Theo đánh giá của lực lượng công an, thời gian qua, tình hình vi phạm về trật tự an toàn xã hội (TTATXH), trật tự an toàn giao thông (TTATGT) trong thanh, thiếu niên trên cả nước và trên địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp và có xu hướng gia tăng. Do đó, bên cạnh các giải pháp ngăn chặn, phòng ngừa của lực lượng công an, mỗi gia đình cần quan tâm, giáo dục, xây dựng nhân cách tốt cho con em ngay từ nhỏ; có sự phối hợp chặt chẽ với nhà trường trong việc quản lý và giáo dục học sinh, sinh viên.
Các đối tượng thanh, thiếu niên có hành vi điều khiển xe lạng lách, đánh võng mang theo vũ khí gây mất ANTT trên địa bàn thành phố Vĩnh Yên bị bắt giữ tại cơ quan công an. Ảnh: Trường Khanh
Mới đây, Công an tỉnh đã bắt 2 đối tượng thực hiện hành vi cướp tài sản xảy ra ngày 7/5 tại thị trấn Kim Long, huyện Tam Dương và phường Định Trung, thành phố Vĩnh Yên. Điều đáng nói, 2 đối tượng thực hiện 2 vụ cướp tài sản này và một số vụ việc liên quan khác đều chưa đủ 18 tuổi.
Đó là Nguyễn Thành Nam, sinh năm 2006 và Phùng Anh Duy, sinh năm 2007, đều trú tại xã Phú Lộc, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ. Tuy tuổi còn trẻ, nhưng 2 đối tượng lại có hành vi phạm tội hết sức manh động, liều lĩnh, coi thường pháp luật. Tại cơ quan điều tra, 2 đối tượng khai nhận trước đó đã thực hiện 6 vụ cướp tài sản của những người tham gia giao thông trên địa bàn tỉnh nhưng không thành.
Thủ đoạn phạm tội của Duy và Nam là chở nhau trên xe mô tô không biển kiểm soát, đối tượng ngồi sau cầm theo dao quắm, áp sát người đi cùng chiều và sẵn sàng chém gây thương tích để cướp tài sản là xe mô tô của nạn nhân.
Công an tỉnh cho biết, 2 đối tượng thiếu niên trên có hoàn cảnh éo le, khó khăn và thiếu sự quan tâm, giáo dục từ gia đình. Duy và Nam bỏ học từ sớm, đi lang thang, không việc làm. Chúng khai nhận với cơ quan điều tra, cướp tài sản xe máy với mục đích là để có phương tiện đi lại…
Thượng tá Trịnh Văn Hùng, Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh trăn trở: Trong những năm gần đây, tội phạm hình sự ngày càng có xu hướng trẻ hóa và chiếm tỷ lệ lớn trong cơ cấu các loại tội phạm.
Ngoài nguyên nhân do tác động của mặt trái nền kinh tế thị trường, ảnh hưởng của mạng xã hội, nguyên nhân chủ quan do lười làm, ham chơi, đua đòi… thì còn có nguyên nhân liên quan đến gia đình, môi trường sống.
Thanh, thiếu niên phạm tội đa phần rơi vào những hoàn cảnh éo le, khó khăn như bố mẹ ly hôn hoặc bố mẹ đi làm ăn xa, ở với ông bà, họ hàng; bố mẹ vi phạm pháp luật, gia đình thuộc thành phần yếu thế trong xã hội.
Cũng có đối tượng thuộc gia đình tri thức, có điều kiện nhưng bố mẹ lại quá nuông chiều, không quan tâm đến con cái, thiếu sự giáo dục… dẫn đến con em có những suy nghĩ lệch lạc, không có trách nhiệm với việc làm của mình và vi phạm pháp luật.
Theo số liệu thống kê của Công an tỉnh, từ đầu năm 2023 đến nay, trên địa bàn tỉnh xảy ra 22 vụ vi phạm pháp luật, đối tượng là người dưới 18 tuổi, với 66 đối tượng. Cơ quan công an đã làm rõ 18 vụ, trong đó đã xử lý hình sự 14 vụ, với hơn 40 đối tượng.
Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh còn xuất hiện tình trạng thanh, thiếu niên tụ tập đi xe lạng lách, đánh võng, gây mất ANTT, TTATGT. Qua không gian mạng, các đối tượng thanh, thiếu niên ở nhiều địa phương trong và ngoài tỉnh đã liên lạc với nhau để tập trung tham gia từng tốp đông, đi thành đoàn với tốc độ cao, lạng lách, đánh võng, nẹp pô…
Ngoài hành vi gây mất TTATGT, các đối tượng còn thực hiện nhiều hành vi vi phạm như gây rối trật tự công cộng, huỷ hoại tài sản, cố ý gây thương tích… gây bất bình trong nhân dân.
Nhằm phòng ngừa thanh, thiếu niên vi phạm pháp luật, lực lượng chức năng đã thực hiện quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp. Mới đây nhất, lực lượng công an trên toàn tỉnh ra quân thực hiện kế hoạch “Tuần tra, chốt điểm, kiểm tra hành chính, vây ráp, ghi hình, phạt nguội các đối tượng, nhóm đối tượng, phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm và vi phạm pháp luật trên địa bàn tỉnh”.
Qua tuần tra, lực lượng công an các cấp đã quyết liệt xử lý tình trạng thanh, thiếu niên điều khiển xe mô tô với tốc độ cao, lạng lách, đánh võng, có sử dụng hung khí tự chế trên các tuyến đường, nhằm đảm bảo ANTT, lập lại TTATGT trên địa bàn. Đồng thời, chủ động đấu tranh trấp áp đối với thanh, thiếu niên có hành vi vi phạm pháp luật nhằm phòng ngừa, răn đe, giáo dục chung.
Bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt của lực lượng chức năng, các bậc phụ huynh cần nêu cao trách nhiệm trong việc quản lý con em, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật và các hành vi chuẩn mực khác trong xã hội.
Đặc biệt, gia đình cần phối hợp chặt chẽ với nhà trường trong thông tin liên lạc, quản lý thời gian học và ngoài giờ học. Phụ huynh cần cho các con tham gia các hoạt động cộng đồng, xã hội. Từ đó, quan sát, tìm hiểu sở trường, hạn chế của con; định hướng nghề nghiệp và tương lai cho phù hợp.
Thông qua hoạt động cộng đồng, xem con em mình thường kết bạn với ai, phân tích cho con hiểu và nên có trách nhiệm với những hành động của mình. Nếu con em đã có những hành vi thiếu chuẩn mực ở trường học, vi phạm pháp luật, mà cha mẹ không có tiếng nói chung với con thì nên tìm đến những người có uy tín, ảnh hưởng đến con để tác động tâm lý, giúp con từ bỏ thói quen xấu, hình thành ý thức tốt, tuân thủ pháp luật…
Kim Hiền