Thực hiện Quyết định số 1986 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc thành lập Đoàn công tác liên ngành rà soát tổng thể về tình hình sản xuất kinh doanh (SXKD) phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) đã phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát tình hình SXKD tại 115 doanh nghiệp đang hoạt động trong nhiều lĩnh vực kinh tế trên địa bàn tỉnh. Sau khi tổng hợp nội dung về những khó khăn, vướng mắc mà doanh nghiệp thực tế đang gặp phải, Sở KH&ĐT đã đề xuất các nhóm giải pháp tháo gỡ, trình UBND tỉnh triển khai trong thời gian tới.
Trước những tác động của suy thoái kinh tế, sản lượng xe tiêu thụ của Honda Việt Nam bị sụt giảm, ảnh hưởng không nhỏ đến tăng trưởng kinh tế và nguồn thu ngân sách của tỉnh. Ảnh: Chu Kiều
Kết quả khảo sát tại 115 doanh nghiệp đang hoạt động SXKD trong các lĩnh vực thế mạnh của tỉnh, đại diện cho khu vực kinh tế trong nước và khu vực có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn tỉnh cho thấy, 9 tháng đầu năm 2023, số doanh nghiệp có sản lượng sản xuất và doanh thu tăng so với cùng kỳ năm 2022 chỉ chiếm 36,2%, số còn lại đạt thấp hơn so với cùng kỳ.
Dự kiến đến hết năm 2023, có tới 60% số doanh nghiệp có sản lượng sản xuất và doanh thu thấp hơn so với cùng kỳ năm 2022, 40% số doanh nghiệp có sản lượng sản xuất và doanh thu tăng so với cùng kỳ; trong đó, 2 doanh nghiệp FDI đóng góp số thu ngân sách lớn của tỉnh là Toyota và Honda đều có sản lượng sản xuất và doanh thu giảm so với cùng kỳ, lần lượt đạt 64% và 83,5% so với năm 2022.
Suy thoái kinh tế toàn cầu đã tác động tiêu cực đến hoạt động SXKD của nhiều doanh nghiệp, không ít doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh bị sụt giảm đơn hàng, phải cho người lao động nghỉ việc, giảm giờ làm, đặc biệt đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV).
Theo đánh giá của Sở KH&ĐT, khu vực DNNVV là đối tượng dễ bị ảnh hưởng trước sự biến động của thị trường do công nghệ sản xuất thấp, chủ yếu hoạt động gia công hàng hóa, sức cạnh tranh yếu, thiếu vốn, mặt bằng sản xuất…
Cụ thể, trong lĩnh vực nông nghiệp, mặc dù HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết về chính sách hỗ trợ liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, tuy nhiên, các hình thức liên kết trong sản xuất và tiêu thụ vẫn còn ở quy mô nhỏ, tỷ lệ các doanh nghiệp tham gia chưa cao, một số doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc ổn định đầu ra cho sản phẩm.
Trong lĩnh vực công nghiệp, thương mại - dịch vụ, việc đầu tư xây dựng hạ tầng, quản lý các cụm công nghiệp (CCN) trên địa bàn tỉnh chưa có sự thống nhất, đồng bộ giữa quy định về quản lý CCN với quy định của Luật Đầu tư; trong đó, cơ chế, quy trình xử lý, chuyển giao các công trình hạ tầng kỹ thuật CCN đã được đầu tư từ ngân sách Nhà nước sang cho chủ đầu tư hạ tầng là doanh nghiệp, hợp tác xã còn nhiều vướng mắc trong công tác quản lý, giải quyết các thủ tục liên quan đến việc đầu tư xây dựng, quản lý và phát triển CCN.
Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc nhập nguồn nguyên liệu đầu vào, chi phí sản xuất tăng cao, thiếu mặt bằng sản xuất, lao động chất lượng cao…
Việc quản lý hoạt động của hệ thống trung tâm thương mại, siêu thị, chợ… hiện nay chỉ dừng lại ở việc cấp nội quy, quy chế hoạt động cho các đơn vị từ chợ loại 1 trở lên, trong khi đó, nhiều đơn vị quản lý chợ chưa thực hiện báo cáo định kỳ về tình hình hoạt động, khiến cơ quan quản lý gặp khó khăn trong việc nắm bắt thông tin, kiểm soát lưu thông hàng hóa, chất lượng hàng hóa…
Một trong những khó khăn chung của các doanh nghiệp hiện nay là vấn đề về vốn. Đa số các doanh nghiệp mới thành lập gặp khó khăn trong việc tiếp cận tín dụng bởi, tài sản đảm bảo chưa đáp ứng được yêu cầu khoản vay, các tổ chức tín dụng (TCTD) không có dữ liệu lịch sử hoạt động, không thể thực hiện xếp hạng tín nhiệm khi thẩm định, đánh giá khả năng trả nợ của doanh nghiệp.
Qua khảo sát của Sở KH&ĐT cho thấy, mặc dù nhiều doanh nghiệp đã từng bước phục hồi sản xuất kinh doanh nhưng vẫn chưa đủ khả năng trả nợ hết các khoản vay đã được cơ cấu lại và khoản nợ đến hạn; trong khi đó, nhiều doanh nghiệp có tỷ lệ hàng tồn kho chiếm tỷ trọng cao, các TCTD chưa có cơ sở để tiếp cận, thẩm định dự án vay vốn.
Trên cơ sở nắm bắt khó khăn thực tế tại các doanh nghiệp, Sở KH&ĐT đã tham mưu, trình UBND tỉnh xem xét, triển khai các nhóm giải pháp như hỗ trợ đặc thù cho doanh nghiệp tại các thời điểm khó khăn khi không có đơn hàng, cho phép trả chậm các khoản đóng thuế, bảo hiểm; linh hoạt về thủ tục đất đai, nguồn vốn; xây dựng hệ thống thông tin thị trường, thông tin doanh nghiệp, sản phẩm, hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm khách hàng; xây dựng các chương trình, chính sách hỗ trợ vốn cho doanh nghiệp thông qua hình thức chuyển vốn ủy thác qua các TCTD để doanh nghiệp vay với lãi suất ưu đãi.
Tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp tổ chức các phiên giao dịch việc làm, tuyên truyền, hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện tốt pháp luật lao động, thông tin kịp thời về sự thay đổi liên quan đến Luật Lao động, các chính sách về bảo hiểm xã hộị để người lao động yên tâm làm việc....
Hoàng Sơn