Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh (gọi tắt là Liên hiệp Hội) là cơ quan đại diện cho đội ngũ trí thức khoa học công nghệ (KHCN) của tỉnh được thành lập năm 2003. Trải qua 20 năm thành lập và phát triển, Liên hiệp Hội đã tập hợp được đông đảo đội ngũ trí thức trên tất cả các lĩnh vực tham gia vào các tổ chức thành viên, đóng góp nhiều công trình khoa học, dự án, tham mưu giúp Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh trong quá trình hoạch định chính sách, góp phần không nhỏ vào sự nghiệp phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.
Liên hiệp Hội Vĩnh Phúc thường xuyên tổ chức các hội thi sáng tạo kỹ thuật nhằm tạo sân chơi cho đội ngũ trí thức ứng dụng khoa học công nghệ vào thực tế . (Trong ảnh: Ban Tổ chức cuộc thi kiểm tra, đánh giá sản phẩm của thí sinh trong cuộc thi Sáng tạo thanh, thiếu niên - nhi đồng năm 2021)
Liên hiệp Hội có chức năng chính là tập hợp, đoàn kết, phát huy tiềm năng, trí tuệ, sức sáng tạo của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ trên địa bàn tỉnh, điều hòa, phối hợp hoạt động của các hội thành viên nhằm phát huy năng lực, trí tuệ của trí thức góp phần phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.
Tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, kiến thức khoa học kỹ thuật và công nghệ; tham gia tư vấn phản biện và giám định xã hội, nghiên cứu khoa học và tôn vinh trí thức; làm cầu nối giữa đội ngũ trí thức, các tổ chức thành viên với các cơ quan của Đảng, Nhà nước, MTTQ và các tổ chức khác nhằm giải quyết những vấn đề chung liên quan đến hoạt động của đội ngũ trí thức và của Liên hiệp Hội; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các hội, tổ chức thành viên, hội viên, đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ tỉnh Vĩnh Phúc.
Kể từ khi được thành lập đến nay, Liên hiệp Hội đã có nhiều cố gắng, thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ của mình. Trong đó, Đảng đoàn và chi bộ đã lãnh đạo Liên hiệp Hội, các hội thành viên thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị, tập trung thực hiện nhiệm vụ đoàn kết, tập hợp, động viên trí thức, đặc biệt quan tâm tới công tác giáo dục chính trị tư tưởng gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 về xây dựng chỉnh đốn Đảng và tích cực triển khai Chỉ thị số 05/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Đội ngũ trí thức ở các các cấp, các ngành, lĩnh vực của tỉnh đã tích cực trong việc nghiên cứu, vận dụng lý luận vào thực tiễn của tỉnh, đánh giá, tổng kết thực tiễn, xây dựng các chương trình, đề án, kế hoạch, quy hoạch, đề tài khoa học, các cơ chế chính sách, những mô hình tiên tiến, cách làm hay... cho tỉnh, những đóng góp nổi bật của đội ngũ trí thức trong nghiên cứu khoa học đã ứng dụng thành công nhiều tiến bộ vào sản xuất và đời sống trên tất cả các lĩnh vực.
Xây dựng kế hoạch phối hợp tuyên truyền hằng năm với Liên hiệp Hội Việt Nam, các sở, ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh nhằm nâng cao các hoạt động truyền thông, phổ biến kiến thức, chuyển giao ứng dụng KHCN; nâng cao chất lượng và phát huy hiệu quả tuyên truyền phổ biến kiến thức thông qua Bản tin Liên hiệp Hội để tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, nâng cao nhận thức của toàn xã hội về vai trò, vị trí của Liên hiệp Hội đối với tỉnh.
Tập hợp các trí thức, các nhà khoa học, chuyên gia hàng đầu trong và ngoài tỉnh thực hiện các hội thảo khoa học, tư vấn phản biện và giám định xã hội để chủ động tham mưu với tỉnh về các chủ trương, nghị quyết, chính sách, chương trình, dự án, đề án, quy hoạch lớn... của tỉnh trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội, môi trường. Các ý kiến tại các cuộc hội thảo, tư vấn, phản biện và giám định xã hội do Liên hiệp Hội tổ chức đều được ghi nhận và đánh giá cao.
Liên hiệp Hội đã tham mưu UBND tỉnh triển khai tổ chức thành công 9 kỳ hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh (định kỳ 2 năm một lần). Đã có 245 công trình, giải pháp đạt giải cấp tỉnh. Cuộc thi sáng tạo thanh, thiếu niên nhi đồng có 134 mô hình, sản phẩm đạt giải cấp tỉnh.
