Với mục tiêu phấn đấu hết năm 2024 đạt 75% tiêu chí, đến hết năm 2025 hoàn thành 100% các tiêu chí huyện nông thôn mới (NTM), huyện Lập Thạch đang tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, chỉ đạo triển khai đồng bộ các giải pháp, quyết tâm hoàn thành mục tiêu đề ra.

Theo báo cáo của UBND huyện Lập Thạch, tính đến tháng 7/2024, toàn huyện đã đạt chuẩn 5/9 tiêu chí xây dựng huyện NTM là: Quy hoạch; thủy lợi và phòng, chống thiên tai; điện; kinh tế; hệ thống chính trị - an ninh trật tự - hành chính công. 4 tiêu chí còn lại chưa đạt chuẩn gồm: Giao thông; y tế - văn hóa - giáo dục; môi trường; chất lượng môi trường sống.

Về xây dựng NTM nâng cao, đến nay, huyện đang duy trì 3 xã đã đạt chuẩn các tiêu chí NTM nâng cao là Thái Hòa, Triệu Đề, Sơn Lôi. Đối với xã Sơn Đông thực hiện xây dựng đạt chuẩn NTM nâng cao trong năm 2024, hiện đã đạt 16/19 tiêu chí.

Đối với xây dựng thôn dân cư kiểu mẫu, toàn huyện đã có 18/173 thôn được công nhận đạt chuẩn các tiêu chí thôn dân cư kiểu mẫu. Dự kiến sẽ có thêm 32 thôn đăng ký hoàn thành xây dựng thôn dân cư kiểu mẫu.

Đánh giá của các cơ quan chuyên môn cho biết, mặc dù tiến độ xây dựng NTM trên địa bàn huyện Lập Thạch đang được đẩy nhanh và đạt nhiều kết quả quan trọng, tuy nhiên, quá trình triển khai cũng gặp nhiều khó khăn, vướng mắc cần sớm được các cấp, các ngành chung tay hỗ trợ tháo gỡ, giải quyết.

Đặc biệt khó khăn là chỉ tiêu về tỷ lệ hộ gia đình được sử dụng nước sạch từ hệ thống cấp nước tập trung đối với xã NTM nâng cao, huyện NTM, huyện NTM nâng cao.

Quy định trong bộ tiêu chí để đạt chuẩn huyện NTM phải đạt tỷ lệ hơn 43% hộ gia đình được sử dụng nước sạch từ hệ thống cấp nước tập trung; xã NTM nâng cao phải đạt 65% trở lên, nhưng đến nay huyện Lập Thạch mới đạt hơn 12%.

Trong khi đó, tỉnh hiện tạm dừng triển khai cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư xây dựng các công trình, dự án cấp nước sạch tập trung cho các xã trên địa bàn tỉnh (Theo Nghị quyết số 19/2020 của HĐND tỉnh).

Do vậy, tiến độ hoàn thành chỉ tiêu trên đối với các xã nằm trong vùng cấp nước đã có nhà máy nước tập trung nằm ngoài khả năng của địa phương mà phụ thuộc vào tiến độ triển khai của doanh nghiệp; đối với các xã nằm trong vùng cấp nước chưa có nhà máy nước tập trung thì việc hoàn thành chỉ tiêu này trong giai đoạn 2021-2025 là rất khó khăn.

Bên cạnh đó, nguồn kinh phí từ ngân sách đầu tư cho các xã thực hiện xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu chưa đáp ứng được yêu cầu. Việc huy động nguồn lực xã hội hóa bằng các nguồn đóng góp của doanh nghiệp, nhân dân và cộng đồng còn hạn chế; hầu hết các địa phương đều khó khăn về nguồn vốn đối ứng để triển khai thực hiện các tiêu chí hạ tầng kinh tế - xã hội…

Đại diện lãnh đạo huyện Lập Thạch cho biết: Để khắc phục những khó khăn, đẩy nhanh tiến độ xây dựng NTM, quyết tâm phấn đấu hoàn thành các mục tiêu theo lộ trình, kế hoạch đã đề ra, huyện Lập Thạch đang tập trung chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, các xã thị trấn triển khai đồng bộ nhiều giải pháp.

Trong đó, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền; phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, tạo sự đồng thuận của toàn xã hội đối với chương trình xây dựng NTM, NTM nâng cao của địa phương.

Đẩy mạnh tuyên truyền nhằm không ngừng nâng cao nhận thức trong cán bộ, đảng viên và người dân, phát huy vai trò chủ thể của người dân trong thực hiện chương trình xây dựng NTM.

Tích cực triển khai các phong trào thi đua yêu nước gắn với xây dựng NTM, nhất là phong trào thi đua “Vĩnh Phúc chung sức xây dựng nông thôn mới” gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” trên địa bàn tỉnh; quán triệt quan điểm “Xây dựng nông thôn mới có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc”.

Triển khai có hiệu quả các cơ chế chính sách hỗ trợ xây dựng NTM như: Hỗ trợ tái cơ cấu lại ngành nông nghiệp; khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn; liên kết và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể và hợp tác xã…

Thực hiện đồng bộ các giải pháp về huy động vốn, bảo đảm đầy đủ, kịp thời theo quy định; tăng cường xã hội hóa các nguồn vốn, bố trí vốn ngân sách địa phương để thực hiện chương trình theo phân cấp.

Lồng ghép hiệu quả nguồn vốn của các chương trình mục tiêu quốc gia và các chương trình, dự án khác trên địa bàn nông thôn để hỗ trợ các địa phương hoàn thành các mục tiêu xây dựng NTM theo kế hoạch, tránh chồng chéo, góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư các nguồn lực.

Tăng cường vận động các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế đăng ký hỗ trợ các địa phương xây dựng NTM; tuyên truyền, vận động người dân tiếp tục tham gia đóng góp thực hiện duy trì đạt chuẩn NTM, xây dựng NTM nâng cao, thôn NTM kiểu mẫu theo nguyên tắc tự nguyện cho từng dự án, nội dung cụ thể.

Thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát, đảm bảo công khai, minh bạch trong sử dụng các nguồn lực; đồng thời, phát huy sự giám sát của cộng đồng dân cư trong triển khai xây dựng NTM trên địa bàn…

Bài, ảnh: Nguyễn Khánh