Xây dựng và thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội là nhiệm vụ được cấp ủy Đảng, chính quyền huyện Tam Dương quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng văn hóa cơ sở. Với nhiều cách làm hay, sáng tạo của các cấp chính quyền đã tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức hành động của cán bộ, đảng viên và nhân dân; góp phần xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, thúc đẩy kinh tế - xã hội của huyện ngày càng phát triển.
Xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh, cấp ủy, chính quyền và các ban, ngành, đoàn thể huyện Tam Dương đã triển khai hiệu quả Chỉ thị số 11 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy “Về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, tổ chức các ngày kỷ niệm, không uống rượu bia trong ngày làm việc và không hút thuốc lá nơi công sở”.
Ban Thường vụ Huyện ủy chỉ đạo các chi, Đảng bộ cơ sở quán triệt, triển khai Chỉ thị số 11 đến cán bộ, đảng viên, hội viên và nhân dân. Để việc thực hiện nếp sống văn minh lan tỏa, huyện Tam Dương đã chỉ đạo Phòng Văn hóa - Thông tin hướng dẫn các địa phương đưa nội dung thực hiện nếp sống văn minh vào quy ước, hương ước thôn/tổ dân phố, nội quy của cơ quan, đơn vị; đưa các nội dung về thực hiện việc cưới, việc tang và lễ hội vào tiêu chí đánh giá, bình xét các danh hiệu gia đình văn hóa, thôn/tổ dân phố văn hóa; gắn việc thực hiện nếp sống văn minh với phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”…
Lễ hội Chạy cày làng Đan Trì, xã Hoàng Đan (Tam Dương) được tổ chức văn minh, tiết kiệm. Ảnh: Dương Chung
Một trong những giải pháp được huyện Tam Dương thực hiện hiệu quả đó là đẩy mạnh và đa dạng hóa công tác tuyên truyền thông qua hệ thống truyền thanh cơ sở, tuyên truyền trực tiếp, lồng ghép với các buổi sinh hoạt, cuộc họp tại địa phương.
Bên cạnh đó, các địa phương đã tổ chức cho cán bộ, nhân dân đăng ký xây dựng gia đình văn hóa, ký cam kết thực hiện quy ước, hương ước. Qua đó, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về mục đích, ý nghĩa của việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội, xây dựng nếp sống văn hóa.
Năm 2024, 100% đám cưới, đám tang trên địa bàn huyện được tổ chức theo nếp sống văn minh; hơn 92,5% hộ đạt gia đình văn hóa; 92,3% số làng, thôn, tổ dân phố đạt tiêu chí văn hóa; hơn 94% cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt danh hiệu văn hóa; cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức thực hiện nghiêm quy chế văn hóa công sở…
Đến nay, hầu hết các đám cưới được đơn giản về thủ tục, tổ chức trang trọng, tiết kiệm, đúng quy định Luật Hôn nhân và gia đình, phù hợp với truyền thống văn hóa dân tộc. Việc tang được tổ chức theo nếp sống mới, không mời khách đến viếng ăn uống; các hủ tục lạc hậu cơ bản được loại bỏ, không sử dụng nhạc hiếu trước 5h và sau 22h; hạn chế tối đa việc rải vàng mã, tiền âm phủ, tiền thật... trên đường đưa tang. Bên cạnh đó, việc chôn cất, cải táng, xây mộ thực hiện theo đúng quy hoạch nghĩa trang nhân dân...
Các lễ hội được thực hiện theo đúng quy định, phát huy được nét đẹp văn hóa truyền thống của từng địa phương. Hiện, trên địa bàn huyện có gần 50 lễ hội lớn, nhỏ, chủ yếu được tổ chức vào dịp đầu Xuân. Trong đó, có nhiều lễ hội lớn như lễ hội “Chạy thẻ nấu cơm thi”, lễ hội Đúc Bụt, xã Đồng Tĩnh; lễ hội Chạy cày, xã Hoàng Đan…
Các lễ hội được tổ chức gắn với các di tích lịch sử, văn hóa, thu hút đông đảo người dân, du khách thập phương tham dự. Để các lễ hội diễn ra văn minh, an toàn, tiết kiệm, hằng năm, UBND huyện đã ban hành văn bản chỉ đạo công tác quản lý, tổ chức lễ hội.
Nhờ đó, các lễ hội diễn ra trong không khí linh thiêng, trang trọng, an toàn, tiết kiệm; các nghi lễ được tiến hành trang trọng trên cơ sở bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, loại bỏ hoặc thay thế những tập tục không còn phù hợp; phần hội bảo đảm vui tươi, lành mạnh với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao và các trò chơi, trò diễn dân gian, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa tinh thần của nhân dân; xây dựng nếp sống văn minh trong lễ hội.
Để phong trào thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội có sức lan tỏa, Huyện ủy, UBND huyện Tam Dương tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, giám sát, kiểm tra, ngăn chặn và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm trong việc thực hiện nếp sống văn minh; kịp thời biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân thực hiện tốt Chỉ thị số 11; lồng ghép nội dung thực hiện nếp sống văn minh với việc thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”… góp phần xây dựng nếp sống văn hóa lành mạnh, tiến bộ, văn minh.
Minh Thu