Với xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, thu hút đầu tư từ các tập đoàn lớn có chiến lược phát triển bài bản, những năm gần đây, ngành công nghiệp bán dẫn tại tỉnh đang phát triển mạnh mẽ. Trên nền tảng đó, tỉnh đã và đang tiếp tục cải cách thủ tục hành chính, ban hành chính sách ưu đãi cụ thể, cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và phát triển hạ tầng… phấn đấu trở thành một trong những trung tâm sản xuất bán dẫn quan trọng trên cả nước.
Dây chuyền hiện đại sản xuất linh kiện điện tử tại Công ty TNHH Valuetronic Việt Nam, KCN Thăng Long Vĩnh Phúc (Bình Xuyên). Ảnh: Thế Hùng
Xác định công nghiệp bán dẫn là một trong những lĩnh vực ưu tiên trong Quy hoạch phát triển công nghiệp giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, thời gian qua, tỉnh đã ban hành nhiều chính sách ưu tiên thu hút đầu tư FDI, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển mạnh các ngành công nghiệp hỗ trợ, thu hút các tập đoàn lớn, tập đoàn công nghiệp công nghệ cao đến từ nhiều quốc gia, trong đó có Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc).
Trọng tâm là cải cách thủ tục hành chính, giảm thiểu thời gian và chi phí cho nhà đầu tư; cung cấp quỹ đất sạch, hạ tầng công nghiệp hiện đại tại các KCN như Bá Thiện, Khai Quang; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật cao của ngành; tham gia tích cực vào các hội nghị xúc tiến đầu tư trong và ngoài nước để quảng bá môi trường đầu tư của tỉnh... đã giúp tỉnh nổi lên như một trung tâm sản xuất bán dẫn quan trọng trong nước.
Sản phẩm bán dẫn và linh kiện điện tử của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã được xuất khẩu sang nhiều thị trường như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, các nước trong khu vực ASEAN và EU (Đức, Hà Lan, Séc).
Hiện, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất linh kiện điện tử như Công ty TNHH Jahwa Vina, Công ty TNHH Heasung Vina, Công ty TNHH Partron Vina, Công ty TNHH Power Logics Vina... đang tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng từ các tập đoàn công nghệ lớn như Apple, Dell, Samsung và Google.
Với xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, Vĩnh Phúc có nhiều cơ hội lớn để trở thành một trong những trung tâm sản xuất bán dẫn hàng đầu tại Việt Nam. Tuy nhiên, việc phát triển các ngành công nghiệp bán dẫn trên địa bàn tỉnh gặp không ít khó khăn.
Đơn cử như việc thiếu mặt bằng để phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao. Mặc dù tỉnh đã có quy hoạch, đẩy mạnh phát triển thêm các KCN, CCN, song, phần lớn hạ tầng các KCN, CCN mới đang trong giai đoạn quy hoạch hoặc chưa hoàn thiện đầu tư hạ tầng kỹ thuật đồng bộ (giao thông, cấp điện, nước, xử lý nước thải...).
Trong quy hoạch chưa có KCN chuyên biệt phục vụ cho ngành bán dẫn - vốn yêu cầu cao về môi trường sạch, công nghệ cao và chuỗi cung ứng đặc thù.
Bên cạnh đó là việc thiếu hụt nguồn nhân lực chuyên sâu bởi ngành bán dẫn đòi hỏi kỹ sư và công nhân kỹ thuật cao được đào tạo chuyên biệt trong khi tỉnh mới chủ yếu cung cấp lao động phổ thông hoặc kỹ thuật cơ bản. Mối liên kết giữa doanh nghiệp và cơ sở đào tạo tại địa phương chưa sâu sắc; chưa có chương trình đào tạo riêng về công nghiệp bán dẫn.
Trong thu hút đầu tư, tỉnh gặp phải sự cạnh tranh với các tỉnh, thành phố lớn như Thủ đô Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Bắc Ninh, Đà Nẵng... vốn đang là các trung tâm thu hút mạnh mẽ đầu tư vào công nghiệp công nghệ cao nhờ có hạ tầng, nhân lực và cơ chế ưu đãi tốt hơn.
Thêm vào đó, trên địa bàn tỉnh chưa có doanh nghiệp lớn hoặc tập đoàn FDI hoạt động trong lĩnh vực bán dẫn để tạo động lực và lan tỏa phát triển ngành. Hệ sinh thái công nghiệp hỗ trợ còn manh mún; các doanh nghiệp sản xuất phụ trợ chủ yếu ở quy mô vừa và nhỏ, công nghệ còn hạn chế, chưa đủ khả năng tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu cho ngành bán dẫn...
Để tận dụng tối đa tiềm năng, đưa ngành công nghiệp bán dẫn phát triển, tỉnh đang tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nâng cao hiệu quả xúc tiến đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tiếp cận công nghệ mới, nâng cao năng lực sản xuất ngành công nghiệp bán dẫn.
Tăng cường đầu tư vào hạ tầng KCN, đặc biệt là các KCN công nghệ cao chuyên biệt và sinh thái phục vụ ngành bán dẫn (ưu tiên quy hoạch hạ tầng sạch, kết nối tốt với cảng, sân bay, khu đô thị…).
Ban hành cơ chế thu hút đầu tư riêng cho công nghiệp bán dẫn như những ưu đãi vượt trội về thuế, đất đai, đầu tư công nghệ, hỗ trợ nghiên cứu phát triển; phát triển chương trình đào tạo nhân lực chất lượng cao; tăng cường hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu lớn, các chương trình liên kết, hợp tác quốc tế để nâng cao chất lượng đào tạo.
Tích cực chuyển giao công nghệ, xây dựng, phát triển hệ sinh thái hỗ trợ khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ cao, đặc biệt là công nghiệp bán dẫn, khuyến khích và hỗ trợ các doanh nghiệp, trường đại học khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp bán dẫn...
Lưu Nhung