Sinh năm 1974 ở huyện Tam Dương, Đỗ Thị Ánh làm nghề kinh doanh buôn bán hàng tạp hóa lưu động. Trong quá trình kinh doanh, Ánh phát hiện mặt hàng nước mắm Nam Ngư của công ty cổ phần hàng tiêu dùng Masan và dầu thực vật Neptune của công ty TNHH dầu thực vật Cái Lân đang được nhiều người tiêu dùng sử dụng nên Ánh nảy sinh ý định sản xuất giả hai loại mặt hàng này để kiếm lời.
Để thực hiện hành vi sản xuất nước mắm giả, Ánh mượn dãy nhà ngang của gia đình ông Xuân ở cùng thôn, vừa làm kho, vừa là nơi sản xuất. Rồi Ánh đến trao đổi với Nguyễn Văn Vững sinh năm 1982 cùng vợ là Nguyễn Thị Duyên sinh năm 1983 ở Vĩnh Tường để thuê thực hiện một số công đoạn làm nước mắm giả cho Ánh. Vợ chồng Vững Duyên đồng ý. Ánh trực tiếp tìm mua nguyên liệu, công cụ để sản xuất nước mắm gồm: nước mắm cốt, đường hóa học, hương liệu tạo mùi, chất chống thối, vỏ chai, tem nhãn, máy in ngày sản xuất, hạn sử dụng... Toàn bộ nguyên liệu và vật dụng để sản xuất hàng giả, Ánh mua của những người ở Hà Nội, Bắc Ninh, Phú Thọ và không biết rõ địa chỉ cụ thể. Có đủ vật dụng, nguyên liệu, Ánh sản xuất nước mắm và dầu giả bằng cách: Đối với nước mắm, cho 5 lít nước mắm cốt, 50 kg muối trắng, 200 lít nước giếng, 0,2kg đường hóa học, 10ml hương liệu tạo mùi, 1,5 lít chống thối vào một chiếc thùng phi, dùng gậy khuấy đều, đậy nắp ủ trong 7 ngày thì hút ra can rồi vận chuyển đến nhà vợ chồng Vững Duyên đóng chai, đóng thùng theo hướng dẫn của Ánh.
Với cách thức trên, từ tháng 2/2013 đến khi bị bắt, Ánh sản xuất được khoảng 2000 lít nước mắm giả rồi trực tiếp hoặc chở qua cho vợ chồng Vững Duyên để đóng chai. Tổng số đã đóng được 2490 chai tương đương 1526,8 lít nước mắm thành phẩm. Trong đó, vợ chồng Vững Duyên đóng được hơn 1000 lít, số còn lại chưa kịp đóng thì bị bắt giữ.
Sản phẩm sản xuất ra Ánh trực tiếp đi tiếp thị và bán hàng, một số lần, Ánh thuê Vững chở hàng đi giao theo địa chỉ, trung bình một lít nước mắm bán ra thu lợi được 12.000 đồng. Tổng cộng, Ánh đã tiêu thụ được 1416 chai, thu lợi được số tiền 9.702.000 đồng. Ánh trả công đóng chai, đem đi tiêu thụ cho vợ chồng Vững Duyên hết 880.000 đồng.
Đối với dầu thực vật, đầu tháng 7/2013, Ánh mua của một người không quen biết dầu thực vật Cái Lân được đựng trong túi ni lon loại 18kg/túi, chai nhựa loại 5 lít, 1 lít và tem nhãn Neptune và đem về hướng dẫn Vững thực hiện việc sang chiết từ túi nilon vào chai, dán tem nhãn, in ngày sản xuất, hạn sử dụng lên cổ chai. Sau khi hoàn thành thì đóng 12 chai loại 1 lít vào một thùng cát tông, loại 5 lít đóng 4 chai vào một thùng, trả công cho Vững 8000 đồng/thùng. Khi bị bắt, Vững đã đóng được 80 chai loại 5 lít; 311 chai loại 1 lít giả nhãn hiệu Neptune. Ánh đã đem dầu thực vật giả đi tiếp thị nhưng không có người mua vì vậy đã đem về gửi ở nhà Nguyễn Thị Huế ở xã Yên Bình, Vĩnh Tường. Toàn bộ số dầu thực vật giả Ánh chưa tiêu thụ được. Cho đến ngày 18/7/2013 khi đang thực hiện hành vi đóng chai nước mắm giả nhãn hiệu Nam Ngư thì Ánh, Vững và Duyên bị bắt quả tang.
