Để khuyến khích và nâng cao trách nhiệm của thôn đội trưởng và bảo đảm trợ cấp ngày công lao động cho lực lượng dân quân tự vệ (DQTV) khi huy động thực hiện nhiệm vụ, cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành, cơ quan, tổ chức trên địa bàn tỉnh luôn quan tâm, có cơ chế, chế độ, chính sách phù hợp, tạo điều kiện cả về vật chất và tinh thần cho họ. Nổi bật là thực hiện tốt Nghị quyết số 02 năm 2022 của HĐND tỉnh, kịp thời động viên đội ngũ thôn đội trưởng và DQTV hoàn thành nhiệm vụ.
Lực lượng dân quân phường Tích Sơn (thành phố Vĩnh Yên) tham gia thực hành huấn luyện. Ảnh: Dương Hà
Thực hiện Đề án tổ chức lực lượng, huấn luyện, hoạt động và bảo đảm chế độ, chính sách cho DQTV giai đoạn 2022 - 2026, biên chế của lực lượng DQTV trên địa bàn tỉnh được sắp xếp tinh gọn, đủ thành phần và được quản lý chặt chẽ từ cấp tỉnh đến xã theo quy định với phương châm “vững mạnh, rộng khắp”.
Hiện nay, toàn tỉnh đã xây dựng được hơn 320 cơ sở DQTV. Đội ngũ thôn đội trưởng được kiện toàn đầy đủ với 1.239 đồng chí ở 100% thôn, tổ dân phố, đảm bảo chất lượng, yêu cầu nhiệm vụ.
Hằng năm, thực hiện nhiệm vụ quân sự quốc phòng địa phương, cơ quan quân sự các cấp đã chủ động tham mưu với cấp ủy, chính quyền tổ chức huy động và sử dụng lực lượng DQTV tham gia công tác giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. Đây là lực lượng nòng cốt trong thực hiện công tác quân sự quốc phòng ở cơ sở và tham gia tích cực trong phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ.
Cụ thể hóa Luật DQTV năm 2019, các văn bản hướng dẫn thi hành luật và nhằm kịp thời động viên, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của lực lượng DQTV và thôn đội trưởng, năm 2022, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 02 quy định mức phụ cấp hằng tháng đối với thôn đội trưởng, mức trợ cấp ngày công lao động của dân quân khi được huy động làm nhiệm vụ...
Hằng năm, toàn tỉnh đã chi trả hàng chục tỷ đồng phụ cấp cho thôn đội trưởng và trợ cấp ngày công lao động cho dân quân khi làm nhiệm vụ đảm bảo chặt chẽ, đúng đối tượng, đúng chế độ.
Gần 20 năm gắn bó với công tác quân sự quốc phòng ở cơ sở, anh Nguyễn Xuân Đông, xã Đạo Tú (Tam Dương) vẫn nhớ những ngày đầu được tín nhiệm giữ chức thôn đội trưởng, thù lao chỉ khoảng 70 nghìn đồng, đi huấn luyện không có chế độ.
Tuy nhiên, với tinh thần trách nhiệm cao, anh Đông cùng rất nhiều dân quân ở xã vẫn luôn chấp hành tốt quy định của Nhà nước, địa phương, tham gia nhiệt tình các phong trào, hoạt động.
Trong đó, nổi bật là phối hợp với cán bộ thôn nắm bắt tình hình địa bàn; giữ ổn định an ninh chính trị ở thôn dân cư, tuyên truyền nhân dân chấp hành tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; phối hợp thực hiện tốt công tác tuyển quân, huấn luyện dân quân tự vệ; tham gia phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, xây dựng nông thôn mới. Đến nay, tuy phụ cấp đã được nâng dần nhưng vẫn còn rất hạn chế so với thực tế công việc.
Tại Nghị quyết số 02 của HĐND tỉnh quy định thôn đội trưởng được hưởng mức phụ cấp là 1.340.000 đồng/người/tháng và mức trợ cấp ngày công lao động của dân quân là 250.000 đồng/người đã phần nào bảo đảm được ngày công lao động tại thời điểm đó.
Đồng chí Nguyễn Xuân Đông (bên trái), Thôn đội trưởng thôn Long Sơn Giềng, xã Đạo Tú (Tam Dương) rà soát các thanh niên lứa tuổi 17 trên địa bàn. Ảnh: Dương Hà
Thực tế hiện nay, tình hình kinh tế, xã hội phát triển, mức sống, mức thu nhập, tốc độ tăng trưởng kinh tế đã thay đổi theo hướng tăng lên, cao hơn nhiều lần. Bên cạnh đó, mức tiền lương cơ sở cũng được điều chỉnh tăng thêm 30% bắt đầu từ ngày 1/7/2024.
Trong khi đó, nhiều dân quân là lao động chính trong gia đình nhưng mức hỗ trợ khi thực hiện nhiệm vụ chưa được bảo đảm so với ngày công lao động ở cùng địa bàn và thời điểm dẫn tới khó khăn trong việc huy động thực hiện nhiệm vụ bảo đảm sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, ứng phó sự cố thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ và các nhiệm vụ khác.
Lực lượng thôn đội trưởng với tính chất thời gian làm việc không kể ngày hay đêm, phải trực thường xuyên nhưng chính sách phụ cấp hạn chế, cơ sở vật chất, công cụ hỗ trợ nghèo nàn nên chưa có khả năng thu hút.
Do vậy, việc thường xuyên quan tâm, điều chỉnh chế độ, chính sách, phụ cấp cho thôn đội trưởng, dân quân khi thực hiện nhiệm vụ là cần thiết để kịp thời động viên, tạo động lực xây dựng lực lượng DQTV “vững mạnh, rộng khắp”, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ quân sự quốc phòng địa phương. Qua đó củng cố, tăng cường tiềm lực quốc phòng và an ninh trên địa bàn tỉnh.
Bình Duyên