thu cho cơ sở kinh doanh mà còn góp phần quảng bá, giới thiệu các món ngon đặc sản vùng miền, giúp người dân địa phương có điều kiện thưởng thức, khám phá văn hóa ẩm thực đặc sắc khu vực miền Trung ngay tại địa phương.
Bài, ảnh: Hà Trần