Kỳ II: Tin giả, tin xấu độc - vì sao khó dẹp?
Với cường độ, tốc độ lan truyền nhanh, tin giả, tin xấu độc trên không gian mạng như một loại virus độc hại. Nó xâm nhập, gây rối dư luận, khủng hoảng niềm tin, ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội, thậm chí là tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội. Nguy hiểm là vậy, nhưng việc đánh bại loại “virus số” này chưa bao giờ dễ dàng.
Tăng cường đấu tranh
Xử lý tin giả, tin xấu độc trên không gian mạng nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, chống các luận điệu sai trái, thù địch luôn được Đảng và Nhà nước cũng như tỉnh ta đặc biệt coi trọng, coi đây vừa là vấn đề cấp bách, vừa là nhiệm vụ thường xuyên, cơ bản của hệ thống chính trị, cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Đặc biệt, sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 35 ngày 22/10/2018 về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”, công tác này được Tỉnh ủy tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả.
Cán bộ Sở Thông tin và Truyền thông tham gia giám sát hoạt động trên không gian mạng.
Theo đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Kế hoạch số 136 ngày 24/5/2019 về “Thực hiện Nghị quyết số 35 của Bộ Chính trị”; Công văn số 2725 ngày 19/7/2019 về “Thực hiện Kết luận số 53 ngày 4/6/2019 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về việc chỉ đạo đấu tranh ngăn chặn, xử lý, gỡ bỏ, triệt phá tin giả, thông tin sai sự thật, xấu, độc trên internet, mạng xã hội”; Đề án số 12 ngày 21/4/2022 về “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2022 - 2025”.
Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã đưa nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch vào Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. UBND tỉnh ban hành Quyết định số 25/2023 ban hành Quy chế phối hợp theo dõi, xử lý thông tin xấu, độc trên không gian mạng.
Ngoài ra, công tác giáo dục chính trị tư tưởng, công tác bồi dưỡng, cập nhật kiến thức lý luận chính trị đã có sự đổi mới, chất lượng ngày càng được nâng cao theo hướng gắn lý luận với thực tiễn.
Công tác quản lý thông tin trên báo chí, internet, mạng xã hội được tăng cường, kiểm soát ngày càng chặt chẽ. Hệ thống các kênh thông tin, các tuyến tin, bài về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng được thiết lập, hoạt động ngày càng chất lượng, hiệu quả.
Cụ thể, hệ thống bản tin của Ban Tuyên giáo các cấp, Báo Vĩnh Phúc, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Cổng Thông tin điện tử tỉnh đã xây dựng và duy trì chuyên mục về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Các trang mạng xã hội (Facebook, Tiktok, Youtube, Blog…) của Ban Chỉ đạo 35 các cấp được tạo lập, thường xuyên cập nhật, “phủ xanh” thông tin chính thống, tích cực trên không gian mạng.
Giai đoạn 2019 - 2023, Ban Tuyên giáo các cấp đã đăng tải gần 500 lượt tin, bài; các cơ quan báo chí, truyền thông của tỉnh đã đăng tải hơn 2.300 lượt tin, bài, ảnh, video, clip, phóng sự; các trang mạng xã hội, kênh Youtube của Ban Chỉ đạo 35 các cấp đã đăng tải, chia sẻ hơn 150 nghìn lượt tin, bài trực tiếp đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, thông tin xấu độc trên không gian mạng, góp phần tạo dòng thông tin chính thống, kịp thời định hướng dư luận, củng cố niềm tin trong nhân dân.
Chủ động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, góp phần triển khai thực hiện hiệu quả công cuộc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng, từ năm 2022 đến nay, lực lượng Công an tỉnh đã chủ động tấn công, vô hiệu hơn 150 bài viết, video, website, tài khoản mạng xã hội thường xuyên đăng tải thông tin xấu, độc; tổ chức xác minh làm việc, gọi hỏi, răn đe gần 60 trường hợp đăng tải thông tin xấu độc trên mạng xã hội; gặp gỡ, gọi hỏi trên 130 lượt quản trị viên các hội nhóm đông thành viên, chủ tài khoản mạng xã hội trên địa bàn để tuyên truyền các quy định của pháp luật, yêu cầu cam kết…
Thực hiện chức năng quản lý nhà nước về công nghệ thông tin, Sở Thông tin và Truyền thông đã thành lập Tổ Giám sát thông tin trên không gian mạng với nhiệm vụ thường xuyên theo dõi, giám sát thông tin xấu độc, sai sự thật trên không gian mạng; sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn để giám sát thông tin trên môi trường mạng và tổng hợp, báo cáo, phân tích thông tin.
Bên cạnh đó, công tác bảo đảm an toàn, an ninh mạng cho các hệ thống thông tin của tỉnh được quan tâm, triển khai thực hiện đồng bộ, toàn diện từ việc bảo đảm an toàn vật lý, xây dựng chính sách bảo mật đến việc tổ chức lực lượng thường xuyên rà soát, giám sát, đánh giá, vá lỗi bảo mật và triển khai các biện pháp kỹ thuật ngăn chặn, xử lý sự cố, phòng chống hacker, mã độc, thực hiện sao lưu dự phòng cho các hệ thống thông tin quan trọng của tỉnh.
Chuyển biến nhưng khó triệt để
Từ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, của các sở, ngành chức năng, các hoạt động trên không gian mạng những năm qua cơ bản được quản lý, kiểm soát tốt; công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, góp phần ngăn chặn và đẩy lùi các quan điểm sai trái, thù địch, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh, củng cố và tăng cường niềm tin của quần chúng nhân dân đối với Đảng và Nhà nước.
Tuy vậy, do không gian mạng có tính mở nên vấn nạn tin giả, tin sai sự thật, thông tin xấu độc trên Internet, mạng xã hội vẫn như một loại virus độc hại, tiềm ẩn những nguy cơ diễn biến phức tạp, khó lường, rất khó để xử lý triệt để.
Theo Thượng tá Trương Trọng Trinh, Phó trưởng Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh, mặc dù thời gian qua, Công an tỉnh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền; chủ động triển khai các mặt công tác đấu tranh, ngăn chặn thông tin xấu độc phát tán trên địa bàn tỉnh, góp phần làm giảm thiểu, vô hiệu hóa nhiều tin, bài xấu độc, sai sự thật trên Internet, mạng xã hội, nhưng cho đến nay, đây vẫn là công việc còn nhiều khó khăn, thách thức.
Trước tiên, không gian mạng với đặc tính “ảo”, dễ ẩn danh, tốc độ lan truyền nhanh là môi trường thuận lợi để phát tán tin giả, tin xấu độc, gây khó khăn cho lực lượng chức năng trong công tác điều tra, xác minh, truy vết đối tượng vi phạm, nhất là các mạng xã hội nước ngoài.
Mặt khác, lượng người dùng mạng xã hội trên địa bàn tỉnh không ngừng gia tăng; tội phạm ngày càng tinh vi, xảo quyệt, am hiểu công nghệ, trong khi đó đội ngũ cán bộ được giao nhiệm vụ này còn thiếu, phương tiện kỹ thuật phục vụ còn hạn chế.
Ngoài ra, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực viễn thông, Internet còn chưa theo kịp thực tiễn, chưa có giải pháp để định danh các tài khoản mạng xã hội; nhận thức của một bộ phận người dân còn hạn chế, thiếu kỹ năng nhận biết, phân loại và đánh giá thông tin nên dễ tiếp tay, lan truyền, phát tán các thông tin sai trái trên mạng xã hội.
Phùng Hải