Do nhiều nguyên nhân, đến nay, việc triển khai "Đề án thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt và vệ sinh môi trường trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc đến năm 2025, định hướng đến năm 2030" của UBND tỉnh còn chậm, đòi hỏi các ngành chức năng, chính quyền các địa phương cần sớm có giải pháp tháo gỡ những "điểm nghẽn", thu hút đầu tư xây dựng các nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tập trung theo đúng lộ trình đã được phê duyệt.
Thời gian qua, mặc dù các sở, ban, ngành và chính quyền các địa phương đã triển khai nhiều giải pháp để thu hút đầu tư, triển khai xây dựng các nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tập trung, song đến nay, tiến độ còn chậm và không đạt mục tiêu đề ra (mục tiêu đến năm 2025, cơ bản các nhà máy xử lý rác thải sẽ xử lý hết lượng rác thải sinh hoạt phát sinh trên địa bàn tỉnh).
Nguyên nhân chính do vấn đề quy hoạch, đến nay, 13 khu xử lý rác thải tập trung tại 9 huyện, thành phố mới được cập nhật, bổ sung vào Quy hoạch tỉnh Vĩnh Phúc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phê duyệt ngày 6/2/2024.
Cùng với đó, việc triển khai thực hiện các dự án không được người dân đồng tình ủng hộ. Đồng thời, tỉnh chưa ban hành được danh mục các dự án đầu tư xây dựng nhà máy xử lý rác thải kèm theo bộ tiêu chí cụ thể; chưa bố trí được quỹ đất sạch để kêu gọi, thu hút các nhà đầu tư quan tâm đề xuất triển khai thực hiện.
Toàn tỉnh hiện có 3 dự án được phê duyệt chủ trương đầu tư, trong đó chỉ có 1 dự án đã hoàn thành và đi vào hoạt động (Nhà máy tại thị trấn Tam Hồng, huyện Yên Lạc với công suất 120 tấn/ngày.đêm); dự án tại thị trấn Hợp Hòa mới đầu tư xây dựng 1 lò đốt công suất 75 tấn/ngày.đêm, nhưng đang phải dừng hoạt động theo chỉ đạo của UBND tỉnh để đánh giá lại hiệu quả công nghệ và năng lực của nhà đầu tư; dự án còn lại tại xã Xuân Hòa (Lập Thạch) không thể triển khai do người dân cản trở việc xây dựng nhà máy tại địa phương.
Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt tập trung thị trấn Tam Hồng (Yên Lạc) đầu tư máy móc hiện đại xử lý, tái chế rác thải với công suất thiết kế 120 tấn/ngày, đêm. Ảnh: Thế Hùng
Việc chậm đầu tư xây dựng các nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh đã ảnh hưởng đến các mục tiêu khác như tỷ lệ rác thải sinh hoạt được xử lý đảm bảo vệ sinh môi trường; tỷ lệ bãi chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt đã đóng cửa được cải tạo, xử lý, tái sử dụng đạt thấp...
Để sớm triển khai xây dựng các nhà máy xử lý chất thải rắn tập trung trên địa bàn tỉnh, đáp ứng yêu cầu về xử lý rác thải sinh hoạt, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã phối hợp với Phòng TN&MT các huyện, thành phố khảo sát các địa điểm nằm trong quy hoạch.
Ngày 14/8/2024 tổ chức cuộc họp với các sở ngành chức năng, UBND các huyện: Lập Thạch, Sông Lô, Bình Xuyên, Vĩnh Tường, Yên Lạc và Tam Dương để thống nhất đề xuất giải pháp sớm triển khai xây dựng nhà máy xử lý chất thải rắn trên địa bàn theo các địa điểm đã được đưa vào quy hoạch tỉnh.
Trên cơ sở thống nhất các nội dung tại cuộc họp, căn cứ quy hoạch tỉnh và kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Sở TN&MT sẽ phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, chính quyền các địa phương đề xuất UBND tỉnh ban hành bộ tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án xây dựng nhà máy xử lý rác thải tại từng địa phương.
Đồng thời triển khai khai xây dựng đơn giá thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải sinh hoạt từ hộ gia đình, cá nhân ngay sau khi có định mức kinh tế kỹ thuật về thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn của Bộ TN&MT ban hành.
Sở TN&MT đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành và UBND các huyện: Bình Xuyên, Tam Dương, Vĩnh Tường, Sông Lô, Yên Lạc rà soát các vị trí đã được quy hoạch xây dựng nhà máy xử lý rác thải trong quy hoạch tỉnh, đối chiếu với các quy chuẩn, tiêu chuẩn hiện hành tham mưu đề xuất điều chỉnh các quy hoạch liên quan đảm bảo việc triển khai phù hợp, hiệu quả kinh tế.
Căn cứ tình hình thực tế tại địa phương, phối hợp cùng các sở, ngành liên quan, nhà đầu tư quan tâm để báo cáo, đề xuất UBND tỉnh bố trí nguồn vốn thực hiện bồi thường - giải phóng mặt bằng tạo quỹ đất sạch triển khai dự án.
Các sở, ngành chức năng tham mưu, đề xuất UBND tỉnh ban hành danh mục các dự án đầu tư xây dựng nhà máy xử lý rác thải tại địa bàn các huyện, thành phố để thu hút các nhà đầu tư; điều chỉnh các quy hoạch xây dựng có liên quan để đảm bảo sự thống nhất các đồ án quy hoạch, làm cơ sở triển khai các dự án xây dựng nhà máy xử lý rác; thẩm định kỹ các công nghệ xử lý rác thải do các nhà đầu tư đề xuất, đảm bảo phù hợp với nhu cầu và điều kiện của tỉnh.
Hồng Nhật