Trong khi cả nước đang một lòng hướng về đồng bào vùng bão lũ với sự sẻ chia, tương thân, tương ái, thì đâu đó vẫn còn không ít kẻ xấu lợi dụng tình hình thiên tai kêu gọi ủng hộ từ thiện hòng chiếm đoạt tài sản bằng những chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi.
Người dân cần cẩn trọng trước lời kêu gọi ủng hộ từ thiện giả mạo trên các nền tảng mạng xã hội.
Câu chuyện lợi dụng “nghĩa đồng bào” của người dân hướng tới vùng chịu ảnh hưởng của bão lũ để vận động quyên góp nhằm thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản đã diễn ra từ lâu. Tuy nhiên, những hậu quả nặng nề của bão số 3 vừa qua như một phép thử, làm lộ sáng nhiều hành vi lừa đảo ngày càng tinh vi của những kẻ bất lương.
Chị Nguyễn Thu Thảo, phường Liên Bảo (Vĩnh Yên) bức xúc chia sẻ: "Trong khi cả nước đang chung tay hỗ trợ khắc phục hậu quả do bão lũ gây ra với nhiều hoạt động thiện nguyện thì vẫn còn nhiều đối tượng xấu lợi dụng mạo danh tổ chức, cá nhân uy tín kêu gọi quyên góp nhằm chiếm đoạt tài sản của người dân ủng hộ đồng bào gặp gặp thiên tai.
Được chứng kiến những đoàn người đi làm từ thiện, bỏ tiền của, công sức để hỗ trợ bà con bị mất nhà cửa, người thân cảm động bao nhiêu thì lại thấy phẫn nộ những kẻ trục lợi, lừa đảo bấy nhiêu.
Do thiếu thông tin, bản thân tôi cũng không thông thạo về việc mua hàng hỗ trợ nên đăng nội dung tìm kiếm nhà cung cấp nhu yếu phẩm lên các trang mạng xã hội. Lợi dụng điều này, nhiều đối tượng đã liên hệ trực tiếp, hứa hẹn cung cấp đầy đủ nhu yếu phẩm với giá rẻ, nhưng khi nhận tiền đặt cọc rồi biến mất. Mặc dù số tiền đặt cọc không nhiều, nhưng điều này đã làm ảnh hưởng tới uy tín của bản thân tôi đối với các thành viên trong hội thiện nguyện".
Vụ việc của chị Thảo cũng chỉ là hành vi thông dụng hiện nay, bởi các đối tượng “ăn non” và muốn nhanh chóng trốn tránh sự trừng phạt của cơ quan pháp luật. Còn những kẻ muốn "ăn dày" hơn thì lợi dụng những tổ chức của Nhà nước và cá nhân có uy tín để thực hiện hành vi lừa đảo của mình.
Điển hình như chia sẻ những dòng kêu gọi ủng hộ từ thiện trên trang cá nhân của những người nổi tiếng, rồi thay số tài khoản của kẻ lừa đảo vào, tiếp theo sẽ đăng ở các trang mạng xã hội có nhiều thành viên tham gia.
Ngoài ra, kẻ xấu còn làm giả các trang fanpage của nhiều cơ quan tổ chức như Hội Chữ thập đỏ, Ủy ban MTTQ Việt Nam, thậm chí mạo danh một số tổ chức đoàn thể ở các địa phương để kêu gọi quyên góp tiền.
Danh sách những số tài khoản chính thống của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam.
Anh Trần Thái Hào, phường Đồng Xuân (Phúc Yên) cho biết: "Những tấm lòng hảo tâm khi chuyển tiền đến tài khoản của Ủy ban MTTQ Việt Nam để ủng hộ đồng bào bị thiên tai, bão lũ cần lưu ý tên tài khoản của các mã QR khi thao tác chuyển khoản. Bởi thủ đoạn của các đối tượng lừa đảo thường dùng là dẫn đường link, giữ nguyên các thông tin tài khoản của MTTQ nhưng thay đổi mã QR. Nhiều người dân khi quét mã QR mà không để ý tên tài khoản là mắc bẫy của kẻ gian.
Ngoài ra, đã có nhiều người tự liên hệ hỗ trợ cả đoàn xe chở nhu yếu phẩm không đồng, thì cũng có người kết nối trên Facebook kiểu như “Em có cả trăm xe, lúc nào cũng sẵn sàng, chỉ phút mốt là có”, nhưng ngay sau đó gọi đến thì không nghe máy hoặc nói sẽ sắp xếp, nhưng rồi không thấy đâu nữa; hay như yêu cầu mang hàng đến chỗ của họ (cách đấy chục km) sẽ có xe. Với kiểu đánh đố bắt phải 2 lần bốc vác hàng hóa lên xe sẽ gây khó khăn cho người đi cứu trợ. Kết cục là không có chuyến đi từ thiện nào. Từ thiện là tự nguyện, không có cũng không sao, nhưng đùa cợt trên nỗi đau của đồng bào là hành vi thiếu lương tâm".
Mới đây, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam công khai sao kê tiền ủng hộ đồng bào bị bão lũ được nhiều người dân đặc biệt quan tâm. Việc làm này nhằm mục đích công khai để các cơ quan, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước có thể thấy được và yên tâm khi sự đóng góp của mình đã đến đúng địa chỉ. Sự minh bạch này đã trực tiếp giáng đòn chí mạng vào những kẻ thích khoe mẽ kiểu “phông bạt”.
Hoạt động kêu gọi ủng hộ từ thiện là việc làm cao cả, thể hiện sự chia sẻ rất đáng trân trọng của người dân cả nước đối với đồng bào bị ảnh hưởng bởi thiên tai, bão lũ. Từ thực tiễn nhiều năm qua, các nhà hảo tâm cần nêu cao cảnh giác, tìm hiểu kỹ trước khi chuyển tiền hay tham gia các hoạt động thiện nguyện.
Nhằm ngăn chặn hiệu quả các chiêu trò lợi dụng thiên tai để lừa đảo, chiếm đoạt tiền từ thiện, trước tiên, mọi người cần kiểm tra kỹ thông tin trước khi chia sẻ và nâng cao khả năng tự bảo vệ bản thân. Chỉ nên theo dõi các trang thông tin chính thống từ Chính phủ, cơ quan báo chí có uy tín để cập nhật tin tức chính xác, nhằm hạn chế những rủi ro về lừa đảo trực tuyến hoặc trở thành nạn nhân của đối tượng xấu trên mạng.
Tuyệt đối không gửi tiền quyên góp, ủng hộ đồng bào bị thiệt hại vào các tài khoản không rõ nguồn gốc, chỉ quyên góp thông qua các tài khoản chính thống thuộc cơ quan Nhà nước hoặc tổ chức, cá nhân uy tín. Khi phát hiện hành vi có dấu hiệu lừa đảo, người dân, cơ quan, tổ chức cần đẩy mạnh việc chia sẻ thông tin cảnh báo rộng rãi để mọi người cùng nêu cao tinh thần cảnh giác.
Bài, ảnh: Thành An