Thị trấn Tam Đảo, huyện Tam Đảo chuẩn bị bước vào mùa du lịch nên nhiều mặt hàng đặc sản như hồng sấy dẻo, táo đỏ, hạt hạnh nhân, ô mai, bánh hạt dẻ… được tiểu thương bày bán nhiều. Đáng nói, phần lớn các sản phẩm này không có địa chỉ cơ sở sản xuất, hạn sử dụng và chủ cơ sở cũng không xuất trình được hóa đơn chứng từ. Vì vậy, Đoàn kiểm tra liên ngành ATTP đã tăng cường phổ biến các quy định liên quan; đề nghị địa phương, cơ quan có thẩm quyền phối hợp rà soát, xử lý vi phạm nhằm chấn chỉnh tình trạng trên.
Mới đây, Đoàn kiểm tra liên ngành ATTP do Sở Công thương chủ trì đã có buổi kiểm tra việc chấp hành các quy định về ATTP tại một số cơ sở kinh doanh ở thị trấn Tam Đảo.
Ghi nhận tại cửa hàng tạp hóa Chính Trang, thị trấn Tam Đảo, lượng hàng hóa tương đối nhiều, phong phú nên thu hút nhiều du khách đến mua thực phẩm chế biến sẵn như ô mai, hạt dẻ, dâu tây, bánh hạt dẻ, bánh su su…

Ô mai không rõ nguồn gốc xuất xứ được bày bán tại cửa hàng.
Trong chiếc tủ kính to của cơ sở kinh doanh này, hàng chục loại ô mai màu xanh, đỏ, vàng… bắt mắt được tiểu thương bày vào những chiếc khay để bán cho du khách. Màu xanh lét của những miếng kiwi, đỏ đậm của trái mơ, mận gợi đến một loại phẩm màu công nghiệp dùng trong chế biến.
Hay sản phẩm hồng sấy dẻo được đóng gói thô sơ, chia nhỏ vào những chiếc khay xốp, bọc giấy bóng kính để bán cho khách hàng. Toàn bộ số hàng đặc sản này không có nhãn mác, kể cả những túi hạt hạnh nhân đã được đóng gói trong túi nilon cũng chỉ có dòng chữ “hạt hạnh nhân”. Chủ cơ sở không cung cấp được hồ sơ, giấy tờ về nguồn gốc xuất xứ với lý do... để ở nhà.

Nhiều người thắc mắc, không biết bánh hạt dẻ là đặc sản của Tam Đảo từ bao giờ?
Còn bánh hạt dẻ, loại thì đề là “Đặc sản Tam Đảo”, loại lại mang nhãn hiệu “Đặc sản Tây Bắc” dù đôi khi sản phẩm cùng một cơ sở sản xuất. Đáng chú ý, một số hộp bánh hạt dẻ không có địa chỉ cơ sở sản xuất, không có hạn sử dụng.
Trên bao bì các hộp bánh, nhà sản xuất khuyến cáo “Sản phẩm để nhiệt độ thường 3 ngày, để tủ mát 7 ngày” nhưng nội dung quan trọng nhất là ngày sản xuất lại không có.
Như vậy để thấy rằng, bánh đặc sản hạt dẻ có thời hạn sử dụng ngắn nên nhanh hỏng. Việc không có ngày sản xuất khiến người tiêu dùng khó kiểm soát hạn sử dụng. Hay nói cách khác, người tiêu dùng dễ mua phải sản phẩm gần hoặc đã hết hạn sử dụng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn thực phẩm.

Cả dãy quán kinh doanh hàng đặc sản tại thị trấn Tam Đảo.
Phân trần về vấn đề này, chủ cửa hàng tạp hóa Chính Trang cho biết, bánh hạt dẻ nhập về cơ sở đến đâu bán hết đến đó, không có hàng tồn đọng nên không có hàng hết hạn sử dụng. Tuy nhiên, bất cứ lý do nào tiểu thương đưa ra đều không được chấp nhận, bởi sản phẩm không tuân thủ quy định ATTP là vi phạm.
Chưa kể, lượng khách đến thị trấn Tam Đảo chỉ đông vào 2 ngày cuối tuần, nếu hàng hóa không kịp bán hết trong 2 ngày này, còn tồn đọng sang những ngày sau thì có nguy cơ hết hạn sử dụng (do thời hạn bảo quản ngắn, chỉ được từ 3-7 ngày). Việc này dễ dẫn đến tình trạng trà trộn bánh hết hạn vào những sản phẩm còn hạn để bán cho du khách.
Ngoài ra, không ít người thắc mắc, đặt câu hỏi: Bánh hạt dẻ có phải đặc sản Tam Đảo? Chắc chắn không phải! Qua đó để thấy, cụm từ đặc sản đã và đang bị các cơ sở sản xuất sử dụng một cách dễ dãi, thậm chí có sự lạm dụng với mục đích kinh doanh trục lợi.
Giả dụ, cứ cho bánh hạt dẻ là đặc sản Tam Đảo, nhưng khi được hỏi, ngay cả chủ cơ sở kinh doanh cũng không biết địa chỉ nào sản xuất mặt hàng này. Hay như sản phẩm “Đặc sản bánh su su Tam Đảo” cũng không sản xuất tại địa phương mà ở tận xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, thành phố Hà Nội.
Theo ghi nhận của phóng viên, không chỉ cơ sở kinh doanh Chính Trang, ở thị trấn Tam Đảo còn nhiều hàng quán bán hàng đặc sản tương tự, không nguồn gốc xuất xứ.
Trưởng Đoàn kiểm tra liên ngành ATTP Phan Anh Thông (Trưởng Phòng Quản lý thương mại - Hợp tác quốc tế, Sở Công thương) cho biết: “Qua công tác kiểm tra cho thấy, các địa điểm kinh doanh hàng tạp hóa ở thị trấn Tam Đảo phần lớn được tiểu thương thuê người bán hàng nên trong quá trình kiểm tra gặp nhiều khó khăn.
Ngoài ra, còn tồn tại tình trạng kinh doanh sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ; sản phẩm không có ngày sản xuất, thời hạn sử dụng. Thậm chí, có sản phẩm mang thương hiệu Tam Đảo nhưng lại không sản xuất ở Tam Đảo, hoặc lấy ở các nơi khác mang về bán…
Trên cơ sở đó, Đoàn công tác đã nêu rõ các tồn tại, vi phạm và phổ biến kiến thức pháp luật cho chủ cơ sở/hộ kinh doanh nắm bắt. Để nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong kinh doanh cũng như việc chấp hành quy định về ATTP, đề nghị các cơ quan chuyên môn, chính quyền địa phương tổ chức tập huấn cho các tiểu thương; tăng cường chấn chỉnh, kiểm tra và xử lý đối với các trường hợp cố tình vi phạm.
Qua đó từng bước hướng tiểu thương kinh doanh hàng hóa đặc sản có nguồn gốc xuất xứ, đảm bảo chất lượng phục vụ du khách, người tiêu dùng, góp phần nâng tầm giá trị, hình ảnh khu du lịch Tam Đảo”.
Bài, ảnh: Hà Trần