Tình trạng thực phẩm bẩn trôi nổi trên địa bàn tỉnh thời gian qua đang trở thành một vấn nạn nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân và gây lo ngại cho toàn xã hội. Không chỉ dừng lại ở những vụ vi phạm nhỏ lẻ, thực phẩm không rõ nguồn gốc, nhiễm hóa chất hoặc chứa vi khuẩn có hại vẫn đang xuất hiện tràn lan trên thị trường, đặt ra nhiều thách thức cho công tác quản lý nhà nước về an toàn vệ sinh thực phẩm.
Lực lượng Quản lý thị trường tích cực rà soát, tăng cường kiểm tra các cơ sở sản xuất kinh doanh thực phẩm, hạn chế các vi phạm về an toàn vệ sinh thực phẩm. Ảnh: Đức Chung
Vào giữa tháng 5/2025, hơn 1 tấn thịt lợn không rõ nguồn gốc bị thu giữ tại một nhà hàng ở thành phố Vĩnh Yên, cùng thời điểm, hơn 1 tấn thịt bốc mùi hôi thối cũng được phát hiện tại huyện Sông Lô…
Những thực phẩm này không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc, được bảo quản và chế biến trong điều kiện mất vệ sinh, tiềm ẩn nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm trên diện rộng nếu không bị phát hiện kịp thời. Vụ việc đã khiến nhiều người dân hoang mang, bởi ngay cả những nhà hàng lớn cũng có thể liên quan đến thực phẩm kém chất lượng.
Chị Nguyễn Thị Lan, phường Tích Sơn (Vĩnh Yên) chia sẻ: "Tôi không biết phải mua thực phẩm ở đâu để đảm bảo an toàn. Nhiều cửa hàng lớn cũng bị phát hiện bán thực phẩm kém chất lượng, khiến người tiêu dùng rất lo lắng vì rất khó có thể phát hiện bằng mắt thường. Tôi mong ngành chức năng và chính quyền địa phương tăng cường kiểm tra để chúng tôi có thể yên tâm hơn khi mua thực phẩm cho gia đình".
Không chỉ người tiêu dùng mà ngay cả các chủ quán ăn cũng gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn thực phẩm đảm bảo. Anh Trần Cao Sơn, chủ một quán ăn ở phường Đồng Xuân (Phúc Yên) cho biết: Là người kinh doanh thực phẩm, tôi cố gắng chọn nguồn hàng tốt nhất. Tuy nhiên, nhiều nhà cung cấp không minh bạch về nguồn gốc sản phẩm, khiến tôi lo ngại. Tôi mong có thêm biện pháp kiểm soát chặt chẽ từ cơ quan chức năng để bảo vệ người tiêu dùng và cả những người kinh doanh như chúng tôi.
Tình trạng thực phẩm bẩn xuất hiện vì nhiều lý do, trong đó yếu tố lợi ích kinh tế đóng vai trò lớn nhất. Để tối đa hóa lợi nhuận, một số cơ sở kinh doanh sẵn sàng nhập hàng giá rẻ, không rõ nguồn gốc.
Việc sử dụng chất bảo quản, chất tạo màu, chất tăng trọng để giúp sản phẩm có mẫu mã bắt mắt, giữ độ tươi lâu hơn nhưng lại gây nguy hại nghiêm trọng đến sức khỏe của người dân.
Ngoài ra, hệ thống kiểm tra an toàn thực phẩm chưa thực hiện chặt chẽ khiến các loại thực phẩm không đạt chuẩn vẫn ngang nhiên lưu thông trên thị trường. Hiện nay, đơn vị chức năng và chính quyền địa phương các cấp đang nỗ lực kiểm soát, nhưng số lượng cơ sở sản xuất và kinh doanh quá lớn khiến công tác giám sát gặp nhiều khó khăn, thách thức.
Trước tình trạng này, Sở Y tế đã đề xuất nhiều biện pháp mạnh nhằm siết chặt công tác kiểm tra và phối hợp với ngành chức năng xử lý nghiêm những hành vi gây nguy hiểm cho sức khỏe người dân.
Những cơ sở vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm khắc, đồng thời, đơn vị cũng phối hợp với các cơ quan chức năng để tăng cường kiểm tra, đảm bảo thực phẩm lưu thông trên thị trường đạt tiêu chuẩn an toàn.
Công an tỉnh tích cực tham gia cuộc chiến chống thực phẩm bẩn, phối hợp với lực lượng quản lý thị trường để triệt phá các đường dây buôn bán thực phẩm không rõ nguồn gốc, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm và tiêu hủy toàn bộ sản phẩm kém chất lượng.
Ngoài việc thanh tra, chính quyền các địa phương cũng đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ vào kiểm soát thực phẩm, như hệ thống truy xuất nguồn gốc, tem điện tử, quét mã QR, giúp người tiêu dùng kiểm tra xuất xứ, thành phần và hạn sử dụng của sản phẩm trước khi mua.
Điều này không chỉ giúp người dân an tâm hơn khi lựa chọn thực phẩm mà còn tạo ra một hệ thống kiểm soát minh bạch, hạn chế tối đa nguy cơ thực phẩm bẩn xâm nhập thị trường.
Nhằm giải quyết tận gốc vấn đề thực phẩm bẩn, cần sự phối hợp từ các đơn vị chức năng, chính quyền địa phương, doanh nghiệp và người tiêu dùng. Một số giải pháp hiệu quả đã được lực lượng chức năng triển khai như siết chặt kiểm tra và xử phạt nghiêm minh; tăng cường thanh tra tại các chợ, siêu thị, nhà hàng, cơ sở sản xuất thực phẩm, đồng thời xử phạt mạnh tay đối với các doanh nghiệp vi phạm.
Song song với đó, đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức của người kinh doanh, cũng như giúp người dân hiểu rõ cách nhận biết thực phẩm sạch, nguy cơ của thực phẩm bẩn và cách tự bảo vệ sức khỏe.
Bên cạnh đó, ứng dụng công nghệ, triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc, kiểm tra nhanh hóa chất để giúp người tiêu dùng nhận diện sản phẩm an toàn trước khi mua.
Tỉnh cũng đang triển khai chương trình hỗ trợ sản xuất thực phẩm sạch, đưa ra chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp kinh doanh thực phẩm sạch, giúp họ tiếp cận thị trường tốt hơn và góp phần cải thiện chất lượng nguồn cung thực phẩm. Song song với đó, khuyến khích thúc đẩy hợp tác giữa chính quyền, doanh nghiệp, tổ chức xã hội và người dân, qua đó giám sát chặt chẽ chất lượng thực phẩm.
Thực phẩm bẩn không chỉ đe dọa sức khỏe cá nhân mà còn gây tổn thất lớn về kinh tế, xã hội. Nếu các biện pháp kiểm soát, xử lý và nâng cao nhận thức được thực hiện nghiêm túc sẽ góp phần giảm thiểu tình trạng thực phẩm bẩn, xây dựng một thị trường lành mạnh, đảm bảo sức khỏe cộng đồng và góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống người dân.
Thành An