Để thực hiện các chỉ tiêu, mục tiêu của Đề án thí điểm xây dựng mô hình Làng văn hóa kiểu mẫu (LVHKM) trên địa bàn tỉnh cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự hưởng ứng, tham gia tích cực của người dân và cộng đồng doanh nghiệp. MTTQ và các tổ chức chính trị-xã hội có vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền, vận động, tạo sự lan tỏa, thi đua sôi nổi trong đoàn viên, hội viên và nhân dân; đề xuất các giải pháp, cách thức tổ chức thực hiện, huy động các nguồn lực xã hội góp phần hoàn thành các nội dung đề án.
Lễ hội Xuống đồng - nét văn hóa đặc trưng của đồng bào Cao Lan, xã Quang Yên được bảo tồn và có không gian riêng tại LVHKM thôn Đồng Dong. Ảnh: Trà Hương
Đồng chí Đỗ Văn Dương, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Quang Yên, huyện Sông Lô cho biết: "Khi thôn Đồng Dong được chọn thí điểm xây dựng mô hình LVHKM, thôn đã tiến hành họp, triển khai đề án và nhận được sự đồng tình, ủng hộ của toàn thể nhân dân.
Chi bộ thôn ra nghị quyết chuyên đề; trưởng thôn, Ban công tác mặt trận và các tổ chức đoàn thể tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân cải tạo vườn tạp, chỉnh trang đường làng, ngõ xóm, khuôn viên gia đình, đảm bảo môi trường sáng - xanh - sạch - đẹp.
Diện tích nhà văn hóa được mở rộng từ 4.763 m2 lên 6.790 m2, nâng tổng mặt bằng khu thiết chế văn hóa là 11.553 m2; đồng thời, mở rộng tuyến đường trục chính trong thôn, đoạn từ đường 307 - Lý Nhân - Đồng Dong và đoạn từ đường 307 - Đức Thịnh - Đồng Dong...".
Xã Quang Yên có hơn 95% dân số là người dân tộc Cao Lan với nhiều nét văn hóa đặc trưng như tiếng nói, chữ viết, ẩm thực, trang phục truyền thống, các bài thuốc dân gian, tranh thờ, sách cổ, các điệu dân ca, đặc biệt là Lễ hội Xuống đồng.
Việc triển khai xây dựng LVHKM tại thôn Đồng Dong sẽ giúp người dân địa phương phát huy tiềm năng sẵn có để phát triển kinh tế, quảng bá những giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc Cao Lan.
Theo thiết kế, LVHKM thôn Đồng Dong gồm các hạng mục hội trường, nhà truyền thống, sân bóng đá mini, sân bóng chuyền, hồ bơi và khu trưng bày văn hóa dân tộc Cao Lan. Đây không chỉ là trung tâm sinh hoạt cộng đồng của nhân dân trong thôn mà còn là địa điểm thu hút du khách đến tham quan, trải nghiệm...
Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Nguyễn Tuấn Khanh cho biết: "Đề án thí điểm xây dựng mô hình LVHKM mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc với mục tiêu hình thành các thiết chế văn hóa - thể thao, sinh hoạt cộng đồng của làng, xây dựng khu dân cư văn hóa, khôi phục các giá trị văn hóa truyền thống trong các thôn, làng, tổ dân phố trong “Xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; thúc đẩy phát triển du lịch, dịch vụ, làng nghề truyền thống, sản xuất, tiêu dùng hàng hóa địa phương, giúp nâng cao thu nhập của người dân; bảo tồn, phát huy, làm sống dậy các giá trị văn hóa tốt đẹp, nhất là truyền thống giữ làng, giữ nước; nâng cao năng lực của bộ máy hệ thống chính trị ở cơ sở trong tổ chức, thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước".
Với chức năng, nhiệm vụ được giao, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phổ biến sâu rộng mục tiêu, ý nghĩa của đề án để người dân được biết, bàn bạc, ủng hộ, hưởng ứng; tạo sự đồng thuận, sức lan tỏa trong nhân dân, từ đó tích cực tham gia các nội dung của đề án.
Tuyên truyền, vận động nhân dân trong thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng, tăng cường công tác xã hội hóa, huy động các nguồn lực trong xã hội; lấy ý kiến nhân dân về công tác quy hoạch, xây dựng kiến trúc cảnh quan, khai thác các thiết chế văn hóa - thể thao, sinh hoạt cộng đồng; giữ gìn an ninh trật tự, phát huy tinh thần đoàn kết, tự nguyện chỉnh trang, xây dựng khu dân cư sáng - xanh - sạch - đẹp, bảo đảm vệ sinh môi trường, nhất là các giải pháp để duy trì hoạt động LVHKM sau khi hoàn thành.
Thành lập các Ban giám sát đầu tư cộng đồng đối với việc triển khai các dự án theo quy định của pháp luật đảm bảo dân chủ, công khai, minh bạch trong quá trình tổ chức thực hiện; phát huy vai trò, huy động trí tuệ của các Ủy viên Ủy ban MTTQ, người tiêu biểu có uy tín trong các dân tộc, tôn giáo, các nhà khoa học, các chuyên gia, những người có nhiều kinh nghiệm đề xuất những sáng kiến, kinh nghiệm hay thông qua MTTQ để kịp thời phản ánh đến cấp ủy, chính quyền, ban chỉ đạo các cấp tiếp thu, giải quyết.
MTTQ các cấp tập trung huy động sự tham gia của các tổ chức đoàn thể, hội viên, đoàn viên; công khai quy hoạch mô hình theo nguyên tắc dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng gắn với hệ thống cơ sở hạ tầng sẵn có, các di tích lịch sử; huy động nguồn vốn kịp thời, hiệu quả, đúng quy định.
Xây dựng các các mô hình phát triển sản xuất, dịch vụ thương mại, tiểu thủ công nghiệp, các mô hình phát triển nông nghiệp hữu cơ, quảng bá các sản phẩm truyền thống, sản phẩm OCOP; khơi dậy tiềm năng, phát huy thế mạnh của mỗi địa phương gắn với thúc đẩy phát triển du lịch cộng đồng.
Kịp thời biểu dương nhân rộng các tập thể, cá nhân điển hình để tạo sự lan tỏa trong quá trình thực hiện; tăng cường kiểm tra, giám sát để các công trình LVHKM được xây dựng theo kế hoạch, đúng ý Đảng, hợp lòng dân.
Hoàng Hà