Từ năm 2016 đến nay, đã có 2 công trình được tuyển chọn, công bố trong Sách vàng Sáng tạo Việt Nam; 2 trí thức được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam vinh danh “Nhà khoa học của nhà nông”; 4 trí thức KHCN tiêu biểu của Liên hiệp Hội được Liên hiệp Hội Việt Nam xét chọn, tôn vinh; 20 nhà giáo được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú; có 3 Thầy thuốc nhân dân, 55 Thầy thuốc ưu tú. Đây là sự ghi nhận, tôn vinh của Đảng và Nhà nước đối với những sáng tạo của đội ngũ trí thức Vĩnh Phúc nói riêng và đội ngũ trí thức cả nước nói chung.
Tuy hoạt động của đội ngũ trí thức, đặc biệt là trí thức KHCN ngày càng phát triển cả về chiều rộng và chiều sâu, có nhiều sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, đóng góp to lớn, mang lại hiệu quả kinh tế-xã hội và môi trường ở mỗi cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn cả nước nói chung và ở tỉnh Vĩnh Phúc nói riêng, song đội ngũ trí thức KHCN, hoạt động của Liên hiệp Hội còn nhiều tồn tại, hạn chế, khó khăn như:
Các chỉ thị, nghị quyết của Đảng đã có, song các chính sách, pháp luật của Nhà nước về Liên hiệp Hội chưa được thể chế hóa, hoặc đã thể chế hóa, nhưng còn chung chung, chưa được thực thi, thiếu đồng bộ, bất cập.
Bộ máy tổ chức của Liên hiệp Hội chưa được kiện toàn đầy đủ, thiếu ban chuyên môn, biên chế làm việc, cơ sở vật chất, trang thiết bị… vì vậy, khó khăn trong việc thực hiện chức năng nhiệm vụ.
Nhiều nhiệm vụ liên quan đến Liên hiệp Hội và các hội thành viên chưa được giao nhiệm vụ, đặt hàng, bố trí kinh phí để triển khai thực hiện; chế độ chính sách đối với cán bộ Liên hiệp Hội chưa phù hợp và còn nhiều bất cập…
Để tiếp tục xây dựng, củng cố phát triển Liên hiệp Hội trở thành tổ chức chính trị-xã hội vững mạnh, đóng vai trò nòng cốt trong việc tập hợp, đoàn kết, thực hành dân chủ và phát huy sức sáng tạo, yêu nước và tích cực xã hội của đội ngũ trí thức KHCN trong và ngoài tỉnh, quyết tâm thực hiện thắng lợi các chủ trương của Đảng, Nhà nước và của tỉnh, thời gian tới, Liên hiệp Hội quyết tập thực hiện có hiệu một số nhiệm vụ trọng tâm như:
Tổ chức học tập, quán triệt thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trên cơ sở các nghị quyết, chỉ thị, chương trình, kế hoạch... tới toàn thể cán bộ, hội viên các hội thành viên trong hệ thống Liên hiệp Hội.
Đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị tư tưởng để đội ngũ trí thức nhận thức rõ hơn về quyền lợi, trách nhiệm, nghĩa vụ của mình, tích cực, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng quê hương, đất nước phát triển nhanh và bền vững.
Tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức, làm tốt công tác phát triển hội viên; nâng cao năng lực của Liên hiệp Hội trong việc tập hợp, đoàn kết trí thức KHCN; không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Liên hiệp Hội và các hội thành viên, phát huy có hiệu quả tính năng động, sáng tạo của đội ngũ trí thức.
Chủ động làm việc với các sở, ban, ngành, đoàn thể, địa phương trong tỉnh để có quy chế phối hợp trong việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Liên hiệp Hội; đặc biệt là việc thông tin các dự án, đề án, chương trình, quy hoạch, kế hoạch lớn, thông tin các vấn đề KHCN để phối hợp tư vấn, phản biện, tôn vinh, động viên, hỗ trợ …
Xây dựng đề án Tuyên truyền phổ biến kiến thức của Liên hiệp Hội và các hội thành viên giai đoạn 2023-2030; xây dựng trang thông tin điện tử tổng hợp của đội ngũ trí thức Vĩnh Phúc nhằm kịp thời tuyên tuyền, quảng bá các hình ảnh, hoạt động của đội ngũ trí thức, làm diễn đàn trao đổi thông tin khoa học và chia sẻ những kiến thức KHCN hữu ích, các công trình, giải pháp sáng tạo kỹ thuật đạt giải trong các cuộc thi, hội thi...
Chủ động tham mưu, kiến nghị, đề xuất với Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh trong quá trình xây dựng và hoạch định chính sách, thực hiện tư vấn, phản biện và giám định xã hội.
Nâng cao chất lượng và tổ chức tốt các cuộc thi, hội thi, giải thưởng sáng tạo khoa học công nghệ; đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu ứng dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất và đời sống; đa dạng hóa các hình thức hợp tác về khoa học.
Bài, ảnh: Long Dương