Họ ra đi vào lúc mặt trời ló rạng. Bình minh trên kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè vào những ngày cuối năm thật huyền ảo. Cái thị vị, nên thơ này nếu không có họ, chắc chắn dòng kênh cũng sẽ trở thành dòng kênh chết.
Ngày cuối cùng của năm, trời chưa sáng hẳn, dọc theo bờ kênh phía Q.Phú Nhuận cạnh khu dân cư Miễu Nỗi, một hàng ca nô khoảng 10 chiếc im ắng neo đậu thẳng tắp. Ở hai bờ, mọi người đã nhộn nhịp tới lui với bài thể dục buổi sáng.
Tiếng động cơ đồng loạt vang lên. Những chiếc ca nô chia ra làm 2 hướng lao nhanh trên dòng nước. Nhiều đám lục bình xen lẫn rác đủ loại nổi lềnh bềnh trên mặt kênh.
Một chiếc dừng lại. Hai bên mạn, mỗi người một chiếc vợt hớt từng cụm luc bình tươi xanh cho vào chiếc thùng đựng rác trên ca nô. Chẳng mấy chốc cả 4 thùng rác đều đầy ắp lục bình và rác. Chiếc ca nô quay đầu về bến. Tại bến một cần cẩu chực sẵn đưa từng thùng lên bờ xếp gọn gàng.
Rồi họ lại ra đi tiếp tục nhường chỗ cho chiếc khác cập vào. Rác và lục bình liên tục được đưa lên bờ.
Đây là những công nhân của công ty TNHH MTV Môi trường đô thị. Từ nhiều năm nay, cứ mỗi buổi sáng, họ lầm lũi trên chiếc ca nô đi gom từng cụm lục bình và rác trôi trên kênh. Nhờ vậy, dòng kênh còn giữ được vẻ đẹp, sức quyến rũ để mọi người ngày 2 buổi sáng, chiều tụ tập về đây vui chơi.
“Các anh bao giờ mới nghỉ Tết ?” - chúng tôi hỏi. Một trong nhóm công nhân cho hay: “Tết với ngày thường có khác nhau gì đâu. Nếu có khác chăng là rác nhiều hơn nên chúng tôi phải cố giữ làm sao cho dòng kênh luôn sạch để bà con có nơi lui tới trong những ngày trước và sau Tết”.
Giải quyết xong cụm lục bình, chiếc ca nô tiếp tục hành trình hướng về cầu Kiệu. Rồi cả 4 thùng rác đều đầy. Những giọt mồ hôi in rõ trên gương mặt mỗi người.
“Nghề nào thì nghiệp nấy anh ạ. Giả sử chúng tôi được nghỉ Tết nhiều như các công nhân viên chức khác chắc là buồn lắm. Ngồi nhà trong một thời gian dài, nhớ chiếc ca nô, nhớ dòng nước mình đã gắn bó nhiều năm nay chắc là không chịu nổi đâu” - một công nhân thổ lộ
Đảm bảo sạch rác, sạch lục bình trong suốt chiều dài 8,7km của dòng kênh trong những ngày giáp Tết không phải là một việc đơn giản. Nỗ lực của các công nhân trong thời khắc đón mừng năm mới thật đáng trân trọng. Họ đã quên đi những riêng tư của mình, cố gắng giữ bộ mặt thành phố luôn sạch đẹp.
“Nhặt tiền lẻ” dưới dòng kênh
Chiếc xuồng ba lá bằng gỗ cũ kỹ đảo qua đảo lại ở cùng một vị trí. Người điều khiển ngồi ở cuối xuồng hai chân vẫy đạp mái chèo. Trên tay anh, một chiếc xăm dài nhọn hoắt thỉnh thoảng cắm vào một vật nổi trên mặt nước . . .
Động tác anh thuần thục và nhuần nhuyễn. Anh vừa chèo, vừa lái vừa thu gom những mảnh phế liệu nổi trên kênh. Được vật gì anh bỏ vào lòng xuồng. Nơi đó đã có nhiều, nào là chai nhựa, miếng xốp, lon bia, ...
Người đàn ông làm việc một cách cần mẫn, quên thời gian dù đã cận kề Tết. Anh là Phan Văn Tấm, đã ngoài 50 tuổi, công việc của anh là tìm nhặt phế liệu nổi trên kênh để bán kiếm tiền mưu sinh.

Anh Phan Văn Tấm đang thu gom rác trên kênh
Cơ duyên anh đến với dòng kênh này dường như chỉ là một sự tình cờ. Quê anh ở Cần Đước ngay con rạch Chợ Đào nơi sản sinh ra giống lúa lừng danh nàng Thơm chợ Đào. Gia đình anh đông anh em nhưng không có nhiều ruộng đất. Vì thế anh phải xa xứ tìm cách mưu sinh. Anh không có gánh nặng nào đè nặng trên vai ngoại trừ cuộc sống cho chính bản thân anh. Không vợ, không con, không nhà cửa, ở nhờ nhà người em gái làm nghề bán buôn phế liệu gần cầu Điện Biên Phủ nên anh đã lóe ra cái nghề này.
Anh tâm sự: “Nhu cầu tôi chỉ có ngày 2 bữa. Vớt phế liệu trên kênh cũng đủ cho tôi sống qua ngày. Mỗi ngày được chừng 50.000đ đủ cho tôi xoay sở. Không rượu chè, cà phê, thuốc lá tôi sống như thế thì cần chi cho nhiều hở anh ? Đồng tiền tôi kiếm tuy ít ỏi nhưng là đồng tiền sạch. Tôi không một mưu cầu, không một bon chen. Công việc này vừa có cái ăn vừa góp phần làm cho dòng kênh thêm sạch, một công đôi việc cũng hay lắm chứ ?”.
Ngày cuối năm đi dọc theo dòng kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè gặp biết bao hình ảnh sống động. Nhiều người nơi đây đang phải bươn chải kiếm sống và một phần vì trách nhiệm với cộng đồng, họ không cảm nhận được ngày xuân, nhưng thực tế quanh đây, Tết đã về rất gần…
Điện Tử
(Theo Vietnamnet)