Kỳ 1: Những tín hiệu vui
Với chủ trương đúng, hợp lòng dân, cùng những cơ chế hỗ trợ hiệu quả, kịp thời, cách làm sáng tạo, chỉ sau một thời gian ngắn triển khai, việc xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu (LVHKM) trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều kết quả. Đây là tiền đề quan trọng để Vĩnh Phúc tiếp tục thực hiện các mục tiêu đề ra, xây dựng các LVHKM trở thành nơi đáng sống, phát triển đồng bộ, toàn diện, bền vững về kinh tế, văn hóa, xã hội, môi trường và quốc phòng-an ninh, người dân có cuộc sống ổn định, ấm no và hạnh phúc
Nhân dân đồng lòng, chung sức
Nằm ở phía Đông Nam xã Lý Nhân, huyện Vĩnh Tường, thôn Bàn Mạch vốn nổi tiếng với nghề rèn truyền thống. Được chọn là 1 trong 30 thôn, làng, tổ dân phố (TDP) của tỉnh xây dựng LVHKM, các cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân thôn Bàn Mạch hiểu rõ đây là cơ hội để địa phương phát huy tiềm năng, thế mạnh, giá trị văn hóa truyền thống, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân trên địa bàn.
Nhân dân TDP Tam Quang, thị trấn Gia Khánh tích cực trồng, chăm sóc hoa, cây cảnh, tạo cảnh quan môi trường Làng văn hóa kiểu mẫu sáng, xanh, sạch, đẹp. Ảnh: Dương Chung
Quá trình xây dựng LVHKM đã nhận được sự đồng thuận, ủng hộ và đóng góp thiết thực của nhân dân trong thôn với tổng giá trị quy đổi hơn 2 tỷ đồng để thực hiện một số nội dung như chỉnh trang, sơn sửa, kẻ vẽ hàng nghìn mét tường rào; mua và chăm sóc cây cảnh; trồng các tuyến đường hoa…
Trong tổng số 16 chính sách đặc thù, thôn Bàn Mạch đã rà soát, đăng ký thực hiện 12/16 chính sách như hỗ trợ mô hình vườn sản xuất, mô hình phát triển sản xuất; hỗ trợ vay vốn phát triển sản xuất; hỗ trợ lập quy hoạch, xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội; tu bổ, tôn tạo và phát huy giá trị di tích được xếp hạng… Qua rà soát, đến nay, LVHKM Bàn Mạch đã hoàn thành 9/14 tiêu chí với 47/58 nội dung chỉ tiêu.
Ông Trần Ngọc Oanh, người dân thôn Bàn Mạch phấn khởi chia sẻ: “Mới đây, khu thiết chế văn hóa-thể thao LVHKM Bàn Mạch đã khánh thành và đưa vào sử dụng với các hạng mục được quy hoạch đồng bộ, khang trang, đáp ứng nhu cầu nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân.
Thời gian tới, nhân dân trong thôn quyết tâm giữ gìn, sử dụng hiệu quả thiết chế văn hóa và tích cực tham gia thực hiện các tiêu chí, xây dựng LVHKM Bàn Mạch phát triển toàn diện, bền vững, giữ được sự cân bằng sinh thái, bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống”.
Đưa chúng tôi đi tham quan khu thiết chế văn hóa-thể thao LVHKM Tam Quang, thị trấn Gia Khánh, huyện Bình Xuyên, Tổ trưởng TDP Tam Quang Lê Xuân Hữu phấn khởi chia sẻ: “Khu thiết chế văn hóa-thể thao LVHKM Tam Quang được đầu tư xây dựng đồng bộ, hiện đại, khuôn viên rộng rãi với hệ thống các thiết chế như nhà văn hóa, thư viện, sân bóng, công viên…
Ngay từ những ngày đầu đón nhận chủ trương xây dựng LVHKM của tỉnh, nhân dân TDP Tam Quang vinh dự được đón Bí thư Tỉnh ủy Hoàng Thị Thúy Lan trực tiếp về khảo sát, phát động khởi công xây dựng công trình. Các cấp, ngành của tỉnh, lãnh đạo huyện, thị trấn thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ những khó khăn vướng mắc, hướng dẫn TDP trong quá trình xây dựng LVHKM.
Với tinh thần “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân thụ hưởng”, nhân dân TDP hiểu rõ chủ trương của tỉnh và ý nghĩa, mục tiêu của xây dựng LVHKM; nhận thức được vinh dự, trách nhiệm trong tổ chức thực hiện. Nhân dân TDP Tam Quang đã ủng hộ, đóng góp hơn 2 tỷ đồng xây dựng công trình LVHKM, đóng góp hàng trăm ngày công lao động để chỉnh trang đô thị, đường phố, vệ sinh môi trường; hiến 750 m2 đất mở rộng đường giao thông vào TDP; ủng hộ xây dựng Quỹ Khuyến học của TDP hơn 50 triệu đồng; vận động ủng hộ tài trợ hơn 2.000 đầu sách cho thư viện với tổng trị giá 250 triệu đồng”.
