Nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả thi hành pháp luật trên địa bàn tỉnh, công tác kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) được Sở Tư pháp triển khai thường xuyên, liên tục nhằm đảm bảo tính thống nhất, phù hợp với thực tiễn, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng cho người dân.
Kiểm tra, rà soát văn bản QPPL là một trong những nhiệm vụ quan trọng, đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, hoàn thiện hệ thống pháp luật, phục vụ sự phát triển của địa phương và đất nước.
Nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm trong công tác này, Sở Tư pháp xây dựng kế hoạch và ban hành các văn bản chỉ đạo thực hiện công tác kiểm tra, rà soát văn bản QPPL đối với từng lĩnh vực, địa bàn quản lý, đảm bảo kịp thời phát hiện, khắc phục hạn chế, sai sót, bất cập, tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho sự phát triển KT-XH của tỉnh.
Từ năm 2024, Sở Tư pháp thẩm định 87 dự thảo văn bản QPPL của tỉnh, gồm 19 dự thảo nghị quyết của HĐND và 68 dự thảo quyết định của UBND tỉnh. Các văn bản QPPL do HĐND, UBND tỉnh ban hành đúng trình tự, thủ tục luật định. 100% văn bản QPPL của tỉnh ban hành đều được Sở Tư pháp thẩm định.
Nội dung thẩm định tập trung vào thẩm quyền ban hành, đối tượng, phạm vi điều chỉnh, tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của dự thảo văn bản với hệ thống pháp luật... Hầu hết các ý kiến thẩm định của Sở Tư pháp đều được các cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu tiếp thu hoặc giải trình và chỉnh sửa trước khi trình hồ sơ đến UBND, HĐND xem xét quyết định.
Thực hiện chủ trương sáp nhập tỉnh và chấm dứt hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện, trên cơ sở bước đầu tổng hợp, đánh giá kết quả rà soát của các sở, ban, ngành, UBND cấp huyện, Sở Tư pháp xác định, nhóm văn bản QPPL cấp tỉnh có nội dung cần xử lý khi tổ chức lại các đơn vị hành chính gồm 370 văn bản của HĐND, UBND tỉnh, trong đó, có 41 nghị quyết, 329 quyết định.
Cán bộ Sở Tư pháp làm tốt công tác thẩm định dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, phục vụ sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Ảnh: Dương Hà
Nhóm văn bản QPPL của cấp huyện có nội dung cần xử lý khi tổ chức lại các đơn vị hành chính là 96 văn bản, trong đó, có 2 nghị quyết, 94 quyết định. Các văn bản này đã và đang được Sở Tư pháp phối hợp các sở, ngành để thống nhất, đề xuất phương án, thời hạn xử lý theo đúng quy định của pháp luật.
Theo Trưởng Phòng Xây dựng và Kiểm tra văn bản QPPL, Sở Tư pháp Vi Thị Tuyết Ngân, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác xây dựng, kiểm tra, rà soát văn bản QPPL trên địa bàn tỉnh những năm qua còn một số tồn tại, hạn chế nhất định.
Chất lượng một số dự thảo văn bản QPPL do các sở, ngành tham mưu, được giao chủ trì soạn thảo chưa đảm bảo theo quy định; vẫn còn tình trạng gửi hồ sơ thẩm định dự thảo đến Sở Tư pháp chưa lấy ý kiến của đối tượng chịu sự tác động trực tiếp hoặc chưa thực hiện đăng tải toàn văn dự thảo trên cổng thông tin điện tử của tỉnh theo Điều 120 Luật Ban hành văn bản QPPL năm 2015. Cá biệt, một số dự thảo có nội dung sơ sài, không liên quan đến văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên giao hoặc quy định thêm các nội dung trái với quy định của pháp luật…
Việc kiểm tra văn bản QPPL đôi khi tiến hành chưa kịp thời, chưa phát hiện những nội dung không phù hợp với văn bản QPPL của cơ quan nhà nước cấp trên. Nhận thức trách nhiệm về công tác rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL đối với việc hoàn thiện thể chế ở địa phương còn hạn chế cũng như trách nhiệm, quan hệ phối hợp trong quá trình thực hiện rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL chưa được đề cao; còn có tình trạng khoán trắng cho ngành Tư pháp thực hiện.
Thời gian tới, Sở Tư pháp tăng cường chỉ đạo, thực hiện có chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, rà soát văn bản QPPL theo đúng quy định nhằm đảm bảo việc xây dựng, ban hành văn bản phải có cơ sở pháp lý, đúng thẩm quyền, nội dung, hình thức.
Thông qua công tác kiểm tra, kịp thời phát hiện, tự xử lý hoặc kiến nghị xử lý văn bản có quy định trái pháp luật, mâu thuẫn, chồng chéo nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn, phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh và bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của người dân.
Lê Minh