Phân bón, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), thức ăn chăn nuôi… là những mặt hàng vật tư không thể thiếu trong sản xuất nông nghiệp. Việc sử dụng vật tư nông nghiệp giả, kém chất lượng không chỉ ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng cây trồng, vật nuôi mà còn gây thiệt hại kinh tế của nông dân. Trước thực tế đó, ngành Nông nghiệp, Cục Quản lý thị trường (QLTT) tỉnh có kế hoạch tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường nhằm kịp thời phát hiện, chấn chỉnh vi phạm trong kinh doanh mặt hàng vật tư nông nghiệp.
Chưa phát hiện hàng vật tư nông nghiệp giả
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có khoảng 85.000 ha cây trồng hằng năm. Để phục vụ sản xuất nông nghiệp, nhu cầu sử dụng phân bón, thuốc BVTV khá lớn, ước gần 200.000 tấn/năm.
Theo thống kê của ngành Nông nghiệp, các mặt hàng vật tư nông nghiệp được phân phối, cung ứng bởi hệ thống cơ sở kinh doanh ở các địa phương, với số lượng gần 1.000 cửa hàng, đại lý lớn nhỏ.
Đa số các cơ sở kinh doanh phân bón, thuốc BVTV có quy mô nhỏ, nằm ở các thôn xóm, xen kẽ các khu dân cư. Để phục vụ sản xuất nông nghiệp, bà con nông dân thường chủ động mua và sử dụng các loại phân bón, thuốc BVTV ở các cửa hàng, đại lý này.
Cán bộ ngành Nông nghiệp hướng dẫn chủ cơ sở ký cam kết thực hiện quy định về kinh doanh phân bón, thuốc BVTV.
Qua công tác kiểm tra của lực lượng chức năng cho thấy, dù chưa phát hiện các mặt hàng vật tư giả nhưng có tình trạng kinh doanh sản phẩm không đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn công bố, sản phẩm hết hạn sử dụng… và điều này cũng ảnh hưởng đến sản lượng, năng suất cây trồng, vật nuôi.
Phó trưởng Phòng Trồng trọt, Chi cục Trồng trọt và BVTV, Sở NN&PTNT Đinh Văn Lý cho biết: “Việc nhận biết các mặt hàng vật tư nông nghiệp kém chất lượng, đặc biệt là phân bón bằng mắt thường đối với người dân rất khó.
Ví dụ như phân bón hữu cơ giữa loại chất lượng và kém chất lượng cơ bản không có sự khác biệt. Để xác định được hàm lượng vi sinh vật trong phân bón hữu cơ phải lấy mẫu phân tích mới có cơ sở kết luận. Còn đối với phân bón vô cơ, một số loại có thể phân biệt được như phân đạm khi dựa vào hình dạng, kích thước hạt không được tròn, đều…”.
Tăng cường công tác thanh, kiểm tra
Để đẩy lùi vấn nạn hàng giả, hàng kém chất lượng, thời gian qua, Chi cục Trồng trọt và BVTV đã phối hợp với lực lượng quản lý thị trường tiến hành kiểm tra, phát hiện nhiều vụ việc liên quan đến mặt hàng vật tư nông nghiệp.
Điển hình như vụ thu giữ, xử lý gần 200 gói thuốc diệt chuột do nước ngoài sản xuất, không có hóa đơn chứng từ, là loại hàng hóa không được phép lưu hành tại một số cơ sở kinh doanh thuốc BVTV ở huyện Vĩnh Tường. Hay vụ phát hiện hàng tấn phân bón quá hạn sử dụng tại thành phố Phúc Yên, huyện Vĩnh Tường…
Để ngăn chặn các mặt hàng vật tư nông nghiệp giả, kém chất lượng trôi nổi ngoài thị trường, hằng năm, Chi cục Trồng trọt và BVTV đều tổ chức các đợt kiểm tra chuyên ngành; tổ chức hội nghị tập huấn phân biệt hàng giả, hàng thật cho các hộ kinh doanh, nông dân. Trong tháng 4/2024, Chi cục Trồng trọt và BVTV sẽ thành lập tổ công tác kiểm tra các cơ sở, hộ kinh doanh phân bón, thuốc BVTV tại huyện Lập Thạch, Sông Lô.
Ngành Nông nghiệp thường xuyên phối hợp với lực lượng QLTT kiểm tra các cửa hàng kinh doanh vật tư nông nghiệp.
Trong đợt này, bên cạnh kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về điều kiện kinh doanh, buôn bán, cơ quan chuyên môn của ngành Nông nghiệp sẽ lấy các mẫu phân bón, thuốc BVTV phân tích chất lượng; tổ chức cho chủ các cơ sở ký cam kết việc thực hiện quy định trong kinh doanh, buôn bán phân bón, thuốc BVTV; công khai danh sách các tổ chức, cá nhân vi phạm quy định về quản lý sản xuất, kinh doanh, sử dụng phân bón, thuốc BVTV trên phương tiện thông tin đại chúng…
Cùng với sự vào cuộc của ngành Nông nghiệp, mới đây, Cục QLTT tỉnh ban hành văn bản về tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường đối với mặt hàng vật tư nông nghiệp. Đơn vị chỉ đạo các Đội QLTT tăng cường quản lý địa bàn, thực hiện các biện pháp nghiệp vụ để kịp thời nắm bắt, phát hiện, kiểm tra xử lý theo quy định đối với các hành vi gian lận thương mại, hàng giả, hàng không đảm bảo chất lượng, đầu cơ, găm hàng, định giá mua, giá bán bất hợp lý... trong sản xuất, kinh doanh phân bón, thuốc BVTV, thức ăn chăn nuôi, thức ăn thủy sản, góp phần nâng cao tính răn đe các vi phạm và đảm bảo chất lượng các sản phẩm nông nghiệp.
Bài, ảnh: Hà Trần