Tang vật thu giữ gồm: 124 chai nước mắm thành phẩm Nam Ngư đệ nhị; 194 chai nước mắm thành phẩm Nam Ngư siêu tiết kiệm; 40 chai nước mắm thành phẩm chưa dán nhãn loại 0,5 lít/chai; 2020 vỏ chai; 60 kg tem nhãn; 27 kg dung dịch... tại nhà ngang của ông Xuân nơi Ánh thuê địa điểm sản xuất. Thu tại nhà Nguyễn Văn Vững 505 chai nước mắm Chin Su Nam Ngư loại 0,5 lít; 64 chia nước mắm Chin su Nam Ngư loại 0,75 lít; 101 chai nước mắm Nam Ngư đệ nhị; 57 chai nước mắm Nam Ngư siêu tiết kiệm; 60 chai dầu ăn loại 5 lít nhãn hiệu Neptune; 311 chai dầu nhãn hiệu Neptune loại 1 lít; 1 thùng nhựa màu xanh bên trong có 50 lít dầu thực vật và 24 thùng dầu, mỗi thùng chứa 1 túi nilon loại 18 kg...
Cơ quan điều tra đã có công văn gửi Cục sở hữu trí tuệ xác định: Nhãn hiệu “Nam Ngư đệ nhị và hình” đã được bảo hộ; nhãn hiệu “Neptune 1:1:1 điểm 10 cho sức khỏe cho chất lượng và hình” đã được bảo hộ; nhãn hiệu “Chin su, Nam Ngư và hình” đang được công ty cổ phần hàng tiêu dùng Masan nộp hồ sơ cho các sản phẩm: “Nước mắm, chiết xuất từ thịt, cá (dùng làm nước chấm)” thuộc nhóm 29; nhãn hiệu “Nam Ngư siêu tiết kiệm và hình” đang được công ty cổ phần hàng tiêu dùng Masan nộp hồ sơ cho các sản phẩm: “Nước mắm, chiết xuất từ thịt, cá (dùng làm nước chấm)” thuộc nhóm 29. Đồng thời, Cơ quan điều tra đã lấy mẫu và quyết định trưng cầu giám định đối với vật chứng đã thu giữ tại nhà Vững và kho của Ánh để xác định thật, giả. Kết quả cho thấy, các mẫu nước mắm, dầu ăn gửi giám định đều không cùng loại với các mẫu đem so sánh.
Mở rộng điều tra vụ án, cơ quan điều tra còn xác định, Ánh đã thuê Nguyễn Thị Huế và Nguyễn Thị Bắc ở Vĩnh Tường sản xuất, đóng gói bao bì một số sản phẩm giả liên quan đến ngành nghề kinh doanh của Ánh.
Hành vi phạm tội của Đỗ Thị Ánh, Nguyễn Văn Vững và Nguyễn Thị Duyên trực tiếp xâm phạm đến trật tự quản lý của nhà nước về sản xuất thực phẩm, ảnh hưởng đến quyền lợi, sức khỏe người tiêu dùng. Đặc biệt, trong vụ án này, Ánh là đối tượng giữ vai trò chính. Ánh vừa là người chủ mưu vừa là người thực hiện tội phạm tích cực, trực tiếp tìm mua các nguyên liệu và vật dụng không rõ nguồn gốc để làm giả nhãn hiệu “Nam Ngư đệ nhị và hình”, “Chin su, Nam Ngư và hình”, “Nam Ngư siêu tiết kiệm và hình”, “Neptune 1:1:1 điểm 10 cho sức khỏe cho chất lượng và hình” đã được bảo hộ. Còn Vững và Duyên dù đã biết sản phẩm nước mắm và dầu ăn mà Ánh đem đến đều là hàng giả, không rõ nguồn gốc nhưng vì vụ lợi vẫn đồng ý thực hiện; họ là các đồng phạm tham gia tích cực trong việc thực hiện tội phạm.
Sau quá trình xét xử, HĐXX quyết định, áp dụng khoản 1 điều 157; điểm l, p khoản 1, khoản 2 điều 46; điều 47 BLHS xử phạt bị cáo Đỗ Thị Ánh 1 năm 6 tháng tù về tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm”. Áp dụng khoản 1 điều 157; điểm p khoản 1, khoản 2 điều 46; điều 53 BLHS xử phạt bị cáo Nguyễn Văn Vững 1 năm 3 tháng tù về tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm”. Áp dụng khoản 1 điều 157; điểm p khoản 1, khoản 2 điều 46; điều 47; điều 53; khoản 1, khoản 2, điều 60 BLHS xử phạt bị cáo Nguyễn Thị Duyên 1 năm tù cho hưởng án treo về tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm”, thời gian thử thách là 2 năm, kể từ ngày tuyên án sơ thẩm.
Bạch Dương