Chuyển đổi số trong hoạt động khuyến nông

Trước những tác động ngày càng rõ rệt của thiên tai, dịch bệnh và biến đổi khí hậu, tỉnh đã và đang tích cực thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt trong hoạt động khuyến nông. Qua đó, không chỉ giúp nông dân giảm chi phí sản xuất, tiết kiệm nhân công, tăng lợi nhuận mà còn mở ra cơ hội nâng cao sức cạnh tranh của nông sản trên thị trường quốc tế.

Những năm gần đây, ngành Nông nghiệp từng bước triển khai các giải pháp chuyển đổi số trong công tác khuyến nông. Các hợp tác xã, doanh nghiệp và hộ nông dân được khuyến khích ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất như hệ thống tưới tiêu tự động, nhà màng, nhà lưới, cảm biến đo độ ẩm, phần mềm quản lý quy trình trồng trọt, chăn nuôi...

Một trong những kết quả nổi bật là việc đẩy mạnh số hóa quy trình sản xuất và truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Công nghệ Big Data và trí tuệ nhân tạo (AI) được ứng dụng trong quản lý, phân tích môi trường, giống cây trồng, các giai đoạn sinh trưởng…giúp giám sát quá trình canh tác theo thời gian thực.

Trong lĩnh vực chăn nuôi, các công nghệ như IoT, công nghệ sinh học, blockchain cũng đang được áp dụng rộng rãi tại nhiều trang trại. Chuyển đổi số đã góp phần thay đổi mô hình sản xuất nông nghiệp từ nhỏ lẻ, manh mún sang quy mô tập trung, có liên kết theo chuỗi giá trị, hiệu quả và bền vững hơn. Nhờ đó, niềm tin của người tiêu dùng tăng lên, mở rộng đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp của tỉnh.

Bên cạnh đó, tỉnh tích cực hỗ trợ nông dân đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử như Postmart.vn, Voso.vn, Shopee, Lazada… Nhiều sản phẩm đặc sản như mật ong, trà hoa vàng Tam Đảo, rau sạch, thịt sạch… đã tiếp cận được đông đảo khách hàng ngoài tỉnh, qua đó nâng cao giá trị thương hiệu, mở rộng thị trường tiêu thụ.

Đến nay, ngành Nông nghiệp tỉnh đã cấp 26 mã số vùng trồng cho các loại cây chủ lực như thanh long, chuối, ớt, bưởi… đủ điều kiện xuất khẩu sang các thị trường Mỹ, Úc, New Zealand, Trung Quốc và châu Âu.

Ngoài ra, 80 mã vùng trồng phục vụ tiêu thụ nội địa cũng đã được cấp; 100% vùng trồng được cập nhật lên hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia. Công tác số hóa hồ sơ sản phẩm OCOP cũng được đẩy mạnh, tích hợp lên phần mềm dữ liệu OCOP của tỉnh.

Để chuyển đổi số lan tỏa mạnh mẽ hơn, ngành Nông nghiệp đã tổ chức nhiều lớp tập huấn, hướng dẫn người dân, hợp tác xã sử dụng công nghệ số. Cán bộ kỹ thuật được cử về tận cơ sở để “cầm tay chỉ việc”, giúp nông dân tiếp cận, vận hành thành thạo các thiết bị, phần mềm nông nghiệp thông minh.

Nhiều mô hình điểm về chuyển đổi số trong trồng trọt, chăn nuôi đã được xây dựng và nhân rộng trên địa bàn tỉnh. Hiện nay, khoảng 20% hợp tác xã nông nghiệp trên địa bàn tỉnh đã triển khai hoạt động thương mại điện tử và ứng dụng nông nghiệp thông minh; hơn 13% nông dân đã được đào tạo, tập huấn về công nghệ số trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm trên môi trường mạng.

Ông Phạm Văn Tấn, thị trấn Tam Hồng (Yên Lạc) chia sẻ: "Trước đây, việc cho cá ăn, mở máy tạo o-xy đều phải làm thủ công, rất vất vả, mất nhiều thời gian. Từ khi áp dụng công nghệ tự động, toàn bộ quy trình được điều khiển trên điện thoại thông minh".

Chuyển đổi số giúp việc theo dõi các chỉ số pH, môi trường nước, lượng o-xy một cách chính xác, thay vì đo thủ công như trước. Đặc biệt, giám sát mức độ sinh trưởng của cá, kịp thời phát hiện và xử lý các nguy cơ dịch bệnh để đàn cá phát triển ổn định, đem lại năng suất cao. Với diện tích 5 ha ao nuôi, mỗi năm gia đình ông cung cấp ra thị trường từ 70 - 80 tấn cá thương phẩm.

Chuyển đổi số trong hoạt động khuyến nông không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là yêu cầu cấp thiết để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, thích ứng với biến đổi khí hậu và hội nhập kinh tế quốc tế.

Với sự quyết tâm của chính quyền và ngành Nông nghiệp, cùng sự hưởng ứng tích cực từ người dân, tỉnh đang đứng trước nhiều cơ hội để trở thành địa phương đi đầu trong lĩnh vực khuyến nông số, góp phần xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, bền vững.

Bài, ảnh: Mai Liên