Chỉ số thương mại điện tử (TMĐT) Viet Nam E-Business Index (EBI) được Hiệp hội TMĐT Việt Nam (VECOM) xây dựng, công bố lần đầu vào năm 2012, dựa trên các nhóm tiêu chí về hạ tầng, giao dịch giữa doanh nghiệp với người tiêu dùng (B2C) và giao dịch giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp (B2B). Mặc dù đã có nhiều nỗ lực, tuy nhiên EBI của Vĩnh Phúc vẫn nằm trong top các địa phương trung bình khá của cả nước, do vậy rất cần các giải pháp quyết liệt hơn để nâng hạng trong thời gian tới.
Kho ngoại quan của Bưu điện Việt Nam tại Khu Công nghiệp Thăng Long Vĩnh Phúc góp phần thúc đẩy phát triển TMĐT trên địa bàn.
Năm 2025 chỉ số EBI của Vĩnh Phúc đứng thứ 16/63 tỉnh, thành toàn quốc với 9,8 điểm, hạ 1 bậc so với năm 2024. Nguyên nhân giảm là do chỉ số thành phần B2C (mua hàng trực tuyến từ doanh nghiệp đến người tiêu dùng) giảm từ bậc 10 xuống 13.
Đây là năm thứ 2 liên tiếp chỉ số EBI của Vĩnh Phúc giảm thứ hạng, sau khi từng lọt vào top 5 tỉnh dẫn đầu EBI cả nước vào năm 2021, khiến cho khoảng cách về điểm số phát triển TMĐT giữa Vĩnh Phúc và các tỉnh, thành top đầu ngày càng xa.
Theo phân tích của các cơ quan chuyên môn, nguyên nhân chủ yếu khiến chỉ số TMĐT trên địa bàn phát triển chưa tương xứng với tiềm năng là do thiếu hệ thống các chính sách đột phá để phát triển hệ sinh thái TMĐT của tỉnh.
Cơ sở hạ tầng kỹ thuật công nghệ mặc dù đã đảm bảo điều kiện tối thiểu cho phát triển TMĐT, tuy nhiên hệ thống phần mềm chưa đồng bộ, chưa thông minh và chưa đáp ứng được sự phát triển mạnh mẽ hiện đại hóa kịp thời theo yêu cầu của TMĐT.
Các dự án đầu tư kỹ thuật công nghệ cho TMĐT còn ít. Quy mô đầu tư còn nhỏ, chưa tạo bứt phá về sự đồng bộ và hiện đại. Nguồn tài chính đầu tư cho lĩnh vực TMĐT còn nhỏ và phân tán.
Việc ứng dụng TMĐT phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã trở nên phổ biến, nhưng phần lớn doanh nghiệp còn chưa có chiến lược cũng như đầu tư thích đáng để khai thác các ứng dụng TMĐT theo chiều sâu, chưa chuẩn bị sẵn sàng để bắt kịp những tiến bộ công nghệ mới về TMĐT của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
Sự tăng trưởng nóng của thị trường TMĐT dẫn đến hệ lụy là các hành vi gian lận thương mại, hàng giả và hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ cũng xuất hiện ngày càng nhiều trên môi trường điện tử, khiến việc phát triển TMĐT thiếu ổn định…
Với mục tiêu thúc đẩy phát triển TMĐT, phấn đấu chỉ số TMĐT của tỉnh tăng hạng ổn định, bền vững và nằm trong top đầu các địa phương có chỉ số TMĐT cao nhất cả nước, đáp ứng xu hướng phát triển TMĐT toàn cầu, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế-xã hội.
Trên cơ sở các chủ trương, chính sách, chỉ đạo của Trung ương và tình hình thực tiễn ở địa phương, thời gian tới, Vĩnh Phúc tiếp tục tập trung xây dựng, hoàn thiện môi trường số của TMĐT gắn với quá trình chuyển đổi số, phát triển chính quyền số, kinh tế số, xã hội số tỉnh.
Thường xuyên rà soát khung pháp lý, chính sách về TMĐT để kịp thời đề xuất cấp có thẩm quyền điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện khung khổ pháp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp vận hành nền tảng công nghệ phát triển các mô hình, giải pháp và dịch vụ TMĐT.
Tăng cường đào tạo, nâng cao năng lực cho đội ngũ thực thi pháp luật về TMĐT thông qua việc thường xuyên tổ chức bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng TMĐT, trang bị các phương tiện hiện đại để hỗ trợ việc theo dõi, giám sát, giải quyết tranh chấp, xử lý vi phạm các hoạt động TMĐT trên môi trường trực tuyến.
Đa dạng các chương trình đào tạo, tập huấn cho doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh về TMĐT theo các chủ đề chuyên sâu, phù hợp với điều kiện và lĩnh vực sản xuất, kinh doanh để thúc đẩy doanh nghiệp tham gia sâu hơn vào TMĐT.
Đẩy mạnh tuyên truyền, đào tạo kỹ năng TMĐT cho người dân và doanh nghiệp nhằm nâng cao trình độ tham gia và khai thác các ứng dụng TMĐT của doanh nghiệp, tăng cường khả năng nhận biết và ứng phó của người tiêu dùng với những hành vi tiêu cực trong TMĐT.
Cùng với đó, phát triển đồng bộ, hiện đại các hạ tầng TMĐT; triển khai hiệu quả các giải pháp hỗ trợ giao dịch điện tử tích hợp thanh toán trong TMĐT và dịch vụ công; chú trọng phát triển các tiện ích thanh toán trên nền tảng di động, ví điện tử, mã QR code, NFC, POS...; đảm bảo an ninh, an toàn thanh toán để góp phần thúc đẩy thanh toán điện tử trong giao dịch TMĐT.
Tăng cường hoạt động thanh tra, kiểm tra và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực TMĐT đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước và phù hợp với tình hình thực tế trên địa bàn…
Bài, ảnh: Nguyễn Khánh