Sáng tạo để xây dựng những vùng quê đáng sống
Đề án xây dựng LVHKM được ban hành thể hiện sự quan tâm sâu sắc của tỉnh đối với sự nghiệp văn hóa và đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân với mong muốn "Mọi người dân Vĩnh Phúc đều được hưởng thành quả từ sự phát triển". Quá trình triển khai, các cấp ủy Đảng, chính quyền đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo sát sao, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, tạo sự lan tỏa và đồng thuận trong nhân dân.
Nhiều mô hình hiệu quả, sản phẩm, cách làm hay, sáng tạo đã được triển khai. Điển hình như mô hình “Trồng sen trước cổng di tích quốc gia đền đá Phú Đa, thôn Đông, xã Phú Đa, huyện Vĩnh Tường do Sở Khoa học và Công nghệ và huyện Vĩnh Tường triển khai.
Trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Vĩnh Tường Phí Văn Liệu cho biết: “Đền đá Phú Đa là một trong những di tích lịch sử lâu đời của tỉnh Vĩnh Phúc. Trải qua hơn 300 năm cùng những thăng trầm của lịch sử, ngôi đền vẫn giữ được những nét kiến trúc độc đáo, đậm nét văn hóa Việt cổ.
Mô hình trồng sen trước cổng di tích đền đá Phú Đa không chỉ góp phần tạo không gian thơ mộng, nét đẹp văn hóa truyền thống cho LVHKM mà còn thu hút rất đông du khách tới tham quan, thưởng lãm, góp phần phát triển du lịch, dịch vụ của địa phương”.
Trong quá trình xây dựng LVHKM, nhiều mô hình, cách làm hiệu quả đã được các cấp, ngành, tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân tích cực thực hiện như người dân tại các thôn, làng của huyện Vĩnh Tường đóng góp kinh phí để thành lập Quỹ Khuyến học và tổ chức lễ tuyên dương, khen thưởng học sinh giỏi; trát tường, sơn tường, vẽ tranh bích họa, trồng hoa chân tường rào nhằm tạo cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp.
Sở Giao thông vận tải triển khai hỗ trợ xây dựng 2 mô hình thí điểm tuyến đường “Sáng - Xanh - Sạch - Đẹp” tại thôn Viên Du, xã Thanh Vân và thôn Chiến Thắng, xã Đồng Tĩnh, huyện Tam Dương.
Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh đã triển khai dịch vụ ngân hàng ngay tại các LVHKM để bình xét vay vốn và thực hiện giải ngân ngay giúp người dân không phải mất nhiều thời gian và công sức đi lại.
Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tổ chức các buổi chiếu phim, biểu diễn nghệ thuật tại các LVHKM, tạo không khí vui tươi, phấn khởi, cổ vũ, động viên, khích lệ các tầng lớp nhân dân...
Quán triệt quan điểm “Lấy lợi ích của người dân làm mục tiêu, động lực trong xây dựng LVHKM” và có các nhiệm vụ, giải pháp hợp lòng dân, chủ trương xây dựng LVHKM trên địa bàn tỉnh đã nhanh chóng đi vào cuộc sống, được nhân dân đón nhận tích cực.
Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và nhân dân, công tác xây dựng LVHKM đã đạt được nhiều kết quả. Phong trào xây dựng LVHKM ngày càng sôi nổi, tạo hiệu ứng lan tỏa, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực, nhất là nguồn lực con người.
Đến nay, 28 khu thiết chế văn hóa thể thao của 28 LVHKM giai đoạn 1 (không bao gồm 2 tuyến phố của thành phố Vĩnh Yên) đang đẩy nhanh tiến độ xây dựng công trình, trong đó, có 6 khu thiết chế văn hóa đã khánh thành và đưa vào sử dụng. Triển khai các chính sách hỗ trợ đặc thù theo Nghị quyết số 08 của HĐND tỉnh, đến hết tháng 8/2023, các thôn, TDP xây dựng LVHKM và nhân dân đã đăng ký thực hiện 93 mô hình kinh doanh dịch vụ, thương mại; 8 mô hình homestay, farmstay; 22 mô hình vườn sản xuất; 14 trường hợp đăng ký đào tạo nhân viên y tế; 21 hộ dân đăng ký thực hiện quy tập các mộ riêng lẻ về nghĩa trang; 100% huyện, thành phố đã thực hiện giải ngân nguồn vốn.
Lê Mơ