Xác định tiêu chí thu nhập đóng vai trò “đòn bẩy”, tạo động lực hoàn thành các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới (NTM) nâng cao, NTM kiểu mẫu, các địa phương trên địa bàn tỉnh đã thực hiện nhiều giải pháp phát triển kinh tế, nâng cao đời sống cho người dân.
Về đích NTM nâng cao năm 2020, xã Liên Châu (Yên Lạc) đang hoàn thành các nội dung để được công nhận xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.
Để duy trì và nâng cao tiêu chí thu nhập, xã đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp sạch; chuyển đổi 82 ha đất sản xuất kém hiệu quả sang chăn nuôi; đặc biệt Đề án tái cơ cấu ngành Nông nghiệp với những hỗ trợ thiết thực đã giúp địa phương tạo sự đột phá trong phát triển kinh tế.
Từ chỗ người dân sản xuất chủ yếu các cây trồng truyền thống như ngô, lúa, đến nay, địa phương đã đưa nhiều giống cây trồng mới cho năng suất, chất lượng, giá trị kinh tế cao vào gieo trồng; hình thành các vùng chuyên canh như chuối tiêu hồng, bưởi, rau sạch; nhân rộng các mô hình nông nghiệp công nghệ cao như sản xuất rau tiêu chuẩn VietGAP; chăn nuôi lợn áp dụng công nghệ chuồng lạnh; nuôi gà đẻ khép kín, quy mô 34.000 con, ứng dụng công nghệ cảm ứng nhiệt độ, hệ thống cảnh báo mất điện, hệ thống máng ăn, nước uống tự động; trồng cây phật thủ; nuôi cá thâm canh sử dụng hệ thống cho ăn tự động, cảm biến kiểm soát môi trường ao nuôi…
Trên địa bàn xã có 2 sản phẩm xúc xích chua thái và xúc xích Padora được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh.
Lĩnh vực công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại - dịch vụ và ngành nghề nông thôn cũng được địa phương coi trọng, phát triển.
Hiện toàn xã có 88 hộ làm nghề vận tải, 300 hộ làm nghề thương mại - dịch vụ... giải quyết việc làm thường xuyên cho hàng trăm lao động địa phương.
Từ vùng đất canh tác kém hiệu quả, gia đình chị Nguyễn Thị Hoan, xã Liên Châu (Yên Lạc) chuyển sang trồng cây phật thủ cho hiệu quả kinh tế cao.
Trong công tác xuất khẩu lao động, ngoài đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân, địa phương luôn tạo điều kiện cho doanh nghiệp tham gia tuyển dụng lao động trên địa bàn. Hiện, xã có hơn 100 lao động đi làm việc ở nước ngoài. Những hộ gia đình có người thân đi xuất khẩu lao động đều có thu nhập gửi về quê, góp phần nâng cao đời sống.
Nhờ quan tâm, đa dạng hóa các ngành nghề kinh tế, năm 2023, tổng giá trị sản xuất toàn xã đạt gần 1.200 tỷ đồng, tăng 8,2% so với năm 2022; tỷ lệ hộ nghèo giảm theo chuẩn mới từ 1,03% năm 2022 xuống còn 0,36% cuối năm 2023.
Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực, tỷ trọng ngành nông, lâm, ngư nghiệp chiếm 19,5%; công nghiệp, xây dựng chiếm 56,9%; thương mại - dịch vụ chiếm 23,6%. Thu nhập bình quân đầu người đạt 75,2 triệu đồng.
Thực hiện tiêu chí số 10 về thu nhập theo Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM và xã NTM nâng cao giai đoạn 2021- 2025, tỉnh chỉ đạo các cấp, ngành, địa phương tiếp tục thực hiện có hiệu quả tái cơ cấu ngành Nông nghiệp, Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP), phát triển ngành nghề nông thôn; nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX, hỗ trợ các doanh nghiệp khởi nghiệp ở nông thôn... với nhiều chính sách hỗ trợ.
Năm 2021, tỉnh hỗ trợ chuyển đổi gần 43ha diện tích đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng cây hàng năm, cây ăn quả và kết hợp nuôi trồng thủy sản.
Giai đoạn 2021-2023, tỉnh hỗ trợ giống thủy sản (cá trắm cỏ, cá chép lai và rô phi đơn tính) cho gần 300 hộ với quy mô hơn 400ha; ngành Nông nghiệp phối hợp với UBND các huyện, thành phố thực hiện tiêm phòng vắc xin cho gia súc, gia cầm đạt trên 90% tổng đàn và phun khử trùng tiêu độc môi trường chăn nuôi cho 100% hộ nuôi.
Thực hiện Chương trình khoa học và công nghệ phục vụ xây dựng NTM, năm 2023, toàn tỉnh triển khai 9 đề tài, dự án khoa học và công nghệ thuộc lĩnh vực nông, lâm nghiệp, xây dựng NTM.
Ngoài ra, các ngành, địa phương đưa vào khai thác, phát triển du lịch cộng đồng, du lịch nông thôn như mô hình du lịch trải nghiệm vườn Thanh Long ruột đỏ tại các xã Vân Trục, Xuân Hòa, Ngọc Mỹ (Lập Thạch); thưởng thức đặc sản rau su su, trà hoa vàng Tam Đảo; chợ quê ở Đạo Trù (Tam Đảo); làng dân tộc người Dao Quần Chẹt ở bản Thành Công, xã Lãng Công (Sông Lô); thăm quan các làng nghề như rắn Vĩnh Sơn, rèn Lý Nhân (Vĩnh Tường), mộc Thanh Lãng, gốm Hương Canh (Bình Xuyên)...
Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu kinh tế, cây trồng, vật nuôi, năm 2023, giá trị sản xuất khu vực nông, lâm nghiệp, thủy sản của tỉnh tăng 5,29% so với năm 2022; thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đạt 60 triệu đồng.
Đến nay, toàn tỉnh có 100% xã đạt chuẩn NTM theo quy định giai đoạn 2021-2025; 34 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 2 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu và 177 thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.
Để hoàn thành mục tiêu năm 2024, toàn tỉnh có thêm 10 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 10 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, 2 xã đạt chuẩn NTM thông minh, ngành Nông nghiệp tiếp tục phối hợp với các địa phương chuyển đổi cơ cấu giống, cây trồng, sản phẩm phù hợp với lợi thế và nhu cầu thị trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; xây dựng mô hình chuỗi sản xuất, tiêu thụ sản phẩm rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP; đẩy mạnh phát triển thương mại - dịch vụ; đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho lao động nông thôn.
Các địa phương chú trọng khai thác hiệu quả tiềm năng đất đai thông qua đầu tư xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp tiên tiến, hiện đại, gắn sản xuất với chế biến, tiêu thụ sản phẩm.
Bài, ảnh: Mai Liên