Ngay sau ngày tổng kết năm học, thay vì nghỉ hè hay tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí, nhiều học sinh lại tiếp tục “gò mình” vào bàn học. Lịch học hè dày đặc từ lớp học văn hóa đến kỹ năng khiến kỳ nghỉ vốn được mong đợi của trẻ trở thành một “học kỳ ba” đúng nghĩa.
Kín lịch học hè
Ngày đầu tháng 6, trong khi nhiều người chia sẻ hình ảnh con đi du lịch, về quê nghỉ hè, thì chị Hồng Ánh, phường Khai Quang, thành phố Vĩnh Yên lại bận rộn đưa con đến lớp học thêm. Cậu con trai học lớp 3, vừa cất cặp sau lễ tổng kết, đã bắt đầu tuần mới với 5 buổi toán – tiếng Anh, 2 buổi luyện chữ, xen kẽ các lớp kỹ năng online. “Con không học thì bạn bè cũng học. Chậm chân là mất cơ hội, nên nghỉ hè là nghỉ... tạm thôi” - chị Ánh nói.
Câu chuyện học thêm của con trai chị Ánh không phải là chuyện hiếm gặp mà dần trở nên phổ biến trong xã hội ngày nay. Nguyên nhân do tâm lý của nhiều bậc phụ huynh lo lắng nếu con không học sẽ bị “hổng” kiến thức, chậm hơn bạn bè. Một số người chia sẻ rằng họ vừa muốn con được nghỉ ngơi, vừa không dám “đứng ngoài cuộc chơi”.
“Việc học hè rất cần thiết với các con bởi các con cần phải liên tục ôn lại kiến thức để không bị quên và bỡ ngỡ trong năm học mới. Do đó, tôi luôn cân bằng thời gian giữa học và chơi cho con. Con vẫn đi học 4 – 5 buổi một tuần xen kẽ sáng, chiều để không bị hổng kiến thức, bên cạnh đó bố mẹ sẽ dẫn các con đi chơi, tham gia các hoạt động trải nghiệm mùa hè” - Chị Thúy Nga, thị trấn Lập Thạch, huyện Lập Thạch chia sẻ.
Đáp ứng nhu cầu học thêm của học sinh trong dịp hè, tại các trung tâm dạy thêm trên địa bàn tỉnh, những lớp luyện chữ, ôn Toán, tiếng Anh, luyện thi vào lớp 6, lớp 10 đều đã kín lịch từ đầu hè. Thậm chí nhiều trung tâm còn thông báo “cháy lớp”, “hết suất” dù đã xếp lớp học từ 7h sáng đến 9h tối để đáp ứng nhu cầu.
Học sinh tham gia lớp học cảm xúc tại Trung tâm Giáo dục ICG.
Cùng với đó, các lớp học online tại nhà cũng nhộn nhịp không kém. Kỳ nghỉ hè “chớp nhoáng” khiến nhiều học sinh tiểu học, THCS chỉ được nghỉ đúng vài ngày sau lễ bế giảng rồi lại quay về với sách vở.
Tuy nhiên, chính học sinh – những người được nghỉ hè lại gần như không có tiếng nói trong việc “được nghỉ”. Nhiều em cho biết chỉ được chơi vào cuối tuần, hoặc vài tiếng buổi tối, sau khi đã hoàn tất bài học hè.
Em Thùy Dung, học sinh lớp 8 Trường THCS Liên Bảo chia sẻ: “Với em, việc học hè là cần thiết, giúp em có nền tảng trước khi bước vào năm học mới. Tuy nhiên, nếu lịch học dày đặc sẽ khiến học sinh căng thẳng, áp lực vì không có thời gian nghỉ ngơi.
Trong dịp hè này, em cũng nói lên mong muốn với bố mẹ để sắp xếp các buổi học, buổi nghỉ đan xen với nhau, điểu chỉnh thời gian học vào buổi tối để tránh thời tiết nắng nóng. Ngoài ra, em cũng ưu tiên chỉ học thêm những môn học mình còn yếu để nâng cao lực học”.
Học hè sao cho hợp lý, hiệu quả
Theo các chuyên gia giáo dục, việc học hè không phải là xấu nhưng cần xuất phát từ nhu cầu thực tế, lực học của từng em, cần ôn tập nhẹ nhàng, có định hướng rõ ràng và thời gian biểu phù hợp.
Việc biến kỳ nghỉ thành một cuộc chạy nước rút nhồi nhét kiến thức sẽ phản tác dụng. Trẻ có thể rơi vào trạng thái mệt mỏi, giảm động lực học tập, thiếu trải nghiệm sống và kỹ năng xã hội.
Theo anh Hoàng Hiệp – Giám đốc Trung tâm Giáo dục ICG chia sẻ: “Để việc học hè của các em không bị căng thẳng sau một năm rèn luyện trên trường, các lớp học tại trung tâm luôn chú trọng vào việc tạo tinh thần vui vẻ, thoải mái cho các em. Vì khi có tinh thần tốt, các em sẽ có tâm lý đón nhận kiến thức tốt hơn, không có áp lực “phải đến trường”.
Ngoài ra, trung tâm cũng giới hạn số lượng học sinh cho từng lớp để các thầy cô có thể bao quát từng em. Sau một thời gian học nhất định, các em cũng được chia lại theo từng nhóm năng lực để thầy cô xây dựng lộ trình học phù hợp”.
Hiện nay, tại nhiều trung tâm học thêm trên địa bàn tỉnh, việc triển khai mô hình học hè tích hợp đang dần trở nên phổ biến, trong đó kết hợp cả việc học văn hóa với các lớp năng khiếu và kỹ năng sống.
Các lớp học như cờ vua, mỹ thuật, nhảy múa hay quản lý cảm xúc, phát triển tư duy sáng tạo… đang dần trở thành lựa chọn phổ biến. Việc đưa các nội dung này vào chương trình học hè không chỉ giúp học sinh có thêm kỹ năng thực tế, mà còn tạo ra một sân chơi lành mạnh, để các em được khám phá bản thân, phát hiện sở thích và năng lực tiềm ẩn của mình.
Có thể thấy, kỳ nghỉ hè không nên bị biến thành một cuộc chạy đua học thêm. Việc thúc đẩy trẻ tiếp tục học tập với cường độ cao trong suốt mùa hè có thể khiến các em mất đi khoảng thời gian quý giá để nghỉ ngơi, hồi phục và phát triển toàn diện.
Do đó, trẻ em cần được học qua trải nghiệm, học văn hóa kết hợp với vui chơi và khám phá – những yếu tố quan trọng giúp nuôi dưỡng sự sáng tạo, cảm xúc và tư duy độc lập. Đó cũng chính là những giá trị nền tảng mà không giáo trình nào có thể thay thế được.
Bài, ảnh: Nguyễn My
(Sinh viên Trường Đại học Văn hóa Hà Nội)