Cộng đồng bền vững, thích ứng thiên tai

"Cộng đồng bền vững, thích ứng thiên tai" là chủ đề của Tuần lễ Quốc gia phòng, chống thiên tai (PCTT) năm 2025. Tích cực hưởng ứng, tỉnh đã và đang chỉ đạo các sở, ban, ngành, chính quyền địa phương tăng cường tổ chức các hoạt động thông tin truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng; nâng cao tinh thần, trách nhiệm của các cấp, ngành từ Trung ương đến địa phương trong công tác PCTT; sẵn sàng các phương án ứng phó, hạn chế thấp nhất thiệt hại về người và tài sản, góp phần hoàn thành các mục tiêu kinh tế - xã hội đã đề ra trong năm 2025.

Năm 2024, trên địa bàn tỉnh chịu ảnh hưởng của 3 đợt thiên tai lớn, đặc biệt là ảnh hưởng nặng nề của bão số 3 (Yagi) và hoàn lưu gây mưa lũ lớn khiến 6 người chết, 3 người bị thương, 920 ngôi nhà và 106 điểm trường, 28 cơ sở y tế, 28 công trình văn hóa, di tích lịch sử bị thiệt hại, gần 3.700 ha hoa màu... bị ảnh hưởng.

Để chủ động ứng phó, trước, trong và sau thiên tai, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các sở, ngành, địa phương đã kịp thời chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, các cơ quan Trung ương, thực hiện tốt công tác chuẩn bị ứng phó, triển khai công tác ứng phó và khắc phục thiệt hại ngay trong và sau thiên tai; các sở, ngành, các địa phương đã tập trung huy động cả bộ máy chính trị vào cuộc để thực hiện phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai.

Đặc biệt là công tác chỉ đạo điều hành linh hoạt hệ thống các công trình thuộc Dự án Quản lý nguồn nước và ngập lụt tỉnh đã góp phần kiểm soát tốt ngập úng nội đồng của tỉnh; chỉ đạo xử lý các sự cố đê điều ngay từ giờ đầu, kịp thời xử lý các hư hại; sơ tán dân ra khỏi vùng nguy hiểm. Từ đó góp phần giảm thiểu thiệt hại về người, tài sản của nhà nước và nhân dân trong khu vực bão, lũ; hỗ trợ người dân sớm trở lại cuộc sống thường nhật, các doanh nghiệp sớm ổn định sản xuất.

Vào trước mùa mưa bão hằng năm, tỉnh rà soát, kiện toàn Ban chỉ huy PCTT - Tìm kiếm cứu nạn các cấp, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu; xây dựng kế hoạch PCTT ở các cấp; rà soát các phương án ứng phó thiên tai tương ứng với từng loại hình, các cấp độ rủi ro thiên tai, phương án hiệp đồng lực lượng và bổ sung vật tư, trang thiết bị phù hợp với thực tế của các địa phương, đơn vị; tăng cường thông tin, tuyên truyền, phổ biến các loại hình thiên tai, kinh nghiệm ứng phó và cách phòng tránh.

Năm 2024, tỉnh đã tổ chức diễn tập phương án cứu nạn, cứu hộ sạt lở đất đá, tai nạn giao thông tại huyện Tam Đảo; diễn tập ứng phó cháy rừng và bảo vệ rừng tại thành phố Phúc Yên; đầu tư, nâng cấp, sửa chữa các công trình PCTT.

Công tác thông tin, truyền tải các bản tin cảnh báo, dự báo đến các cấp chính quyền, người dân, cộng đồng được các cơ quan thông tin truyền thông thực hiện thường xuyên, liên tục, kịp thời, hiệu quả qua nhiều hình thức như báo in, phát thanh, truyền hình, báo điện tử, mạng xã hội, tin nhắn SMS...

Đặc biệt, thực hiện phương châm “4 tại chỗ” gắn xây dựng cộng đồng an toàn với thực hiện tiêu chí PCTT trong xây dựng nông thôn mới, năm 2024, Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy PCTT - Tìm kiếm cứu nạn tỉnh đã thẩm định, báo cáo đánh giá xác nhận đạt chuẩn tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao (lĩnh vực thủy lợi, PCTT) tại các xã Yên Phương, Hồng Phương, Trung Hà, Hồng Châu (huyện Yên Lạc); Thanh Vân, Duy Phiên, Đạo Tú (Tam Dương); Quất Lưu (Bình Xuyên); Nhạo Sơn (Sông Lô); Xuân Lôi (Lập Thạch); Yên Lập, Tuân Chính, Thượng Trưng, Lý Nhân, Vĩnh Sơn (Vĩnh Tường).

Việc khắc phục hậu quả và tái thiết sau thiên tai được tỉnh đặc biệt quan tâm. Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh đã huy động hơn 4.000 đồng chí, 114 phương tiện tham gia di dời 1.525 hộ dân cùng tài sản đến nơi an toàn; phối hợp bảo đảm an toàn cho người và tài sản của hơn 2.200 hộ dân bị cô lập do ngập lụt; khắc phục 2 sự cố cống tiêu trên đê; đắp, nâng cao mặt đê bối Đôn Nhân (Sông Lô); huy động lực lượng, phương tiện, sẵn sàng tham gia khắc phục hậu quả tàu, xuồng mắc kẹt tại cầu Vĩnh Phú trên sông Lô.

Công an tỉnh huy động hơn 300 lượt cán bộ, chiến sĩ thực hiện công tác dân vận hướng về cơ sở, hỗ trợ người dân vùng lũ lụt, nhất là những nơi bị “chia cắt”, “cô lập” tại các điểm ở huyện Sông Lô, Lập Thạch; tổ chức dọn dẹp vệ sinh môi trường, đường sá, nhà cửa và hỗ trợ khắc phục các công trình của người dân bị ảnh hưởng.

Năm 2025, dự báo sẽ tiếp tục chứng kiến xu hướng gia tăng của các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão mạnh, mưa lớn kéo dài và hạn hán khắc nghiệt do tác động của biến đổi khí hậu.

Để chủ động ứng phó với mọi diễn biến của thời tiết, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra và hưởng ứng Tuần lễ Quốc gia PCTT năm 2025 (diễn ra từ ngày 15 - 22/5) với chủ đề “Cộng đồng bền vững, thích ứng thiên tai", tỉnh đã ban hành văn bản yêu cầu các sở, ban, ngành, chính quyền các địa phương tổ chức các hoạt động tuyên truyền về Tuần lễ Quốc gia PCTT năm 2025 phù hợp với điều kiện và tình hình thực tế tại địa phương, trong đó tập trung tuyên truyền, nâng cao ý thức, phổ biến các kiến thức, kỹ năng về phòng ngừa, ứng phó với thiên tai cho cộng đồng dân cư tại địa phương.

Đồng thời yêu cầu UBND các xã, phường, thị trấn tiếp tục củng cố, kiện toàn, nâng cao năng lực của lực lượng xung kích PCTT cấp xã; tổ chức rà soát, cập nhật các kế hoạch, phương án ứng phó thiên tai của địa phương, chú trọng công tác chuẩn bị ứng phó mùa mưa bão năm 2025 theo phương châm “4 tại chỗ”, phương án bảo vệ trọng điểm đê điều; xây dựng kế hoạch thu, nộp Quỹ PCTT theo quy định.

Lưu Nhung