Công tác đền bù, giải phóng mặt bằng (GPMB) luôn là nhiệm vụ khó khăn của các địa phương, trong đó, việc xác định giá đất là trở ngại lớn nhất. Là địa bàn trọng điểm phát triển công nghiệp của tỉnh, nhiều năm qua, huyện Bình Xuyên luôn nỗ lực thực hiện GPMB. Trước những vướng mắc về chính sách, huyện Bình Xuyên tiếp tục tuyên truyền, vận động nhân dân và đề xuất giải pháp nhằm làm tốt công tác GPMB phục vụ thu hút đầu tư.
Năm 2024, huyện Bình Xuyên có tổng số 95 dự án bồi thường GPMB, trong đó, có 83 dự án đang thực hiện; 12 dự án đang giải quyết tồn tại, với diện tích hơn 579 ha. Với sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị trong công tác tuyên truyền, vận động và trách nhiệm của chính quyền, cơ quan chuyên môn, đến nay, huyện đã thực hiện GPMB gần 335 ha. Tuy nhiên, công tác GPMB trên địa bàn còn nhiều khó khăn, do đó chưa đạt mục tiêu về diện tích và tiến độ.
Huyện Bình Xuyên tổ chức cưỡng chế thu hồi đất đối với một số hộ dân ở xã Sơn Lôi để phục vụ Dự án xây dựng Khu công nghiệp Bình Xuyên. Ảnh: Dương Hà
Theo phản ánh của cơ quan chức năng và chính quyền cơ sở, những vướng mắc trong GPMB cơ bản do cơ chế, chính sách trong bồi thường, hỗ trợ, tái định cư còn nhiều nội dung bất cập từ khâu lập kế hoạch sử dụng đất; kế hoạch xác định giá cụ thể làm cơ sở tính bồi thường.
Quy trình, trình tự tổ chức xác định giá không đáp ứng được yêu cầu; đất đai có nguồn gốc phức tạp; sự chênh lệch về giá đất ở giữa nơi thu hồi và nơi tái định cư cao dẫn đến người dân không đồng thuận với phương án tái định cư đất đổi đất.
Trong khi đó, Luật Đất đai 2024 có sự điều chỉnh, nên các dự án đang thực hiện theo Luật Đất đai 2013 sẽ mất thời gian để thực hiện lại một số trình tự, thủ tục, vì Luật Đất đai 2024 yêu cầu “Việc bồi thường về đất được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, trường hợp không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định tại thời điểm phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư”. Do vậy, các dự án đang thực hiện phải thực hiện lại quy trình để xác định giá đất cụ thể.
Cũng theo Luật Đất đai năm 2024 quy định “Hiệu lực của thông báo thu hồi đất là 12 tháng tính từ ngày ban hành thông báo thu hồi đất”.
Theo quy định này, thông báo thu hồi đất của các dự án đang thực hiện đều đã hết hiệu lực, cần phải thực hiện quy trình để ban hành lại thông báo thu hồi đất. Những sửa đổi trên đặt ra nhiệm vụ phải điều chỉnh lại các căn cứ để GPMB.
Để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong GPMB, cùng với các giải pháp của tỉnh, huyện Bình Xuyên đề xuất với tỉnh bố trí nguồn kinh phí theo đề nghị của UBND huyện; chỉ đạo chủ đầu tư (Công ty TNHH ĐTXD An Thịnh Vĩnh Phúc) sớm bố trí nguồn kinh phí đảm bảo tiến độ thực hiện dự án như đã cam kết.
Về phía địa phương, huyện Bình Xuyên tiếp tục chỉ đạo cơ quan chuyên môn, chính quyền cơ sở thực hiện tốt quy trình đền bù, GPMB và vận động, thuyết phục các hộ ký xác nhận biên bản kiểm đếm tài sản, tạo đồng thuận trong nhân dân về thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp bền vững.
Nguyễn Trọng