Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và sự bùng nổ của cách mạng công nghiệp 4.0, nguồn nhân lực ngày càng đóng vai trò quan trọng, thậm chí được coi là vấn đề sống còn đối với các doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao lại là một trong những khó khăn mà nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) đang gặp phải. Trước thực tế đó, tỉnh đã có nhiều chính sách hỗ trợ đào tạo giúp các doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh.
Trong 2 tháng đầu năm 2025, Vĩnh Phúc có hơn 190 doanh nghiệp thành lập mới, tăng 11,05% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế đến nay, toàn tỉnh có hơn 17 nghìn doanh nghiệp đăng ký hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Với khoảng 90% DNNVV đã và đang đóng góp tích cực vào tăng trưởng GRDP của tỉnh, giải quyết việc làm cho hàng trăm nghìn lao động. Tuy vậy, các DNNVV đang phải đối mặt với nhiều thách thức đặt ra bởi cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 và tiến trình hội nhập quốc tế sâu rộng. Bên cạnh yếu tố công nghệ và kỹ thuật sản xuất, một trong những rào cản lớn nhất đối với các DNNVV hiện nay là nguồn nhân lực.
Là 1 trong những đơn vị đi đầu trong chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP) của tỉnh, những năm gần đây, HTX Nấm Tam Đảo, thị trấn Hợp Châu (Tam Đảo) tập trung phát triển thị trường online nhằm mở rộng tệp khách hàng, tăng doanh thu. Tuy nhiên, sau nhiều năm thử sức với thị trường mới, kết quả kinh doanh chưa thực sự đạt được như kỳ vọng.
HTX Nấm Tam Đảo (Tam Đảo) là một trong những cơ sở nuôi cấy, phát triển thành công đông trùng hạ thảo, tạo hướng đi mới, đem lại hiệu quả kinh tế cao cho sản xuất nông nghiệp theo hướng an toàn. Ảnh: Nguyễn Lượng
Anh Nguyễn Quốc Huy, Giám đốc HTX Nấm Tam Đảo cho biết: “HTX hiện có hơn 20 lao động ở nhiều trình độ khác nhau. Để phát triển kinh doanh online, HTX cần có thêm một đội ngũ nhân sự có chuyên môn cao trong lĩnh vực marketing. Song việc tuyển dụng nhân sự marketing không hề dễ dàng”.
Trên thực tế, không chỉ riêng HTX Nấm Tam Đảo đang thiếu nhân sự có chuyên môn cao, đây cũng là khó khăn chung của nhiều DNNVV trên địa bàn tỉnh hiện nay. Do đặc thù là doanh nghiệp quy mô nhỏ, siêu nhỏ nên môi trường làm việc, chế độ đãi ngộ chưa thể bằng các doanh nghiệp lớn, do đó, việc tuyển dụng, thu hút lao động đáp ứng yêu cầu kỹ năng, tay nghề, trình độ phù hợp gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là nhân sự chất lượng cao, nhân sự cao cấp.
Nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho DNNVV, thời gian qua, tỉnh đã có nhiều giải pháp hỗ trợ các doanh nghiệp đào tạo nguồn nhân lực như cải thiện chất lượng dạy và học, tăng cường trình độ cho người lao động. Xây dựng chính sách đào tạo, bồi dưỡng nhân tài, thu hút nguồn nhân lực khoa học công nghệ chất lượng cao, đào tạo nguồn nhân lực số, nhân lực có kỹ năng, trình độ chuyên môn cao thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động theo từng lĩnh vực, ngành nghề.
Phát triển giáo dục nghề nghiệp đáp ứng nhu cầu của thị trường và gắn kết với doanh nghiệp. Tập trung đào tạo các nghề trọng điểm đạt chuẩn quốc tế và khu vực, đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp. Đa dạng hóa các loại hình đào tạo, đa cấp độ, đa ngành nghề; chú trọng đầu tư các ngành nghề là thế mạnh và đáp ứng nhu cầu của tỉnh như cơ khí chế tạo, lắp ráp linh kiện điện tử, tin học, dệt may, da giày…
Đặc biệt, cuối năm 2022, UBND đã ban hành Quyết định số 2204 về phê duyệt Đề án hỗ trợ DNNVV trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2022 -2025. Trong đó, hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực cho DNNVV là một trong những nội dung quan trọng của đề án.
Cụ thể, tỉnh sẽ miễn, giảm chi phí tham gia các khóa đào tạo có sử dụng ngân sách Nhà nước về khởi sự kinh doanh và quản trị doanh nghiệp, đào tạo nghề cho lao động làm việc trong các DNNVV.
Đồng thời tổ chức các chương trình đào tạo trực tuyến, chương trình đào tạo trên các phương tiện thông tin đại chúng khác cho DNNVV; hỗ trợ hoạt động đào tạo trực tiếp tại DNNVV trong lĩnh vực sản xuất, chế biến.
Thực hiện đề án hỗ trợ DNNNV trên địa bàn tỉnh, năm 2025, UBND tỉnh bố trí gần 1,9 tỷ đồng hỗ trợ tổ chức 59 khóa đào tạo để phát triển nguồn nhân lực cho DNNVV.
Để nâng cao sức cạnh tranh của DNNVV trong bối cảnh của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay, việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Doanh nghiệp khó có thể phát triển nếu thiếu nhân sự có trình độ đủ sức áp dụng những công nghệ mới.
Do đó, bên cạnh sự hỗ trợ của tỉnh, bản thân các doanh nghiệp cũng cần vạch ra mục tiêu đào tạo, phát triển nguồn nhân lực một cách đúng đắn, phù hợp; có những chính sách thu hút nhân tài để doanh nghiệp phát triển bền vững. Đồng thời xây dựng chiến lược kinh doanh đi đôi với phát triển nguồn nhân lực.
Nguyễn Hường