Xuất phát từ vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng của văn hóa đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, năm 2022, tỉnh đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách, tổ chức nhiều chương trình, hoạt động văn hóa nhằm xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của đất nước trong thời kỳ mới.
Sở VH-TT&DL tổ chức chương trình tái hiện trò diễn dân gian "Trâu rơm bò rạ" trong Lễ hội xã Đại Đồng, huyện Vĩnh Tường theo hình thức sân khấu hóa nhằm bảo tồn, phát huy giá trị của di sản. Ảnh: Kim Ly
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng xác định 1 trong 12 định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021-2030 là “Phát triển con người toàn diện và xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hóa thực sự trở thành nguồn sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc”.
Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là mục tiêu, động lực phát triển bền vững đất nước. Văn hóa phải được đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội. Phát triển văn hóa là tạo ra môi trường văn hóa để chăm lo, xây dựng con người có nhân cách, có lối sống tốt đẹp, hướng đến các giá trị chân - thiện - mỹ, thấm nhuần tinh thần dân tộc, dân chủ, khoa học và nhân văn.
Xác định vai trò to lớn của văn hóa trong tổng thể phát triển chung của tỉnh, của đất nước, trong năm 2022, ngành VH-TT&DL tỉnh tập trung thực hiện nhiều giải pháp xây dựng và phát triển văn hóa, cụ thể hóa bằng việc triển khai nhiều phong trào, hoạt động ý nghĩa, thiết thực.
Các hoạt động văn hóa, biểu diễn nghệ thuật phục vụ nhân dân, các buổi biểu diễn trên tuyến phố đi bộ trước Quảng trường Hồ Chí Minh vào các ngày lễ lớn và cuối tuần, hoạt động Ngày hội sách… được tổ chức thành các chuỗi hoạt động liên tục, linh hoạt, hiệu quả, sôi động, tạo hiệu ứng lan tỏa lớn sau thời gian dài thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19, được nhân dân đồng tình, hưởng ứng.
Công tác đầu tư, tu bổ hệ thống di tích lịch sử - văn hóa được quan tâm thực hiện thông qua việc triển khai Nghị quyết 71 của HĐND tỉnh về quy định cơ chế hỗ trợ đầu tư, tu bổ hệ thống di tích được xếp hạng trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc, giai đoạn 2019-2025. Công tác bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể nhận được sự quan tâm vào cuộc của các cấp chính quyền, ngành VH-TT&DL, các địa phương và toàn thể nhân dân.
Các thành viên Câu lạc bộ Văn hóa - thể thao người cao tuổi xã Đồng Thịnh, huyện Sông Lô truyền dạy nghệ thuật hát chèo cho thế hệ trẻ nhằm giữ gìn, phát huy làn điệu dân ca truyền thống của dân tộc. Ảnh: Kim Ly
Sở VH-TT&DL tiến hành kiểm kê, công bố danh mục và lập bản đồ các di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh tiêu biểu trên địa bàn tỉnh; lập hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng các di tích, ghi danh di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu; triển khai hỗ trợ kinh phí hoạt động cho các nghệ nhân và các câu lạc bộ (CLB) dân ca tiêu biểu trên địa bàn tỉnh theo Nghị quyết 12 của HĐND tỉnh.
Tổ chức chương trình tái hiện trò chơi, trò diễn dân gian trong các lễ hội tiêu biểu của tỉnh theo hình thức sân khấu hóa; bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên; thực hiện các nhiệm vụ triển khai việc truyền dạy trực tiếp hát Trống quân Đức Bác tại các trường tiểu học và THCS trên địa bàn xã Đức Bác, huyện Sông Lô.
Nhận thức được tầm quan trọng của phát triển văn hóa nói chung, công nghiệp văn hóa nói riêng, UBND tỉnh tiến hành xây dựng, hoàn thiện Đề án Phát triển các ngành công nghiệp văn hóa tỉnh Vĩnh Phúc, giai đoạn 2022-2025, định hướng đến năm 2030 nhằm phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, đưa các giá trị văn hóa, du lịch thành các sản phẩm văn hóa, hàng hóa, dịch vụ có đóng góp vào nguồn thu của ngân sách tỉnh.
Công tác xây dựng đời sống văn hóa cơ sở và phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của các cấp ủy Đảng, chính quyền và sự hưởng ứng tích cực, mạnh mẽ của các tầng lớp nhân dân. Việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội được nhân dân thực hiện nghiêm theo quy định của pháp luật và hương ước, quy ước của địa phương.
Năm 2022, tỷ lệ gia đình văn hóa đạt 92%; tỷ lệ thôn, tổ dân phố văn hóa ước 93%; tỷ lệ cơ quan, đơn vị đạt chuẩn văn hóa đạt 90%. Hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở được đầu tư xây dựng đồng bộ, khang trang, phong trào văn hóa-văn nghệ, thể dục-thể thao phát triển sôi nổi, thu hút đông đảo nhân dân tham gia. Toàn tỉnh đã phát triển, nhân rộng hơn 2.700 CLB thể thao, hàng nghìn CLB dân ca, dân nhạc, dân vũ duy trì hoạt động thường xuyên.
Chánh Văn phòng Sở VH-TT&DL Quảng Đức Hạnh cho biết: "Trong năm 2023, Sở VH-TT&DL tiếp tục tham mưu Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ban hành các cơ chế, chính sách nhằm phát triển sự nghiệp văn hóa, thể thao và du lịch trên địa bàn tỉnh; tiếp tục đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” trong nhân dân; tăng cường tuyên truyền, quảng bá về văn hóa, con người, du lịch Vĩnh Phúc; làm tốt công tác bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa; tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về các loại hình văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng theo quy hoạch".
Bạch Nga